Sĩ quan Nga thừa nhận 'quân đội chúng tôi tra tấn người Ukraine'
Sĩ quan Nga thừa nhận 'quân đội chúng tôi tra tấn người Ukraine'
Các cáo buộc về các cuộc hỏi cung tàn bạo, trong đó những người đàn ông Ukraine bị bắn và đe dọa cưỡng hiếp, đã được đưa ra bởi một cựu sĩ quan quân đội Nga.
Konstantin Yefremov, sĩ quan cao cấp nhất từng nói chuyện thoải mái, nói với BBC trong một cuộc phỏng vấn độc quyền rằng Nga hiện coi ông là kẻ phản bội và đào ngũ.
Tại một địa điểm ở miền nam Ukraine, ông cho biết "các cuộc hỏi cung, tra tấn, tiếp tục trong khoảng một tuần".
"Mỗi ngày, vào ban đêm, đôi khi hai lần một ngày."
Ông Yefremov đã nhiều lần cố gắng từ chức nhưng cuối cùng ông bị sa thải vì từ chối trở về Ukraine. Ông ấy hiện đã trốn khỏi Nga.
Sử dụng các bức ảnh và tài liệu quân sự do ông Yefremov cung cấp, BBC đã xác minh rằng ông đã ở Ukraine vào thời gian đầu của cuộc chiến - ở khu vực Zaporizhzhia, bao gồm cả thành phố Melitopol.
Bài báo này chứa các mô tả sát thực về tra tấn.
Khuôn mặt của Konstantin Yefremov thoáng hiện trên màn hình máy tính của tôi và chúng tôi bắt đầu nói chuyện. Ông là người sẽ kể câu chuyện dưới đây. Mới trước đây, ông là một sĩ quan quân đội Nga.
Được điều động tới Ukraine vào năm ngoái, vị cựu trung úy đã đồng ý kể cho tôi nghe về những tội ác mà ông nói rằng ông đã chứng kiến ở đó - bao gồm cả việc tra tấn và ngược đãi các tù nhân Ukraine. Ông sẽ nói về việc các đồng chí của mình cướp bóc các khu vực bị chiếm đóng ở Ukraine, và mô tả các phiên thẩm vấn tàn bạo do một đại tá Nga dẫn đầu, trong đó những người đàn ông bị bắn và bị đe dọa cưỡng hiếp.
Vào ngày 10 tháng 2 năm 2022, ông Yefremov cho biết ông đã đến Crimea, bán đảo Ukraine bị Nga sáp nhập cách đây 9 năm. Ông là người đứng đầu đơn vị rà phá bom mìn thuộc Sư đoàn súng trường cơ giới hóa số 42 - và thường đóng quân ở Chechnya, Bắc Caucasus của Nga. Ông ấy và người của mình được cử tham gia "các cuộc tập trận quân sự", ông nói.
"Lúc đó không ai tin sẽ có chiến tranh. Ai cũng nghĩ đây chỉ là một cuộc tập trận. Tôi chắc rằng ngay cả các sĩ quan cấp cao cũng không biết."
'Tôi sợ phải bỏ cuộc'
Ông Yefremov nhớ lại đã nhìn thấy quân đội Nga dán các dấu hiệu nhận biết trên đồng phục của họ và sơn chữ "Z" lên các thiết bị và phương tiện quân sự. Trong vòng vài ngày, "Z" đã trở thành biểu tượng của cái mà Điện Kremlin gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt" của họ.
Ông Yefremov tuyên bố ông không muốn làm gì cho chiến dịch này.
"Tôi quyết định nghỉ việc. Tôi đến gặp chỉ huy của mình và giải thích vị trí của mình. Ông ấy đưa tôi đến gặp một sĩ quan cấp cao, người đã gọi tôi là kẻ phản bội và hèn nhát.
"Tôi để lại súng, lên một chiếc taxi và đi. Tôi muốn trở về căn cứ của mình ở Chechnya và chính thức từ chức. Sau đó, các đồng đội của tôi đã gọi điện cho tôi để cảnh báo.
"Một đại tá đã hứa sẽ tống tôi vào tù 10 năm vì tội đào ngũ và ông ấy đã báo cảnh sát."
Ông Yefremov nói rằng ông đã gọi cho một luật sư quân sự, người này khuyên ông nên quay lại.
"Bây giờ tôi nhận ra rằng tôi nên bỏ lơ lời khuyên đó và tiếp tục," ông nói. "Nhưng tôi sợ bị bỏ tù."
Ông quay trở lại tham gia cùng các đồng đội của mình.
