giahamdzui
06-20-2025, 01:37 AM
Chiến tranh Israel - Iran: Vai trò lớn của tình báo Mossad trong chiến dịch ‘‘Sư tử vươn mình’’
Chiến dịch quân sự của Israel nhắm vào Iran, mang tên « Sư tử vươn mình », khai màn ngày 13/06/2025, gây hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Trong những ngày đầu tiên của chiến dịch, hàng loạt nhân vật cốt cán của chế độ Hồi giáo Iran thiệt mạng trong các cuộc oanh kích, không quân Israel gần như ngay lập tức làm chủ dễ dàng một phần bầu trời Iran, các cuộc oanh kích phản công của Iran sang đất Israel dường như đã không mang lại hiệu quả mong muốn.
https://cand.com.vn/Files/Image/hientk/2018/08/27/c2ef9702-1593-4e74-817e-86358f753949.jpg
Phù hiệu của Cơ quan tình báo Israel Mossad. © Wikipedia
Điều gì giúp Israel chiếm thế thượng phong như vậy ? Giới chuyên gia về Israel và Iran đặc biệt chú ý đến vai trò của cơ quan tình báo Mossad.
Một ngày trước cuộc tấn công, tướng Hossein Salami, chỉ huy Vệ binh Cách mạng Iran, lực lượng tinh nhuệ của chế độ, được đặt dưới quyền điều hành của lãnh tụ tối cao, tuyên bố « sẵn sàng với mọi kịch bản ». Nhưng chỉ vài giờ sau đó, trong đêm ngày 13/06, viên chỉ huy cao cấp này đã thiệt mạng sau cuộc oanh kích của Israel nhắm vào đại bản doanh của lực lượng Vệ binh Cách mạng.
Tướng Hossein Salami, từng tham chiến trong cuộc chiến tranh Iran – Irak, trong thập niên 80, được nhiều người biết đến với câu nói hồi 2018, thách thức thủ tướng Israel « hãy học bơi ở Địa Trung Hải » đề phòng trường hợp buộc phải đào tẩu khỏi đất nước. Trong vòng chưa đầy một tuần lễ, hơn hai chục nhân vật cốt cán của chế độ Iran thiệt mạng trong các cuộc oanh kích, nhiều địa điểm chiến lược bị phá hủy.
Sử gia Pháp Yvonnick Denoël, tác giả cuốn « Những cuộc chiến tranh bí mật của Mossad » (Les guerres secrètes du Mossad), trong cuộc tọa đàm « Comment expliquer la redoutable efficacité du Mossad ? » (Làm thế nào giải thích được hiệu quả đáng sợ của Mossad ?) của đài RFI, ghi nhận vai trò lớn của Mossad trong chiến dịch Sư tử vươn mình, cho dù chỉ một mình lực lượng tình báo đối ngoại của Israel là không đủ nếu không có sự phối hợp của các nguồn thông tin khác, về mặt kỹ thuật, như hình ảnh vệ tinh, cũng như tin tức từ các nguồn tình báo khác, bao gồm của Mỹ, cho dù vai trò này không được xác nhận.
Triệt hạ các chỉ huy và phương tiện quân sự chủ chốt : Vai trò hàng đầu của Mossad
Về mặt chính thức, mục tiêu hàng đầu của chiến dịch này là chặn đứng tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân của chế độ Hồi giáo Iran, bị coi là đe dọa sống còn đối với Israel. Theo một số nhà quan sát, trong chiến dịch này, lực lượng tình báo đối ngoại Israel có hai đích nhắm chính. Thứ nhất là các nhân vật chủ chốt của chế độ, từ các chỉ huy quân đội, những người thân cận với thủ lĩnh tối cao Ali Khamenei, giới khoa học phụ trách chương trình hạt nhân quân sự. Và thứ hai là nỗ lực vô hiệu hóa khả năng phản công của quân đội Iran. Cả hai đích nhắm này liên hệ mật thiết với nhau, và Mossad góp phần chủ yếu trong việc thực thi các mục tiêu nói trên.
