sophienguyen
09-11-2019, 02:07 AM
Ai đã tạo ra những quả cầu đá khổng lồ ở Costa Rica?
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-4.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-4.jpg)
Nhiều người đã khá quen thuộc với cảnh mở đầu bộ phim Indiana Jones và chiếc rương thánh tích, trong đó một quả cầu đá khổng lồ suýt nghiền nát Indiana Jones. Dù bộ phim là một tác phẩm hư cấu, nhưng những quả cầu đá khổng lồ thì không.
Khi dọn rừng để xây đồn điền trồng chuối vào năm 1940 tại vùng đồng bằng Diquis của Costa Rica, nhân viên tập đoàn thực phẩm Hoa Kỳ United Fruit Company đã phát hiện thấy nhiều quả cầu đá lớn bị chôn vùi một phần bên dưới sàn rừng, trang Ancient Origins cho hay.
Gần như ngay lập tức, những quả cầu bí ẩn trở thành những món đồ trang trí quý giá, được đặt trang trọng tại sân trước của các tòa nhà chính phủ và trụ sở công ty trên khắp Costa Rica. Nhiều quả cầu đã bị vỡ hoặc hư hỏng, một số khác bị kích nổ hủy đi trong một giai đoạn mà không nhiều người nhận thức được giá trị khảo cổ của chúng.
Theo John Hoopes, phó giáo sư nhân chủng học và giám đốc Chương trình Nghiên cứu các Quốc gia Bản địa Toàn cầu, có khoảng 300 quả cầu tồn tại, quả lớn nhất nặng 16 tấn và có đường kính 2,4 m, quả nhỏ nhất bằng một quả bóng rổ. Hầu như tất cả chúng đều được làm từ granodiorite, một loại đá magma cứng.
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-3.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-3.jpg)
Ảnh: Reuters
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-2.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-2.jpg)
Ảnh: Green Global Travel
Chúng được dùng để làm gì?
Kể từ khi được phát hiện mục đích thực sự của chúng vẫn còn là ẩn đố với nhiều chuyên gia, và là chủ đề của nhiều phỏng đoán suy luận, từ các giả thuyết cho rằng chúng là những quả cầu chỉ đường, cho đến các di vật có liên hệ đến vòng tròn đá nổi tiếng Stonehenge tại Anh, hoặc sản phẩm của một nền văn minh cổ đại thất lạc chưa được biết đến.
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg)
Ảnh trên trang History, chụp vòng tròn đá Stonehenge từ trên không.
Một phần bí ẩn là vì chúng được tạo thành các khối cầu gần như hoàn hảo và bắt nguồn từ một mỏ đá cách đó hơn 50 dặm, đồng thời chúng được tạo ra trong một khoảng thời gian các công cụ kim loại chưa xuất hiện, dựa trên ước tính niên đại vào khoảng năm 600 sau Công nguyên (SCN). Tuy nhiên, phương pháp xác định niên đại các khối cầu cũng chỉ mang tính phỏng chừng, bởi mốc niên đại chỉ thật sự hé lộ thời điểm các quả cầu được sử dụng gần đây nhất, không phải thời điểm chúng được tạo ra lần đầu tiên.
“Những vật thể này có thể đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ và vẫn ngồi yên ở đó sau hàng ngàn năm. Vì vậy, rất khó để nói chính xác chúng được tạo ra khi nào”, Hoopes giải thích.
Tuy nhiên, bí ẩn lớn nhất vẫn là việc chúng được tạo ra với mục đích gì.
“Chúng tôi thực sự không biết tại sao chúng được tạo ra,” Hoopes nói. “Những người tạo ra chúng không để lại bất kỳ tư liệu bản thảo nào. Chúng tôi chỉ có các dữ liệu khảo cổ để tái lập lại bối cảnh khi đó. Nền văn hóa của những người kiến tạo chúng đã bị tuyệt chủng không lâu sau khi người Tây Ban Nha đến chinh phạt. Vì vậy không có huyền thoại, truyền thuyết hoặc những câu chuyện nào khác được những người dân bản địa ở Costa Rica truyền thừa và kể lại về nguyên nhân tạo ra những quả cầu này”.
