PDA

View Full Version : Thấy gì từ vụ việc chính quyền Sa Pa 'xử lý' Nữ thần Tự do?



duyanh
04-24-2021, 11:28 AM
Thấy gì từ vụ việc chính quyền Sa Pa 'xử lý' Nữ thần Tự do?




https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/97DB/production/_118157883_liberty91623454013930_n.jpg (https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/97DB/production/_118157883_liberty91623454013930_n.jpg)

Bức tượng ở Sa Pa 'sẽ được chuyển thành tượng người đàn ông H'mong' - theo các báo VN hôm 22/04


Tin mới nhất từ Sa Pa, điểm du lịch yêu thích của người Việt Nam và du khách ngoại quốc lâu nay ở Việt Nam là chính quyền đã "xử lý đúng pháp luật" Tượng Nữ thần Tự do.


Người chủ điểm du lịch check-in AnSaPa cho biết ông sẽ chỉnh sửa bức tượng nữ thần tự do theo hướng gần gũi hơn với văn hóa bản địa, cụ thể 'vương miện" của tượng nữ thần sẽ được bỏ đi, thay vào đó là mũ nồi của người đàn ông người H'Mong.
Ngọn đuốc tự do sẽ chuyển thành tấm khiên của người dân tộc thiểu số. (1) (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#(1))
Nhiều ý kiến nhưng căn nguyên của vấn đề là ở đâu?
Ngay từ khi việc nổ ra, cộng đồng mạng Facebook đã có nhiều ý kiến khác nhau.
Có người nói đây rõ ràng là công trình chưa đạt trình độ thẩm mỹ, cần dẹp bỏ, hoặc có ý kiến nhạo rằng ai lại "rước thần Tự do về để chôn sống một nửa thân" như thế.
Có vẻ như biểu tượng Nữ thần Tự do dễ gây dị ứng với một số giới.
Lâu nay đây là hình ảnh bị tuyên truyền ở Việt Nam gắn với Hoa Kỳ, với chủ nghĩa tự do, với di sản thực dân đế quốc.
Một bức tượng nhỏ, của Pháp đặt ở Hà Nội thời thực dân (tượng Bà Đầm Xoè) từng bị kéo đổ năm 1945.
Xét ra, việc có tượng Nữ thần Tự do - như ở Hoa Kỳ, Pháp và ở hàng chục quốc gia trên thế giới, là chuyện đáng ra không có gì phải băn khoăn về văn hóa.
Thứ nhất, đây là tượng Libertas, Nữ thần của người La Mã cổ đại, về gốc gác không liên quan gì đến 'diễn biến hòa bình' hay chủ nghĩa thực dân.
Chiếc vương miện trên tượng ở Sa Pa sắp bị đổi thành 'mũ đàn ông' là biểu tượng cho các đại dương và lục địa, không phải vương miện gai trên đầu chúa Giê Su của Ki Tô giáo, vốn là tôn giáo phát sinh sau tôn giáo đa thần của La Mã.
Thứ hai, các biểu tượng tự do này rất phù hợp với Tuyên ngôn của VNDCCH mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc sau Cách mạng Tháng 8/1945.
Vì 'tự do' ở Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ mà Hồ Chí Minh lấy cảm hứng, và vẫn có trong dòng chữ "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc', cũng đến từ Cách mạng Pháp: Tự do - Bình đẳng - Bác ái (2) (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#(2))

Cộng hòa Pháp, tự hào với các khẩu hiệu giải phóng xã hội khỏi chuyên chế phong kiến, đã dùng lại biểu tượng Nữ thần Tự do mà người La Mã xây nhằm tôn thờ vĩ nhân của họ như Cicero, Ceasar, để đề cao tự do của nền chính trị công dân. Cũng chính nước Pháp đã giúp Hoa Kỳ xây bức tượng Nữ thần Tự do ở New York, to gấp nhiều lần bản gốc ở bên sông Sein , Paris. (3) (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#(3))

Kiến trúc sư Gustave Eiffel thiết kế khung thép cho bức tượng Lady Liberty của Mỹ năm 1886.


https://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/49BB/production/_118157881_93460059.jpg (https://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/49BB/production/_118157881_93460059.jpg)