Theo trung tá Sarit Zehavi, quân nhân dự bị Israel, sáng lập một trung tâm tư vấn chuyên về an ninh, để triệt hạ năng lực của quân đội Iran, được Le Figaro dẫn lại, « phá hủy các cơ sở quân sự là không đủ, mà cần tiêu diệt các chỉ huy ». Việc nhiều sĩ quan cao cấp bị giết ngay trong phòng ngủ bằng drone mang thuốc nổ, hay bị tấn công khi đang ở dưới hầm, cho thấy quân đội Israel biết rõ các nhân vật cốt cán này có mặt ở đâu, vào thời điểm nào. Ngày 17, bốn ngày kể từ khởi đầu chiến dịch, tướng Ali Shadmani, tân tổng tham mưu trưởng kiêm tân tư lệnh Vệ binh Cách mạng, sĩ quan cao cấp nhất, được coi là « người thân cận nhất » với giáo chủ Iran, thiệt mạng chỉ ít ngày sau khi tổng tham mưu trưởng tiền nhiệm tử thương.
Một cựu sĩ quan của Mossad, Sima Shine, chuyên gia về Iran tại Viện Nghiên cứu về An ninh Quốc gia ở Tel-Aviv, cho biết Mossad đã bí mật triển khai nhiều xe, mang các hệ thống tấn công với công nghệ tiên tiến, ngay sát những nơi Iran bố trí tên lửa, tương tự như Ukraina đã làm trong chiến dịch tấn công quy mô lớn mới đây nhắm vào các sân bay quân sự nằm sâu trong đất Nga.
Không quân Israel « làm chủ bầu trời », tên lửa Iran hụt hơi
Theo chuyên gia về an ninh này, những gì mà quân đội Israel đã làm với sự hỗ trợ của Mossad, « vượt quá những gì mà ta có thể tưởng tượng ». Nhờ các cuộc tấn công với nòng cốt là các lực lượng tại chỗ nhắm vào lực lượng phòng không - không quân Iran, ngày hôm sau, các phi cơ F-15 và F-35 Israel hoạt động tự do trên bầu trời. Theo giới quan sát, trong số hàng trăm phi cơ Israel tham gia trực tiếp vào chiến dịch trong những ngày đầu tiên, gần như không có phi cơ nào bị bắn hạ.
Drone mang thuốc nổ cũng được sử dụng để tập trung tấn công các bệ phóng tên lửa đất đối đất, được coi là một lá chủ bài của Iran. Theo tình báo Israel, Iran nhiều tên lửa nhưng thiếu bệ phóng. Việc hàng chục bệ phóng bị phá hủy làm giảm mạnh khả năng phản công của Teheran. Một số nhà quan sát cho rằng, nếu các bệ phóng không bị hủy diệt, Israel có thể phải đương đầu với số lượng tên lửa nhiều gấp bội số lượng 200 trái phóng trong ba đợt liên tiếp, cuối tuần lễ qua.
Lần đầu tiên Mossad trực tiếp quảng bá hình ảnh
Về mặt truyền thông, lực lượng tình báo đối ngoại Mossad của Israel không những công khai khẳng định vai trò, mà lần đầu tiên công bố các hình ảnh cho thấy Mossad ở tuyến đầu trong chiến dịch này. Đoạn video cho thấy hai nhân viên Mossad, với gương mặt được làm mờ, đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công, cùng với các video về rốc-két hủy diệt một hệ thống phòng không của Iran và nhiều drone mang thuốc nổ được phóng đi từ một địa điểm do Mossad kiểm soát ngay tại Iran. Các video công khai về các hoạt động của Mossad được các chuyên gia, như nhà báo điều tra Vincent Nouzille, khẳng định là nằm trong chiến thuật tuyên truyền của Mossad, không chỉ cho thấy sức mạnh của Mossad, mà còn gieo rắc hoang mang trong hàng ngũ đối phương.