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg)
Tương tự các bức tượng moai trên Đảo Phục Sinh, một giả thuyết cho rằng các khối cầu chỉ đơn giản là biểu tượng cho địa vị xã hội. Những khối đá, hiện nằm dưới sự bảo vệ của UNESCO, cũng có thể đã được sắp xếp thành các mô hình lớn có ý nghĩa thiên văn, bởi nhiều khối đá có bố cục khá trật tự, như thành đường thẳng và đường cong, cũng như hình tam giác và hình bình hành.
“Những khối cầu ấn tượng, vốn vẫn tiếp tục khiến các nhà nghiên cứu phải suy đoán về phương pháp và công cụ chế tác của người cổ đại, đã minh chứng cho truyền thống nghệ thuật và kỹ thuật thủ công khéo léo của các xã hội cổ đại thời tiền Colombo”, UNESCO cho hay.
Bởi hầu hết tất cả các quả cầu đã được dịch chuyển khỏi vị trí ban đầu, nên các nhà nghiên cứu gặp nhiều khó khăn để tìm ra ý nghĩa thực sự của chúng.
Nằm sâu trong các khu rừng ở Costa Rica, khoảng 300 trăm quả cầu đá cổ xưa mang hình dạng tròn và mịn một cách khó tin, chứa đựng những bí ẩn chưa có lời giải đáp...
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9fbb48b6-a544-439c-a4eb-3a2569d3cb85.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9fbb48b6-a544-439c-a4eb-3a2569d3cb85.jpeg)
Vào những năm 1930, khoảng 300 khối đá tròn được tìm thấy trong các khu rừng sâu ở Costa Rica, có kích thước đa dạng từ đường kính 5 cm đến hơn 2 m, nặng tới 16 tấn. Các nhà khoa học không chắc ai đã tạo ra, chúng có mặt từ thời điểm nào và với mục đích gì. Ảnh: Helionews.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9a4df9fa-d3c3-4ecb-b9f6-c03dbc7e7e4d.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9a4df9fa-d3c3-4ecb-b9f6-c03dbc7e7e4d.jpeg)
Đầu những năm 1930, một công ty hoa quả khi tìm kiếm không gian mới để trồng chuối ở phía tây, họ đã tìm thấy một khu đất đầy hứa hẹn trong thung lũng Diquis. Tuy nhiên, khi bắt đầu dọn đất, các công nhân tìm thấy những quả cầu bằng đá kỳ lạ. Điều nổi bật nhất là hầu hết đều có hình tròn hoàn hảo và rất mịn. Ảnh: The Costa Rica News.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/ab9a8abd-6bea-4f5c-9ff7-3e29cf72ff10.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/ab9a8abd-6bea-4f5c-9ff7-3e29cf72ff10.jpeg)
Những công nhân lăn chúng ra hai bên cánh đồng bằng tay và dùng máy ủi để đẩy. Sau đó, các hòn đá được vận chuyển đến nhiều nơi và sử dụng làm đồ trang trí bãi cỏ. Trước khi nhà chức trách can thiệp, tin đồn lan truyền rằng một số viên đá có chứa vàng trong lõi. Do vậy, những người săn tìm kho báu đã khoan lỗ, phá hủy chúng bằng thuốc nổ với hy vọng làm giàu. Tuy nhiên, họ không tìm thấy gì bên trong. Ảnh: Watson.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/a211a9f3-5abb-4f99-aeb6-b1a371908822.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/a211a9f3-5abb-4f99-aeb6-b1a371908822.jpeg)
Nhiều cuộc điều tra khảo cổ về các quả cầu đã được thực hiện. Hầu hết cho rằng những viên đá là tác phẩm của người bản địa cổ đại. Bên cạnh đó, những câu chuyện truyền miệng cho rằng chúng được kết nối với người ngoài hành tinh hoặc lục địa Atlantis đã mất. Một số khác bác bỏ quan điểm trên vì người nguyên thủy với các công cụ phi kim loại cơ bản không thể tạo ra viên đá tròn và mịn như vậy. Ảnh: Gforum.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/69c89862-09bc-4a82-97c1-98018a71d049.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/69c89862-09bc-4a82-97c1-98018a71d049.jpeg)