Tượng Nữ thần Tự do ở Mỹ
Vẫn Gustave Eiffel là người thiết kế cầu Long Biên -cây cầu Rồng Bay- cho Hà Nội, dù ông không sang Đông Dương để chỉ đạo thực hiện. (4) (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#(4))
Một năm sau Tượng Nữ thần Tự do vươn cao trên đảo Liberty Island, Manhattan, Hoa Kỳ thì bức nhỏ hơn được người Pháp đem sang Hà Nội dự Đấu xảo 1887, rồi để lại.
Có lẽ việc "khai hóa" của thực dân Pháp không thuyết phục được người Nam nên bức tượng này có số phận khá long đong, từng đặt ở trên Tháp Rùa giữa Hồ Gươm, ở Cửa Nam...và năm 1945 thì bị đập.
Phải nói rằng dù chúng ta có ghét chế độ thực dân đế quốc thì cũng phải công nhận các tượng, tượng đài và các công trình kiến trúc Pháp xây ở Việt Nam có thẩm mỹ hơn nhiều công trình sau này.
Từ tượng đài tới các giá trị khác
Tượng đài nói chung, ngoài giá trị trang trí, tạo điểm nhấn cho không gian công cộng, còn chuyển tải thông điệp văn hóa, gồm cả văn hóa chính trị.
Bởi vậy, việc xây tượng hay dỡ bỏ đều gây ra cảm xúc khác hẳn việc...xây một bức tường hay dọn một trụ cầu bê-tông.
Tôi để ý thấy báo Việt Nam gần đây mới "ngỡ ngàng" là tượng Nữ thần Tự do từng có mặt ở Hà Nội, chứng tỏ việc tuyên truyền xóa hẳn trí nhớ chung đi thật hiệu quả.
Khẩu hiệu 'Tự do' sau đó trở thành lá bài trong Chiến tranh Lạnh, đối nghịch với phe XHCN và miền Bắc VN.
Nhưng ngày nay thế giới đã khác, nhiều vấn đề đều được điều chỉnh lại; nhân loại hoà đồng, chia sẻ hơn.
Cùng lúc vẫn còn không ít người ở Việt Nam tiếp tục dị ứng với khái niệm tự do, vì "tự do ngôn luận, tự do cá nhân" liên tục bị đặt vào thế đối lập với 'tập thể', với 'tôn ti trật tự'...
Cá nhân tôi nhìn hình đăng trên mạng xã hội thì thấy bức tượng ở Sa Pa chưa đạt, khá thô sơ nhưng cứ để thế cũng chẳng sao. (5) (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#(5))

Du khách nước ngoài không trông đợi các tác phẩm siêu đẳng như Guggenheim Museum ở Sa Pa mà có khi lại thích kiểu mộc mạc miền núi của 'vườn tượng' cá nhân. (6) (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#(6))

Việc vội vàng "bản địa hóa', biến Nữ thần La Mã thành một người đàn ông quả là chuyện nực cười.

Việc cần làm là chủ động du nhập và đồng hóa các biểu tượng bền vững của văn hóa châu Âu mà nay đã thành phổ cập trên thế giới.
Không kể các nước châu Âu, Mỹ Latinh, tượng Nữ thần tự do đã có mặt ở Ấn Độ, Pakistan, Nhật Bản, Singapore, Trung Quốc...
Bạn thử tìm trong Google Search từ khóa 'statues of Liberty' sẽ ra địa chỉ, ảnh của hàng chục điểm có tượng Nữ thần Tự do ở rất nhiều nước.
Riêng Trung Quốc tượng này có ở mấy tỉnh liền, và tại Thâm Quyến thì Nữ thần Tự do đứng trong công viên Window of The World với phiên bản nhiều tượng nổi tiếng thế giới.
Đây là cách làm hơi giống việc xây tượng lạ và vui, thu hút du khách của chủ cơ sở du lịch Sa Pa.
Việc làm của điểm du lịch check-in AnSaPa xét ra là tự phát nhưng không có gì xấu và sai.
Có chăng là Việt Nam đang thiếu hẳn một đường lối xây dựng tượng đài, hoặc các quy định xây các theme parks sao cho phù hợp với trào lưu quốc tế, tránh việc 'tự phát' dựng tượng, rồi cũng 'tự phát' bắt nữ thần phải 'biến thành đàn ông'.
------------
Ý kiến dộc giả :

(1)- Vậy còn chữ Hollywood bên sườn đồi sẽ được thay đổi bằng chữ gì ? Bằng H'mongWood hay Hồ Mông Hút chăng ? [cái mông của Hồ Chí Minh để toàn dân hút hít] ?