Theo giới chuyên gia, vai trò lớn của lực lượng Mossad trong chiến dịch Sư tử vươn mình chống lại chương trình hạt nhân quân sự của Iran, đang trên thực tế là đỉnh điểm của cả một tiến trình kéo dài ít nhất từ hai thập niên. Nhà địa chính trị người Israel Michael Horowitz lưu ý « Israel đã theo dõi chương trình hạt nhân của Iran trong hơn 15 năm ». Các cuộc tấn công là « kết quả của nhiều năm thu thập thông tin tình báo và thâm nhập vào chế độ Cộng hòa Hồi giáo ».
« Sư tử vươn mình », đỉnh điểm của hai thập niên chuẩn bị
Nhà báo điều tra Vincent Nouzille, trong một cuộc trả lời phỏng vấn RFI, ghi nhận ba giai đoạn của tiến trình dài hơi với mục tiêu không chỉ phá vỡ chương trình hạt nhân, mà là toàn bộ hệ thống chỉ huy, và thậm chí cả chế độ Hồi giáo Iran, vốn coi Nhà nước Israel là đối tượng triệt hạ. Giai đoạn đầu tiên bắt đầu từ những năm 2004-2005, với mục tiêu trước hết là xâm nhập vào các trao đổi liên lạc của giới lãnh đạo cấp cao Iran. Giai đoạn thứ hai tập trung vào việc tuyển dụng nhân lực ngay tại Iran trong giới đối lập, cũng như trong chính hệ thống chính quyền Iran.
Giai đoạn thứ ba được đánh dấu bởi cuộc tấn công khủng bố của Hamas tại Israel ngày 07/10/2023. Mục tiêu lúc đó là triệt hạ tổ chức Hamas Palestine, làm suy yếu Hezbollah, lực lượng đồng minh của Iran tại Liban, quốc gia láng giềng với Israel. Tuy nhiên, theo chuyên gia Vincent Nouzille, việc Teheran đáp trả Israel bằng tên lửa hồi cuối năm 2024, sau vụ ám sát thủ lĩnh Hezbollah tại Iran, đã thúc đẩy Mossad và quân đội Israel chuẩn bị chiến dịch Sư tư vươn mình chống lại chế độ của các giáo sĩ tại Iran.
RFI
Chiến dịch quân sự của Israel nhắm vào Iran, mang tên « Sư tử vươn mình », khai màn ngày 13/06/2025, gây hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Trong những ngày đầu tiên của chiến dịch, hàng loạt nhân vật cốt cán của chế độ Hồi giáo Iran thiệt mạng trong các cuộc oanh kích, không quân Israel gần như ngay lập tức làm chủ dễ dàng một phần bầu trời Iran, các cuộc oanh kích phản công của Iran sang đất Israel dường như đã không mang lại hiệu quả mong muốn.
https://cand.com.vn/Files/Image/hientk/2018/08/27/c2ef9702-1593-4e74-817e-86358f753949.jpg
Phù hiệu của Cơ quan tình báo Israel Mossad. © Wikipedia
Điều gì giúp Israel chiếm thế thượng phong như vậy ? Giới chuyên gia về Israel và Iran đặc biệt chú ý đến vai trò của cơ quan tình báo Mossad.
Một ngày trước cuộc tấn công, tướng Hossein Salami, chỉ huy Vệ binh Cách mạng Iran, lực lượng tinh nhuệ của chế độ, được đặt dưới quyền điều hành của lãnh tụ tối cao, tuyên bố « sẵn sàng với mọi kịch bản ». Nhưng chỉ vài giờ sau đó, trong đêm ngày 13/06, viên chỉ huy cao cấp này đã thiệt mạng sau cuộc oanh kích của Israel nhắm vào đại bản doanh của lực lượng Vệ binh Cách mạng.
Tướng Hossein Salami, từng tham chiến trong cuộc chiến tranh Iran – Irak, trong thập niên 80, được nhiều người biết đến với câu nói hồi 2018, thách thức thủ tướng Israel « hãy học bơi ở Địa Trung Hải » đề phòng trường hợp buộc phải đào tẩu khỏi đất nước. Trong vòng chưa đầy một tuần lễ, hơn hai chục nhân vật cốt cán của chế độ Iran thiệt mạng trong các cuộc oanh kích, nhiều địa điểm chiến lược bị phá hủy.
