giahamdzui
08-17-2021, 09:45 PM
Sân bay Kabul chìm trong hỗn loạn khi Taliban tuần tra thủ đô
https://www.ctvnews.ca/polopoly_fs/1.5548842.1629126769!/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/landscape_960/image.jpg (https://www.ctvnews.ca/polopoly_fs/1.5548842.1629126769!/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/landscape_960/image.jpg)
Cảnh quay ấn tượng từ sân bay Kabul cho thấy mọi người vây quanh và bám vào một chiếc máy bay vận tải của Không quân Hoa Kỳ khi nó cất cánh, thứ Hai, ngày 16 tháng 8 năm 2021. (Nguồn: Twitter)
KABUL, AFGHANISTAN - Hàng nghìn người Afghanistan đã đổ xô vào sân bay chính của Kabul hôm thứ Hai, một số tuyệt vọng muốn thoát khỏi Taliban đến nỗi họ đã bám vào một chiếc máy bay quân sự khi nó cất cánh và lao vào cõi chết. Các quan chức Mỹ cho biết ít nhất 7 người chết trong cuộc hỗn loạn khi cuộc chiến dài nhất của Mỹ kết thúc với kẻ thù là kẻ chiến thắng.
Các đám đông đã đến trong khi Taliban chiếmthủ đo Kabul với 5 triệu dân sau một cuộc tiến công chớp nhoáng trên khắp đất nước, chỉ mất hơn một tuần để lật đổ chính phủ địa phương được phương Tây hậu thuẫn. Không có báo cáo lớn về sự tàn phá hoặc giao tranh, nhưng nhiều cư dân ở nhà và vẫn lo sợ sau khi quân nổi dậy giải thoát tù nhân khỏi các nhà tù và chiếm đoạt các kho vũ khí.
Tổng thống Mỹ Joe Biden với giọng cương quyết nói rằng ông "khẳng định ủng hộc cuộc rút các lực lượng Mỹ ra khỏi Afghanistan và thừa nhận có những hình ảnh "đau lòng" đang diễn ra ở Kabul. Biden cho biết ông phải đối mặt với sự lựa chọn giữa việc tôn trọng một thỏa thuận rút quân đã thương lượng trước đó hoặc gửi thêm hàng nghìn quân trở lại để bắt đầu một thập kỷ chiến tranh thứ ba.
Ông nói "Sau 20 năm, tôi đã học được một cách khó khăn rằng không bao giờ có thời điểm thích hợp để rút các lực lượng Mỹ", Biden nói trong một bài phát biểu trên truyền hình từ Nhà Trắng.
Tổng thống cho biết ông sẽ không lặp lại những sai lầm trong quá khứ, và ông cảnh báo Taliban không can thiệp vào các nỗ lực sơ tán các nhân viên sứ quán và kiều dân Mỹ, ông đe dọa sẽ sử dụng "vũ lực tàn phá, nếu cần thiết."
Trên khắp Afghanistan, Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế cảnh báo rằng hàng nghìn người đã bị thương trong các cuộc giao tranh. Ở những nơi khác, lực lượng an ninh và chính trị gia đã bàn giao các tỉnh và căn cứ của họ mà không có giao tranh, có khả năng tin rằng cuộc thử nghiệm kéo dài hai thập kỷ của phương Tây nhằm tái sinh Afghanistan sẽ không thể tồn tại trước lực lượng Taliban đang trỗi dậy. Theo kế hoạch, những người lính Mỹ cuối cùng ở Afghanistan sẽ được rút đi hết vào cuối tháng.
"Thế giới đang theo dõi các sự kiện ở Afghanistan với trái tim nặng nề và lo lắng sâu sắc về những gì phía trước", Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nói.
Khi quân đội Mỹ và những cơ quan khác tiếp tục các chuyến bay sơ tán của họ thì người Afghanistan tràn qua đường băng của sân bay quốc tế. Một số trèo lên máy bay đậu trên phi đạo, trong khi những người khác bám lủng lẳng một cách bấp bênh trên cầu tàu của máy bay.
Quân đội Hoa Kỳ đã đưọc bố trí để bảo vệ đường băng đang hoạt động, nhưng đám đông đã xông ngang qua họ và xe bọc thép của họ. Tiếng súng vang lên. Khi một chiếc Boeing C-17 Globemaster III của Không quân Hoa Kỳ cố gắng cất cánh, một chiếc trực thăng đã chạy phía trước nó để cố gắng đuổi mọi người ra khỏi đường băng.