Hầu hết quả cầu có vẻ tròn trịa khi quan sát bằng mắt thường nhưng thực chất chúng không có hình dạng quá hoàn hảo. Dù vậy, việc tạo ra các viên đá khổng lồ vẫn là một nỗ lực rất lớn của con người bởi phần lớn được tạo thành từ loại đá cứng granodiorite. Nhiều khả năng các thợ chạm đã cẩn thận chọn những tảng đá có thể bong ra theo từng lớp khi có sự thay đổi nhiệt độ nhanh. Ảnh: Brasillisnet.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/65d99ac4-8ab8-40a2-b57b-4c843c419914.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/65d99ac4-8ab8-40a2-b57b-4c843c419914.jpeg)
Thợ chạm khắc có thể làm nóng đá bằng than và nhúng vào nước lạnh. Sau khi sử dụng phương pháp này để có được hình dạng chung, việc điêu khắc cuối cùng có thể được thực hiện bằng cách đập đá với những vật liệu cứng khác như rìu đá và tượng. Cuối cùng, bề mặt của các quả cầu được mài và đánh bóng bằng cát hoặc da. Ảnh: Thegolfclub.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/bd94383c-d1c6-40a1-9f27-7b490cc1adb2.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/bd94383c-d1c6-40a1-9f27-7b490cc1adb2.jpeg)
Các quả cầu bao nhiêu tuổi, được chế tạo nhằm mục đích gì là những câu hỏi không dễ trả lời. Đá không phải là vật liệu sống nên niên đại của chúng khó có thể xác định. Tuy nhiên, căn cứ vào các vật thể chôn xung quanh một số viên đá, đồ gốm chiếm phần lớn, cho thấy chúng có thể được tạo ra sớm nhất vào năm 200 trước Công nguyên. Ảnh: Plugon.
V.Cường (tổng hợp)
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-4.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-4.jpg)
Nhiều người đã khá quen thuộc với cảnh mở đầu bộ phim Indiana Jones và chiếc rương thánh tích, trong đó một quả cầu đá khổng lồ suýt nghiền nát Indiana Jones. Dù bộ phim là một tác phẩm hư cấu, nhưng những quả cầu đá khổng lồ thì không.
Khi dọn rừng để xây đồn điền trồng chuối vào năm 1940 tại vùng đồng bằng Diquis của Costa Rica, nhân viên tập đoàn thực phẩm Hoa Kỳ United Fruit Company đã phát hiện thấy nhiều quả cầu đá lớn bị chôn vùi một phần bên dưới sàn rừng, trang Ancient Origins cho hay.
Gần như ngay lập tức, những quả cầu bí ẩn trở thành những món đồ trang trí quý giá, được đặt trang trọng tại sân trước của các tòa nhà chính phủ và trụ sở công ty trên khắp Costa Rica. Nhiều quả cầu đã bị vỡ hoặc hư hỏng, một số khác bị kích nổ hủy đi trong một giai đoạn mà không nhiều người nhận thức được giá trị khảo cổ của chúng.
Theo John Hoopes, phó giáo sư nhân chủng học và giám đốc Chương trình Nghiên cứu các Quốc gia Bản địa Toàn cầu, có khoảng 300 quả cầu tồn tại, quả lớn nhất nặng 16 tấn và có đường kính 2,4 m, quả nhỏ nhất bằng một quả bóng rổ. Hầu như tất cả chúng đều được làm từ granodiorite, một loại đá magma cứng.
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-3.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-3.jpg)
Ảnh: Reuters
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-2.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-2.jpg)
Ảnh: Green Global Travel
Chúng được dùng để làm gì?
Kể từ khi được phát hiện mục đích thực sự của chúng vẫn còn là ẩn đố với nhiều chuyên gia, và là chủ đề của nhiều phỏng đoán suy luận, từ các giả thuyết cho rằng chúng là những quả cầu chỉ đường, cho đến các di vật có liên hệ đến vòng tròn đá nổi tiếng Stonehenge tại Anh, hoặc sản phẩm của một nền văn minh cổ đại thất lạc chưa được biết đến.