Sử gia Pháp Yvonnick Denoël, tác giả cuốn « Những cuộc chiến tranh bí mật của Mossad » (Les guerres secrètes du Mossad), trong cuộc tọa đàm « Comment expliquer la redoutable efficacité du Mossad ? » (Làm thế nào giải thích được hiệu quả đáng sợ của Mossad ?) của đài RFI, ghi nhận vai trò lớn của Mossad trong chiến dịch Sư tử vươn mình, cho dù chỉ một mình lực lượng tình báo đối ngoại của Israel là không đủ nếu không có sự phối hợp của các nguồn thông tin khác, về mặt kỹ thuật, như hình ảnh vệ tinh, cũng như tin tức từ các nguồn tình báo khác, bao gồm của Mỹ, cho dù vai trò này không được xác nhận.
Triệt hạ các chỉ huy và phương tiện quân sự chủ chốt : Vai trò hàng đầu của Mossad
Về mặt chính thức, mục tiêu hàng đầu của chiến dịch này là chặn đứng tham vọng sở hữu vũ khí hạt nhân của chế độ Hồi giáo Iran, bị coi là đe dọa sống còn đối với Israel. Theo một số nhà quan sát, trong chiến dịch này, lực lượng tình báo đối ngoại Israel có hai đích nhắm chính. Thứ nhất là các nhân vật chủ chốt của chế độ, từ các chỉ huy quân đội, những người thân cận với thủ lĩnh tối cao Ali Khamenei, giới khoa học phụ trách chương trình hạt nhân quân sự. Và thứ hai là nỗ lực vô hiệu hóa khả năng phản công của quân đội Iran. Cả hai đích nhắm này liên hệ mật thiết với nhau, và Mossad góp phần chủ yếu trong việc thực thi các mục tiêu nói trên.
Theo trung tá Sarit Zehavi, quân nhân dự bị Israel, sáng lập một trung tâm tư vấn chuyên về an ninh, để triệt hạ năng lực của quân đội Iran, được Le Figaro dẫn lại, « phá hủy các cơ sở quân sự là không đủ, mà cần tiêu diệt các chỉ huy ». Việc nhiều sĩ quan cao cấp bị giết ngay trong phòng ngủ bằng drone mang thuốc nổ, hay bị tấn công khi đang ở dưới hầm, cho thấy quân đội Israel biết rõ các nhân vật cốt cán này có mặt ở đâu, vào thời điểm nào. Ngày 17, bốn ngày kể từ khởi đầu chiến dịch, tướng Ali Shadmani, tân tổng tham mưu trưởng kiêm tân tư lệnh Vệ binh Cách mạng, sĩ quan cao cấp nhất, được coi là « người thân cận nhất » với giáo chủ Iran, thiệt mạng chỉ ít ngày sau khi tổng tham mưu trưởng tiền nhiệm tử thương.
Một cựu sĩ quan của Mossad, Sima Shine, chuyên gia về Iran tại Viện Nghiên cứu về An ninh Quốc gia ở Tel-Aviv, cho biết Mossad đã bí mật triển khai nhiều xe, mang các hệ thống tấn công với công nghệ tiên tiến, ngay sát những nơi Iran bố trí tên lửa, tương tự như Ukraina đã làm trong chiến dịch tấn công quy mô lớn mới đây nhắm vào các sân bay quân sự nằm sâu trong đất Nga.
Không quân Israel « làm chủ bầu trời », tên lửa Iran hụt hơi
Theo chuyên gia về an ninh này, những gì mà quân đội Israel đã làm với sự hỗ trợ của Mossad, « vượt quá những gì mà ta có thể tưởng tượng ». Nhờ các cuộc tấn công với nòng cốt là các lực lượng tại chỗ nhắm vào lực lượng phòng không - không quân Iran, ngày hôm sau, các phi cơ F-15 và F-35 Israel hoạt động tự do trên bầu trời. Theo giới quan sát, trong số hàng trăm phi cơ Israel tham gia trực tiếp vào chiến dịch trong những ngày đầu tiên, gần như không có phi cơ nào bị bắn hạ.