Các video cho thấy một nhóm người Afghanistan đã bám vào ngoài thân máy bay ngay trước khi cất cánh và một số người rơi từ trên không xuống khi máy bay cất cánh lên cao.
Các quan chức quân sự cấp cao của Mỹ, được giấu tên, khi thảo luận về hoạt động đang diễn ra đã nói với hãng tin AP rằng vụ hỗn loạn ở sân bay đã khiến 7 người thiệt mạng, trong đó có một số người rơi từ trên không xuống. Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết lực lượng Mỹ đã hạ sát hai người mà ông mô tả là đang mang vũ khí trong vụ hỗn chiến. Ông cho biết thêm 1.000 lính Mỹ sẽ được triển khai đến để đảm bảo sân bay và hỗ trợ 2.500 lính đang ở đó.
Tất cả các chuyến bay tại sân bay - cả quân sự và dân sự - đều bị tạm dừng cho đến khi thường dân Afghanistan được đuổi ra khỏi đường băng, Kirby nói thêm.
Các nhân chứng cho biết vào đêm khuya thứ Hai, hàng trăm người vẫn bị mắc kẹt giữa lực lượng Mỹ đang cố gắng đẩy họ ra khỏi sân bay và lực lượng Taliban đang cố gắng giữ họ ở lại. Một nhà báo của Associated Press cũng nhìn thấy những gì có vẻ là một cuộc không kích nhằm vào hai chiếc xe gần sân bay.
Trước đó, hơn 300 người đã được sơ tán trên chuyến bay của Turkish Airlines sau khi các binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thu dọn đường băng. Senol Celik, người tự nhận mình là nhân viên Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết nhiều người đã "nhào mình ra trước máy bay."
"Họ muốn lên máy bay. Họ muốn thoát khỏi Afghanistan," anh nói. "Chúng tôi sợ rằng máy bay của chúng tôi phải có nhiệm vụ quay trở lại một chuyến khác để rồi sẽ gặp lại sự hỗn loạn ở đó. Chúng tôi rất buồn cho những người đó."ở Shafi Arifi, người có vé đi đến Uzbekistan vào Chủ nhật, đã không thể lên máy bay của mình vì bi kẹt giữa đám người chạy qua đường băng và nhào lên máy bay vô kỷ luật, không thấy có cảnh sát hoặc nhân viên sân bay để giữ gìn trật tự.
"Không có chỗ cho chúng tôi đứng", chàng trai 24 tuổi nói. "Trẻ con khóc, phụ nữ la hét, già trẻ lớn bé giận dữ, không ai nghe thấy tiếng nhau. Không có ôxy để thở."
Sau khi một phụ nữ ngất xỉu và được đưa ra khỏi máy bay, Arifi đã bỏ cuộc và trở về nhà.
Những người Afghanistan khác, như Rakhmatula Kuyash, cũng đang cố gắng rời thoát bằng đường bộ qua các cửa khẩu biên giới, tất cả đều do Taliban kiểm soát.
"Tôi bị lạc và không biết phải làm gì", Kuyash, người đã tới Uzbekistan hôm Chủ nhật sau khi để con và người thân ở Afghanistan. "Tôi đã bỏ lại tất cả mọi thứ sau lưng."
Những người khác thì không may mắn như vậy. Lực lượng phòng không của Uzbekistan đã bắn hạ một máy bay quân sự của Afghanistan khi cố gắng vào nước này mà không được phép. Hai phi công đã bị thương và bị tạm giữ.
Trong khi đó, Tổng thống Ashraf Ghani, người trước đó đã rời khỏi đất nước, phải đối mặt với cáo buộc của Nga rằng ông đã chạy trốn khỏi Kabul với 4 chiếc ô tô và một chiếc trực thăng chở đầy tiền mặt. Nơi ở của ông ta vẫn chưa rõ ràng.
Đại sứ quán Hoa Kỳ đã được sơ tán và quốc kỳ Hoa Kỳ được hạ xuống, với các nhà ngoại giao di chuyển đến sân bay để được bốc đi. Các quốc gia phương Tây khác cũng đóng cửa các sứ quán của họ và đưa các nhân viên và công dân của họ ra đi khỏi Afghanistan.
Trong các cuộc phỏng vấn với các mạng truyền hình Hoa Kỳ, cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan đã đổ lỗi cho quân đội Afghanistan về việc để cho Taliban tiếp quản nhanh chóng, đồng thời cho rằng lực lượng này thiếu ý chí chiến đấu.