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg)
Ảnh trên trang History, chụp vòng tròn đá Stonehenge từ trên không.
Một phần bí ẩn là vì chúng được tạo thành các khối cầu gần như hoàn hảo và bắt nguồn từ một mỏ đá cách đó hơn 50 dặm, đồng thời chúng được tạo ra trong một khoảng thời gian các công cụ kim loại chưa xuất hiện, dựa trên ước tính niên đại vào khoảng năm 600 sau Công nguyên (SCN). Tuy nhiên, phương pháp xác định niên đại các khối cầu cũng chỉ mang tính phỏng chừng, bởi mốc niên đại chỉ thật sự hé lộ thời điểm các quả cầu được sử dụng gần đây nhất, không phải thời điểm chúng được tạo ra lần đầu tiên.
“Những vật thể này có thể đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ và vẫn ngồi yên ở đó sau hàng ngàn năm. Vì vậy, rất khó để nói chính xác chúng được tạo ra khi nào”, Hoopes giải thích.
Tuy nhiên, bí ẩn lớn nhất vẫn là việc chúng được tạo ra với mục đích gì.
“Chúng tôi thực sự không biết tại sao chúng được tạo ra,” Hoopes nói. “Những người tạo ra chúng không để lại bất kỳ tư liệu bản thảo nào. Chúng tôi chỉ có các dữ liệu khảo cổ để tái lập lại bối cảnh khi đó. Nền văn hóa của những người kiến tạo chúng đã bị tuyệt chủng không lâu sau khi người Tây Ban Nha đến chinh phạt. Vì vậy không có huyền thoại, truyền thuyết hoặc những câu chuyện nào khác được những người dân bản địa ở Costa Rica truyền thừa và kể lại về nguyên nhân tạo ra những quả cầu này”.
https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg (https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2019/09/ai-da-tao-ra-nhung-qua-cau-da-khong-lo-o-costa-rica-1.jpg)
Tương tự các bức tượng moai trên Đảo Phục Sinh, một giả thuyết cho rằng các khối cầu chỉ đơn giản là biểu tượng cho địa vị xã hội. Những khối đá, hiện nằm dưới sự bảo vệ của UNESCO, cũng có thể đã được sắp xếp thành các mô hình lớn có ý nghĩa thiên văn, bởi nhiều khối đá có bố cục khá trật tự, như thành đường thẳng và đường cong, cũng như hình tam giác và hình bình hành.
“Những khối cầu ấn tượng, vốn vẫn tiếp tục khiến các nhà nghiên cứu phải suy đoán về phương pháp và công cụ chế tác của người cổ đại, đã minh chứng cho truyền thống nghệ thuật và kỹ thuật thủ công khéo léo của các xã hội cổ đại thời tiền Colombo”, UNESCO cho hay.
Bởi hầu hết tất cả các quả cầu đã được dịch chuyển khỏi vị trí ban đầu, nên các nhà nghiên cứu gặp nhiều khó khăn để tìm ra ý nghĩa thực sự của chúng.
Nằm sâu trong các khu rừng ở Costa Rica, khoảng 300 trăm quả cầu đá cổ xưa mang hình dạng tròn và mịn một cách khó tin, chứa đựng những bí ẩn chưa có lời giải đáp...