(2)- Tác giả vẫn thèm mượn hơi của các nước Mỹ Pháp để phun lên các sản phẩm bắt chước hôi hám của Hồ Chí Minh. Sao chép bắt chước nào của Việt Cọng cũng đều sai bét với nguyên bản, chẳng hạn cách mạng Pháp năm 1789 làm gì có câu "Tự Do - Bình Đẳng- Bác Ái" ! Ấy vậy mà cũng đặt bày nói thuội theo. Câu tuyen ngôn của cách mạng Pháp là "Tự Do – Bình Đẳng – Tình Huynh Đệ" (Liberté – Égalité – Fraternité)
https://belatina.com/wp-content/uploads/2020/07/BELatina-Latinx-1024x556.jpg (https://belatina.com/wp-content/uploads/2020/07/BELatina-Latinx-1024x556.jpg)
Việt Cọng không bao giờ dám dùng chữ "Huynh Đệ" trong cách mạng vì chúng sống theo ý thức hệ mù quáng, bất cứ ai suy nghĩ khác chúng đều bị coi là kẻ thù chứ không phải là anh em. Vì thế mới có nạn đấu tố giết cả cha mẹ anh em của họ một cách dã man, thua cả lũ súc vật ! - ▲ (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#back(2))
(3) - Đã viết lách về ngoại quốc thì ít nhất phải viết đúng tên các địa danh cũng như danh nhân của nước ngoài. Ở Pháp không có dòng sông nào mang tên Sein (Vú) mà chỉ có sông Seine ngay giữa thành phố Paris.

https://www.viva-media.ca/wp-content/uploads/cancer-du-sein.jpg (https://www.viva-media.ca/wp-content/uploads/cancer-du-sein.jpg)

- ▲ (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#back(3))
(4) - Không tìm thấy trên Internet hình ảnh nào cũng như bài viêt nào về Cầu Rồng Bay ở Hà Nội , không ai gọi cầu Long Biên là cầu Thăng Long (rồng bay) cả ! Trái lại trên Internet thấy rất nhiều hình ảnh của Cầu Tràng Tiền ở Huế do Gustave Eiffel xây dựng. Không lẽ tác giả không hề nghe biết gì về cây cầu nổi tiếng này ?

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Hue%2C_le_pont_Trang_Tien.jpg (https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0e/Hue%2C_le_pont_Trang_Tien.jpg)

Chắc hẳn Cầu Tràng Tiền ở Huế là do Pác Hồ xây dựng phải không tác giả ?

(5) - Một sự sao chép thô tục mà cũng cho là "chẳng sao" được hả ? Đó là một sỉ nhục không biết xấu hổ thì đúng hơn !

(6)- Khách du lịch sẽ ghê tởm với những tác phẩm sao chép. Họ sẽ óí mữa vào những thứ bắt chước vụng về và xấu xí như trong hình dưới đây:
https://vnn-imgs-f.vgcloud.vn/2021/04/20/16/kiem-tra-tuong-nu-than-tu-do-phien-ban-dot-bien-o-sa-pa-1.jpg (https://vnn-imgs-f.vgcloud.vn/2021/04/20/16/kiem-tra-tuong-nu-than-tu-do-phien-ban-dot-bien-o-sa-pa-1.jpg)https://vnn-imgs-f.vgcloud.vn/2021/04/20/16/kiem-tra-tuong-nu-than-tu-do-phien-ban-dot-bien-o-sa-pa.jpg (https://vnn-imgs-f.vgcloud.vn/2021/04/20/16/kiem-tra-tuong-nu-than-tu-do-phien-ban-dot-bien-o-sa-pa.jpg)

Tác phẩm mô phỏng tượng “Nữ thần tự do” phiên bản “đột biến” ở Sa Pa đang bị dư luận "ném đá"
"Phiên bản lỗi" mô phỏng công trình điêu khắc núi Rushmore cũng ở điểm du lịch AnSaPa



Họ chỉ thưởng thức những sáng tác địa phương có nét độc đáo mộc mạc hay sắc sảo của văn hóa dân tộc. (http://bacaytruc.com/index.php/9757-th-y-gi-t-v-vie-c-chinh-quy-n-sa-pa-x-ly-n-th-n-t-do-tac-gi-nguy-n-giang#back(6))

Kim Hoa Bà Bà