Cuộc tấn công của Taliban khiến giới chức Mỹ choáng váng. Chỉ vài ngày trước khi phiến quân nổi dậy tiến vào Kabul với rất ít sự kháng cự, quân đội Mỹ dự đoán có thể mất nhiều tháng thì thủ đô mới thất thủ.
Sự rút quân hổn độn này có nguy cơ xóa sạch công lao của 20 năm nỗ lực của phương Tây nhằm tái thiết Afghanistan, nơi đã chứng kiến hàng chục nghìn người Afghanistan đã thiệt mạng cũng như hơn 3.500 quân đội Mỹ và đồng minh đã hy sinh. Cuộc đưa quân đầu tiên vào Afghanistan năm 2001 đã đẩy Taliban khỏi quyền lực và phân tán al-Qaida là lực lượng đã lên kế hoạch tấn công vào Hoa Kỳ ngày 11 tháng 9 năm 2001 khi họ đang trú ẩn ở Afghanistan.
Dưới thời Taliban, tổ chức này cai trị theo cách khắc nghiệt của luật Hồi giáo, phụ nữ chủ yếu bị giam giữ trong nhà và những tên tội phạm trộm cắp phải bị chặt cụt chân hoặc hành quyết công khai. Phiến quân Taliban đã tìm cách sửa đổi cách cai trị của chúng trong những năm gần đây, nhưng nhiều người Afghanistan vẫn hoài nghi.
Filippo Grandi, cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn, mô tả theo góc độ riêng nào đó thì các tương tác với Taliban là "tương đối có hiệu quả."
Hôm thứ Hai, Nillan, một cư dân 27 tuổi của Kabul, người chỉ yêu cầu không nêu tên họ của cô ấy vì sợ bị trả thù, cho biết cô ấy không nhìn thấy một người phụ nữ nào trên đường trong suốt 15 phút lái xe "chỉ thấy toàn đàn ông và con trai thôi"
"Có vẻ như thời gian đã ngừng trôi. Mọi thứ đã thay đổi", cô nói với AP.
Cô ấy nói thêm, "Có cảm giác như cuộc sống và tương lai của phụ nữ chúng tôi đã kết thúc."
https://www.youtube.com/watch?v=JwFj60BZxqU
Afghanistan: Chaos at Kabul airport as Taliban seize the capital
Ahmad Seir, Tameem Akhga Nguồn: CTV News
https://www.ctvnews.ca/polopoly_fs/1.5548842.1629126769!/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/landscape_960/image.jpg (https://www.ctvnews.ca/polopoly_fs/1.5548842.1629126769!/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/landscape_960/image.jpg)
Cảnh quay ấn tượng từ sân bay Kabul cho thấy mọi người vây quanh và bám vào một chiếc máy bay vận tải của Không quân Hoa Kỳ khi nó cất cánh, thứ Hai, ngày 16 tháng 8 năm 2021. (Nguồn: Twitter)
KABUL, AFGHANISTAN - Hàng nghìn người Afghanistan đã đổ xô vào sân bay chính của Kabul hôm thứ Hai, một số tuyệt vọng muốn thoát khỏi Taliban đến nỗi họ đã bám vào một chiếc máy bay quân sự khi nó cất cánh và lao vào cõi chết. Các quan chức Mỹ cho biết ít nhất 7 người chết trong cuộc hỗn loạn khi cuộc chiến dài nhất của Mỹ kết thúc với kẻ thù là kẻ chiến thắng.
Các đám đông đã đến trong khi Taliban chiếmthủ đo Kabul với 5 triệu dân sau một cuộc tiến công chớp nhoáng trên khắp đất nước, chỉ mất hơn một tuần để lật đổ chính phủ địa phương được phương Tây hậu thuẫn. Không có báo cáo lớn về sự tàn phá hoặc giao tranh, nhưng nhiều cư dân ở nhà và vẫn lo sợ sau khi quân nổi dậy giải thoát tù nhân khỏi các nhà tù và chiếm đoạt các kho vũ khí.
Tổng thống Mỹ Joe Biden với giọng cương quyết nói rằng ông "khẳng định ủng hộc cuộc rút các lực lượng Mỹ ra khỏi Afghanistan và thừa nhận có những hình ảnh "đau lòng" đang diễn ra ở Kabul. Biden cho biết ông phải đối mặt với sự lựa chọn giữa việc tôn trọng một thỏa thuận rút quân đã thương lượng trước đó hoặc gửi thêm hàng nghìn quân trở lại để bắt đầu một thập kỷ chiến tranh thứ ba.