Ông Yefremov khẳng định ông là người "phản chiến". Ông ấy đảm bảo với tôi rằng ông không tham gia vào việc Nga sáp nhập Crimea, hay chiến đấu ở miền đông Ukraine khi chiến tranh lần đầu tiên nổ ra ở Donbas cách đây 9 năm.
Năm 2014, Nga không chỉ bị cáo buộc dàn dựng một cuộc nổi dậy ly khai ở đó mà còn gửi quân đội của họ. Konstantin cũng nói với tôi rằng ông ấy không tham gia vào chiến dịch quân sự của Nga ở Syria.
"Trong ba năm qua, tôi đã tham gia rà phá bom mìn ở Chechnya, nơi từng trải qua hai cuộc chiến tranh. Tôi nghĩ công việc tôi làm ở đó đã mang lại lợi ích cho mọi người."
Cướp xe đạp và máy cắt cỏ
Ông Yefremov được giao phụ trách tạm thời một trung đội súng trường. Vào ngày 27 tháng 2, ba ngày sau cuộc xâm lược của Nga, ông nói rằng ông ấy và người của mình được lệnh di chuyển về phía bắc từ Crimea bị chiếm đóng. Họ hướng đến thành phố Melitopol.
10 ngày tiếp theo được dành cho một sân bay đã bị quân đội Nga chiếm giữ. Ông ấy mô tả cảnh cướp bóc mà ông ấy đã chứng kiến.
"Các binh lính và sĩ quan chộp lấy mọi thứ có thể. Họ leo lên khắp các máy bay và đi qua tất cả các tòa nhà. Một người lính lấy đi một chiếc máy cắt cỏ. Anh ta tự hào nói: 'Tôi sẽ mang cái này về nhà và cắt cỏ cạnh doanh trại của chúng ta'.
"Xô, rìu, xe đạp, họ nhét tất cả vào xe tải. Nhiều đồ đạc đến mức họ phải ngồi xổm xuống để có thể ngồi vừa trong xe."
Ông Yefremov gửi cho chúng tôi những bức ảnh mà ông ấy nói là đã chụp tại căn cứ không quân Melitopol. Chúng cho thấy những chiếc máy bay vận tải và một tòa nhà đang bốc cháy.
Những bức ảnh nằm trong số nhiều hình ảnh và tài liệu mà ông ấy đã chia sẻ - và chúng tôi đã xác minh - để xác nhận danh tính, cấp bậc và các hoạt động di chuyển của ông Yefremov ở Ukraine vào mùa xuân năm 2022.
Các công cụ lập bản đồ trực tuyến đã xác nhận những hình ảnh về căn cứ không quân Melitopol.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cp...bfa0525ce3.png
Trong một tháng rưỡi, ông cùng 8 người lính dưới quyền của mình canh giữ một đơn vị pháo binh Nga ở đó.
"Toàn bộ thời gian chúng tôi ngủ bên ngoài," ông nhớ lại. "Chúng tôi đói đến mức bắt đầu săn thỏ và gà lôi. Một lần, chúng tôi đi ngang qua một biệt thự. Có một binh lính Nga ở trong đó. 'Chúng tôi thuộc Lữ đoàn 100 và hiện chúng tôi sống ở đây', người lính nói.
"Có rất nhiều thức ăn. Các tủ lạnh thì chật cứng. Có đủ thức ăn để sống sót sau một cuộc chiến tranh hạt nhân. Nhưng những người lính sống ở đó đang bắt cá chép Nhật trong ao ở bên ngoài và ăn chúng."
'Tôi trông thấy cuộc thẩm vấn và tra tấn'
Nhóm của Konstantin Yefremov đã chuyển đến bảo vệ nơi mà ông mô tả là "trụ sở hậu cần" vào tháng Tư - tại thị trấn Bilmak, phía đông bắc Melitopol. Ở đó, ông nói rằng ông đã chứng kiến các cuộc thẩm vấn và ngược đãi tù nhân Ukraine.
Ông nhớ lại ngày khi ba tù nhân được đưa vào.
"Một trong số họ thừa nhận là một tay bắn tỉa. Khi nghe điều này, thượng tá Nga trở nên mất kiểm soát. Ông ấy đánh anh ta, ông ấy kéo quần của người Ukraine xuống và hỏi anh ta đã kết hôn chưa.
"'Rồi', người tù nhân trả lời. 'Vậy thì ai đó mang cho tôi một cây lau nhà', viên đại tá nói. 'Chúng tôi sẽ biến anh thành một cô gái và gửi video cho vợ anh.'"
Một lần khác, ông Yefremov kể, viên thượng tá yêu cầu tù nhân kể tên tất cả những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine trong đơn vị của anh ta.