Drone mang thuốc nổ cũng được sử dụng để tập trung tấn công các bệ phóng tên lửa đất đối đất, được coi là một lá chủ bài của Iran. Theo tình báo Israel, Iran nhiều tên lửa nhưng thiếu bệ phóng. Việc hàng chục bệ phóng bị phá hủy làm giảm mạnh khả năng phản công của Teheran. Một số nhà quan sát cho rằng, nếu các bệ phóng không bị hủy diệt, Israel có thể phải đương đầu với số lượng tên lửa nhiều gấp bội số lượng 200 trái phóng trong ba đợt liên tiếp, cuối tuần lễ qua.
Lần đầu tiên Mossad trực tiếp quảng bá hình ảnh
Về mặt truyền thông, lực lượng tình báo đối ngoại Mossad của Israel không những công khai khẳng định vai trò, mà lần đầu tiên công bố các hình ảnh cho thấy Mossad ở tuyến đầu trong chiến dịch này. Đoạn video cho thấy hai nhân viên Mossad, với gương mặt được làm mờ, đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công, cùng với các video về rốc-két hủy diệt một hệ thống phòng không của Iran và nhiều drone mang thuốc nổ được phóng đi từ một địa điểm do Mossad kiểm soát ngay tại Iran. Các video công khai về các hoạt động của Mossad được các chuyên gia, như nhà báo điều tra Vincent Nouzille, khẳng định là nằm trong chiến thuật tuyên truyền của Mossad, không chỉ cho thấy sức mạnh của Mossad, mà còn gieo rắc hoang mang trong hàng ngũ đối phương.
Theo giới chuyên gia, vai trò lớn của lực lượng Mossad trong chiến dịch Sư tử vươn mình chống lại chương trình hạt nhân quân sự của Iran, đang trên thực tế là đỉnh điểm của cả một tiến trình kéo dài ít nhất từ hai thập niên. Nhà địa chính trị người Israel Michael Horowitz lưu ý « Israel đã theo dõi chương trình hạt nhân của Iran trong hơn 15 năm ». Các cuộc tấn công là « kết quả của nhiều năm thu thập thông tin tình báo và thâm nhập vào chế độ Cộng hòa Hồi giáo ».
« Sư tử vươn mình », đỉnh điểm của hai thập niên chuẩn bị
Nhà báo điều tra Vincent Nouzille, trong một cuộc trả lời phỏng vấn RFI, ghi nhận ba giai đoạn của tiến trình dài hơi với mục tiêu không chỉ phá vỡ chương trình hạt nhân, mà là toàn bộ hệ thống chỉ huy, và thậm chí cả chế độ Hồi giáo Iran, vốn coi Nhà nước Israel là đối tượng triệt hạ. Giai đoạn đầu tiên bắt đầu từ những năm 2004-2005, với mục tiêu trước hết là xâm nhập vào các trao đổi liên lạc của giới lãnh đạo cấp cao Iran. Giai đoạn thứ hai tập trung vào việc tuyển dụng nhân lực ngay tại Iran trong giới đối lập, cũng như trong chính hệ thống chính quyền Iran.
Giai đoạn thứ ba được đánh dấu bởi cuộc tấn công khủng bố của Hamas tại Israel ngày 07/10/2023. Mục tiêu lúc đó là triệt hạ tổ chức Hamas Palestine, làm suy yếu Hezbollah, lực lượng đồng minh của Iran tại Liban, quốc gia láng giềng với Israel. Tuy nhiên, theo chuyên gia Vincent Nouzille, việc Teheran đáp trả Israel bằng tên lửa hồi cuối năm 2024, sau vụ ám sát thủ lĩnh Hezbollah tại Iran, đã thúc đẩy Mossad và quân đội Israel chuẩn bị chiến dịch Sư tư vươn mình chống lại chế độ của các giáo sĩ tại Iran.
RFI