Ông nói "Sau 20 năm, tôi đã học được một cách khó khăn rằng không bao giờ có thời điểm thích hợp để rút các lực lượng Mỹ", Biden nói trong một bài phát biểu trên truyền hình từ Nhà Trắng.
Tổng thống cho biết ông sẽ không lặp lại những sai lầm trong quá khứ, và ông cảnh báo Taliban không can thiệp vào các nỗ lực sơ tán các nhân viên sứ quán và kiều dân Mỹ, ông đe dọa sẽ sử dụng "vũ lực tàn phá, nếu cần thiết."
Trên khắp Afghanistan, Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế cảnh báo rằng hàng nghìn người đã bị thương trong các cuộc giao tranh. Ở những nơi khác, lực lượng an ninh và chính trị gia đã bàn giao các tỉnh và căn cứ của họ mà không có giao tranh, có khả năng tin rằng cuộc thử nghiệm kéo dài hai thập kỷ của phương Tây nhằm tái sinh Afghanistan sẽ không thể tồn tại trước lực lượng Taliban đang trỗi dậy. Theo kế hoạch, những người lính Mỹ cuối cùng ở Afghanistan sẽ được rút đi hết vào cuối tháng.
"Thế giới đang theo dõi các sự kiện ở Afghanistan với trái tim nặng nề và lo lắng sâu sắc về những gì phía trước", Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nói.
Khi quân đội Mỹ và những cơ quan khác tiếp tục các chuyến bay sơ tán của họ thì người Afghanistan tràn qua đường băng của sân bay quốc tế. Một số trèo lên máy bay đậu trên phi đạo, trong khi những người khác bám lủng lẳng một cách bấp bênh trên cầu tàu của máy bay.
Quân đội Hoa Kỳ đã đưọc bố trí để bảo vệ đường băng đang hoạt động, nhưng đám đông đã xông ngang qua họ và xe bọc thép của họ. Tiếng súng vang lên. Khi một chiếc Boeing C-17 Globemaster III của Không quân Hoa Kỳ cố gắng cất cánh, một chiếc trực thăng đã chạy phía trước nó để cố gắng đuổi mọi người ra khỏi đường băng.
Các video cho thấy một nhóm người Afghanistan đã bám vào ngoài thân máy bay ngay trước khi cất cánh và một số người rơi từ trên không xuống khi máy bay cất cánh lên cao.
Các quan chức quân sự cấp cao của Mỹ, được giấu tên, khi thảo luận về hoạt động đang diễn ra đã nói với hãng tin AP rằng vụ hỗn loạn ở sân bay đã khiến 7 người thiệt mạng, trong đó có một số người rơi từ trên không xuống. Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết lực lượng Mỹ đã hạ sát hai người mà ông mô tả là đang mang vũ khí trong vụ hỗn chiến. Ông cho biết thêm 1.000 lính Mỹ sẽ được triển khai đến để đảm bảo sân bay và hỗ trợ 2.500 lính đang ở đó.
Tất cả các chuyến bay tại sân bay - cả quân sự và dân sự - đều bị tạm dừng cho đến khi thường dân Afghanistan được đuổi ra khỏi đường băng, Kirby nói thêm.
Các nhân chứng cho biết vào đêm khuya thứ Hai, hàng trăm người vẫn bị mắc kẹt giữa lực lượng Mỹ đang cố gắng đẩy họ ra khỏi sân bay và lực lượng Taliban đang cố gắng giữ họ ở lại. Một nhà báo của Associated Press cũng nhìn thấy những gì có vẻ là một cuộc không kích nhằm vào hai chiếc xe gần sân bay.
Trước đó, hơn 300 người đã được sơ tán trên chuyến bay của Turkish Airlines sau khi các binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thu dọn đường băng. Senol Celik, người tự nhận mình là nhân viên Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết nhiều người đã "nhào mình ra trước máy bay."
"Họ muốn lên máy bay. Họ muốn thoát khỏi Afghanistan," anh nói. "Chúng tôi sợ rằng máy bay của chúng tôi phải có nhiệm vụ quay trở lại một chuyến khác để rồi sẽ gặp lại sự hỗn loạn ở đó. Chúng tôi rất buồn cho những người đó."ở Shafi Arifi, người có vé đi đến Uzbekistan vào Chủ nhật, đã không thể lên máy bay của mình vì bi kẹt giữa đám người chạy qua đường băng và nhào lên máy bay vô kỷ luật, không thấy có cảnh sát hoặc nhân viên sân bay để giữ gìn trật tự.