"Người Ukraine không hiểu câu hỏi. Anh ta trả lời rằng những người lính là bộ binh thuộc hải quân của lực lượng vũ trang Ukraine. Vì câu trả lời đó, họ đã đánh gãy một số chiếc răng của anh ta."
Điện Kremlin muốn người Nga tin rằng, ở Ukraine, Nga đang chiến đấu chống phát xít, tân phát xít và những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan. Câu chuyện sai sự thật này nhằm hạ nhục người Ukraine trong mắt công chúng và quân đội Nga.
Ông Yefremov nói rằng tù nhân Ukraine bị bịt mắt.
"Viên thượng tá dí súng lục vào trán người tù nhân và nói 'Tao sẽ đếm đến ba và sau đó bắn vào đầu mày'.
"Ông ta đếm và sau đó chỉ bắn sang bên cạnh đầu của anh ta, cả hai bên. Viên thượng tá bắt đầu hét vào mặt anh ấy. Tôi nói: 'Đồng chí thượng tá! Anh ta không thể nghe thấy ngài, ngài đã làm anh ta bị điếc rồi!'"
Ông Yefremov mô tả cách viên thượng tá ra lệnh rằng người Ukraine không được cung cấp thức ăn như bình thường - chỉ có nước và bánh quy giòn. Nhưng ông ta nói: "Chúng tôi đã cố gắng cho họ trà nóng và thuốc lá."
Để các tù nhân không ngủ trên nền đất, ông Yefremov cũng nhớ lại người của ông ném cỏ khô cho họ như thế nào - "vào ban đêm, để không ai nhìn thấy chúng tôi".
Trong một cuộc thẩm vấn khác, ông Yefremov nói viên thượng tá đã bắn một tù nhân vào cánh tay - và vào chân phải dưới đầu gối, khiến vết thương trúng xương. Konstantin nói rằng người của ông đã băng bó cho tù nhân đó và đến gặp các chỉ huy Nga - "không phải gặp viên Đại tá, ông ta bị điên" - và nói rằng tù nhân cần được đưa đến bệnh viện, nếu không anh ta sẽ chết vì mất máu.
"Chúng tôi mặc cho anh ấy bộ đồng phục Nga và đưa anh ấy đến bệnh viện. Chúng tôi nói với anh ấy: 'Đừng nói rằng anh là tù binh chiến tranh Ukraine, bởi vì hoặc các bác sĩ sẽ từ chối điều trị cho anh, hoặc những người lính Nga bị thương sẽ nghe thấy và bắn anh và chúng tôi sẽ không thể ngăn bọn họ."
Văn phòng Nhân quyền của Liên Hợp Quốc đã ghi nhận các trường hợp ngược đãi tù nhân trong cuộc chiến ở Ukraine. Họ đã phỏng vấn hơn 400 tù binh - cả người Ukraine và người Nga.
"Thật không may, chúng tôi đã phát hiện ra rằng có việc tra tấn và ngược đãi các tù nhân chiến tranh xảy ra ở cả hai bên," Matilda Bogner, người đứng đầu nhóm giám sát của Liên Hợp Quốc có trụ sở tại Ukraine, nói.
"Nếu chúng ta so sánh các hành vi vi phạm, thì việc tra tấn hoặc ngược đãi các tù nhân chiến tranh Ukraine có xu hướng xảy ra ở hầu hết các giai đoạn giam giữ. Và phần lớn, điều kiện giam giữ còn tồi tệ hơn ở nhiều khu vực của Nga hoặc của Ukraine bị chiếm đóng.
Bà Bogner cho biết những hình thức tra tấn hoặc đối xử tồi tệ nhất đối với các tù nhân chiến tranh Ukraine thường xảy ra trong quá trình thẩm vấn. Họ có thể bị giật điện và một loạt các phương pháp tra tấn - bà nói - kể cả treo người lên và đánh đập họ.
"Khi họ đến những nơi bị giam giữ, thường có cái gọi là màn đánh đập chào đón. Họ cũng thường phải đối mặt với tình trạng thiếu thức ăn và nước uống," bà nói thêm.
Các tù nhân chiến tranh Nga cũng cho biết họ bị đánh đập và bị tra tấn điện giật.
“Bất kỳ hình thức tra tấn hay ngược đãi nào đều bị cấm theo luật pháp quốc tế," bà Bogner nói. "Không thể chấp nhận được việc cả hai bên làm điều này."
BBC không thể xác nhận một cách độc lập các cáo buộc tra tấn cụ thể của Konstantin Yefremov, nhưng chúng trùng khớp với các cáo buộc khác về việc ngược đãi tù nhân Ukraine.