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9fbb48b6-a544-439c-a4eb-3a2569d3cb85.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9fbb48b6-a544-439c-a4eb-3a2569d3cb85.jpeg)
Vào những năm 1930, khoảng 300 khối đá tròn được tìm thấy trong các khu rừng sâu ở Costa Rica, có kích thước đa dạng từ đường kính 5 cm đến hơn 2 m, nặng tới 16 tấn. Các nhà khoa học không chắc ai đã tạo ra, chúng có mặt từ thời điểm nào và với mục đích gì. Ảnh: Helionews.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9a4df9fa-d3c3-4ecb-b9f6-c03dbc7e7e4d.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/9a4df9fa-d3c3-4ecb-b9f6-c03dbc7e7e4d.jpeg)
Đầu những năm 1930, một công ty hoa quả khi tìm kiếm không gian mới để trồng chuối ở phía tây, họ đã tìm thấy một khu đất đầy hứa hẹn trong thung lũng Diquis. Tuy nhiên, khi bắt đầu dọn đất, các công nhân tìm thấy những quả cầu bằng đá kỳ lạ. Điều nổi bật nhất là hầu hết đều có hình tròn hoàn hảo và rất mịn. Ảnh: The Costa Rica News.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/ab9a8abd-6bea-4f5c-9ff7-3e29cf72ff10.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/ab9a8abd-6bea-4f5c-9ff7-3e29cf72ff10.jpeg)
Những công nhân lăn chúng ra hai bên cánh đồng bằng tay và dùng máy ủi để đẩy. Sau đó, các hòn đá được vận chuyển đến nhiều nơi và sử dụng làm đồ trang trí bãi cỏ. Trước khi nhà chức trách can thiệp, tin đồn lan truyền rằng một số viên đá có chứa vàng trong lõi. Do vậy, những người săn tìm kho báu đã khoan lỗ, phá hủy chúng bằng thuốc nổ với hy vọng làm giàu. Tuy nhiên, họ không tìm thấy gì bên trong. Ảnh: Watson.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/a211a9f3-5abb-4f99-aeb6-b1a371908822.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/a211a9f3-5abb-4f99-aeb6-b1a371908822.jpeg)
Nhiều cuộc điều tra khảo cổ về các quả cầu đã được thực hiện. Hầu hết cho rằng những viên đá là tác phẩm của người bản địa cổ đại. Bên cạnh đó, những câu chuyện truyền miệng cho rằng chúng được kết nối với người ngoài hành tinh hoặc lục địa Atlantis đã mất. Một số khác bác bỏ quan điểm trên vì người nguyên thủy với các công cụ phi kim loại cơ bản không thể tạo ra viên đá tròn và mịn như vậy. Ảnh: Gforum.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/69c89862-09bc-4a82-97c1-98018a71d049.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/69c89862-09bc-4a82-97c1-98018a71d049.jpeg)
Hầu hết quả cầu có vẻ tròn trịa khi quan sát bằng mắt thường nhưng thực chất chúng không có hình dạng quá hoàn hảo. Dù vậy, việc tạo ra các viên đá khổng lồ vẫn là một nỗ lực rất lớn của con người bởi phần lớn được tạo thành từ loại đá cứng granodiorite. Nhiều khả năng các thợ chạm đã cẩn thận chọn những tảng đá có thể bong ra theo từng lớp khi có sự thay đổi nhiệt độ nhanh. Ảnh: Brasillisnet.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/65d99ac4-8ab8-40a2-b57b-4c843c419914.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/65d99ac4-8ab8-40a2-b57b-4c843c419914.jpeg)
Thợ chạm khắc có thể làm nóng đá bằng than và nhúng vào nước lạnh. Sau khi sử dụng phương pháp này để có được hình dạng chung, việc điêu khắc cuối cùng có thể được thực hiện bằng cách đập đá với những vật liệu cứng khác như rìu đá và tượng. Cuối cùng, bề mặt của các quả cầu được mài và đánh bóng bằng cát hoặc da. Ảnh: Thegolfclub.
http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/bd94383c-d1c6-40a1-9f27-7b490cc1adb2.jpeg (http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2019/08/02/bd94383c-d1c6-40a1-9f27-7b490cc1adb2.jpeg)
Các quả cầu bao nhiêu tuổi, được chế tạo nhằm mục đích gì là những câu hỏi không dễ trả lời. Đá không phải là vật liệu sống nên niên đại của chúng khó có thể xác định. Tuy nhiên, căn cứ vào các vật thể chôn xung quanh một số viên đá, đồ gốm chiếm phần lớn, cho thấy chúng có thể được tạo ra sớm nhất vào năm 200 trước Công nguyên. Ảnh: Plugon.
V.Cường (tổng hợp)