"Không có chỗ cho chúng tôi đứng", chàng trai 24 tuổi nói. "Trẻ con khóc, phụ nữ la hét, già trẻ lớn bé giận dữ, không ai nghe thấy tiếng nhau. Không có ôxy để thở."
Sau khi một phụ nữ ngất xỉu và được đưa ra khỏi máy bay, Arifi đã bỏ cuộc và trở về nhà.
Những người Afghanistan khác, như Rakhmatula Kuyash, cũng đang cố gắng rời thoát bằng đường bộ qua các cửa khẩu biên giới, tất cả đều do Taliban kiểm soát.
"Tôi bị lạc và không biết phải làm gì", Kuyash, người đã tới Uzbekistan hôm Chủ nhật sau khi để con và người thân ở Afghanistan. "Tôi đã bỏ lại tất cả mọi thứ sau lưng."
Những người khác thì không may mắn như vậy. Lực lượng phòng không của Uzbekistan đã bắn hạ một máy bay quân sự của Afghanistan khi cố gắng vào nước này mà không được phép. Hai phi công đã bị thương và bị tạm giữ.
Trong khi đó, Tổng thống Ashraf Ghani, người trước đó đã rời khỏi đất nước, phải đối mặt với cáo buộc của Nga rằng ông đã chạy trốn khỏi Kabul với 4 chiếc ô tô và một chiếc trực thăng chở đầy tiền mặt. Nơi ở của ông ta vẫn chưa rõ ràng.
Đại sứ quán Hoa Kỳ đã được sơ tán và quốc kỳ Hoa Kỳ được hạ xuống, với các nhà ngoại giao di chuyển đến sân bay để được bốc đi. Các quốc gia phương Tây khác cũng đóng cửa các sứ quán của họ và đưa các nhân viên và công dân của họ ra đi khỏi Afghanistan.
Trong các cuộc phỏng vấn với các mạng truyền hình Hoa Kỳ, cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan đã đổ lỗi cho quân đội Afghanistan về việc để cho Taliban tiếp quản nhanh chóng, đồng thời cho rằng lực lượng này thiếu ý chí chiến đấu.
Cuộc tấn công của Taliban khiến giới chức Mỹ choáng váng. Chỉ vài ngày trước khi phiến quân nổi dậy tiến vào Kabul với rất ít sự kháng cự, quân đội Mỹ dự đoán có thể mất nhiều tháng thì thủ đô mới thất thủ.
Sự rút quân hổn độn này có nguy cơ xóa sạch công lao của 20 năm nỗ lực của phương Tây nhằm tái thiết Afghanistan, nơi đã chứng kiến hàng chục nghìn người Afghanistan đã thiệt mạng cũng như hơn 3.500 quân đội Mỹ và đồng minh đã hy sinh. Cuộc đưa quân đầu tiên vào Afghanistan năm 2001 đã đẩy Taliban khỏi quyền lực và phân tán al-Qaida là lực lượng đã lên kế hoạch tấn công vào Hoa Kỳ ngày 11 tháng 9 năm 2001 khi họ đang trú ẩn ở Afghanistan.
Dưới thời Taliban, tổ chức này cai trị theo cách khắc nghiệt của luật Hồi giáo, phụ nữ chủ yếu bị giam giữ trong nhà và những tên tội phạm trộm cắp phải bị chặt cụt chân hoặc hành quyết công khai. Phiến quân Taliban đã tìm cách sửa đổi cách cai trị của chúng trong những năm gần đây, nhưng nhiều người Afghanistan vẫn hoài nghi.
Filippo Grandi, cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn, mô tả theo góc độ riêng nào đó thì các tương tác với Taliban là "tương đối có hiệu quả."
Hôm thứ Hai, Nillan, một cư dân 27 tuổi của Kabul, người chỉ yêu cầu không nêu tên họ của cô ấy vì sợ bị trả thù, cho biết cô ấy không nhìn thấy một người phụ nữ nào trên đường trong suốt 15 phút lái xe "chỉ thấy toàn đàn ông và con trai thôi"
"Có vẻ như thời gian đã ngừng trôi. Mọi thứ đã thay đổi", cô nói với AP.
Cô ấy nói thêm, "Có cảm giác như cuộc sống và tương lai của phụ nữ chúng tôi đã kết thúc."
https://www.youtube.com/watch?v=JwFj60BZxqU
Afghanistan: Chaos at Kabul airport as Taliban seize the capital
Ahmad Seir, Tameem Akhga Nguồn: CTV News