Bộ Quốc phòng Nga đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của BBC.
Bị tố cáo là kẻ phản bội và kẻ đào ngũ
Ông Yefremov cuối cùng quay trở lại đơn vị rà phá bom mìn của mình, nhưng không được lâu.
“Bảy người chúng tôi đã quyết định [rời bỏ quân ngũ],” ông nói với tôi.
Cuối tháng Năm, trở lại Chechnya, ông viết đơn từ chức. Một số sĩ quan cao cấp không hài lòng.
"Họ bắt đầu đe dọa tôi. Các sĩ quan chưa ở Ukraine một ngày nào đã nói với tôi rằng tôi là một kẻ hèn nhát và phản bội. Họ không cho phép tôi từ chức. Tôi bị sa thải."
Ông Yefremov cho chúng tôi xem những lá thư từ quân đội.
Trong bức thư đầu tiên, ông ấy bị buộc tội "trốn tránh nhiệm vụ" và coi thường mệnh lệnh quay trở lại Ukraine. Nội dung thư mô tả là "vi phạm kỷ luật nghiêm trọng".
Bức thư thứ hai đề cập đến việc ông Yefremov "bị sa thải sớm khỏi nghĩa vụ quân sự... vì vi phạm hợp đồng".
“Sau 10 năm phục vụ, tôi bị tố cáo là kẻ phản bội, kẻ đào tẩu, chỉ vì tôi không muốn giết người,” ông nói. "Nhưng tôi rất vui vì giờ đây tôi là một người tự do, vì tôi sẽ không phải giết người hoặc bị giết."
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cp...bfa0525ce3.jpg
Ông Yefremov đã xuất ngũ. Nhưng không thoát khỏi nguy cơ bị gửi trở lại cuộc chiến.
Vào tháng 9/2022, Tổng thống Putin tuyên bố điều mà ông gọi là "huy động một phần". Hàng trăm ngàn công dân Nga sẽ được đưa vào quân đội và gửi đến Ukraine.
Ông Yefremov nói rằng ông biết - bởi vì ông đã từng phục vụ trong quân đội ở Ukraine - ông sẽ không bị bỏ lại một mình. Ông ấy nghĩ ra một kế hoạch trốn thoát.
Trốn lệnh động viên của Putin bằng cách sống trong khu rừng băng giá
“Trong ngôi nhà nơi tôi đang sống, tôi đã làm một cái cửa sập trên trần gác mái… đề phòng cảnh sát và sĩ quan tuyển quân vào để trao giấy gọi nhập ngũ.
"Các sĩ quan tuyển quân lái xe đến nhà tôi và đợi tôi trong xe của họ. Vì vậy, tôi đã thuê một căn hộ và trốn ở đó.
"Tôi cũng trốn tránh hàng xóm vì tôi nghe nói có trường hợp hàng xóm báo cảnh sát về những thanh niên đi nghĩa vụ quân sự và đang lẩn trốn. Tôi thấy tình huống này thật nhục nhã và không thể chấp nhận được."
Ông Yefremov đã liên lạc với nhóm nhân quyền Nga Gulagu.net, mà đã giúp ông rời khỏi Nga.
Ông Yefremov nghĩ gì về những người Nga đó - và có rất nhiều người - bày tỏ sự ủng hộ đối với quyết định xâm lược Ukraine của Vladimir Putin?
"Tôi không biết những gì đang diễn ra trong đầu họ," ông nói. "Làm sao họ có thể để mình bị lừa được? Khi họ đi chợ, họ biết có thể bị lừa. Họ không tin vợ, chồng của họ.
"Nhưng người đàn ông đó đã lừa dối họ 20 năm, ông ta chỉ cần nói một lời thôi là những người này sẵn sàng đi và giết người và chết. Tôi không thể hiểu nổi."
Khi chúng tôi kết thúc cuộc trò chuyện, ông Yefremov gửi lời xin lỗi tới người dân Ukraine.
"Tôi xin lỗi toàn thể dân tộc Ukraine vì đã đến đất nước của họ như một vị khách không mời với vũ khí trong tay.
"Cảm ơn Chúa là tôi không làm hại ai. Tôi không giết bất cứ ai. Cảm ơn Chúa tôi đã không bị giết.
"Tôi thậm chí không có quyền đạo đức để yêu cầu sự tha thứ từ người Ukraine. Tôi không thể tha thứ cho chính mình, vì vậy tôi không thể mong đợi họ tha thứ cho tôi."
Nhà sản xuất : Will Vernon
Phân tích mã nguồn mở: Joshua Cheetham
Với sự giúp đỡ từ Gulagu.net
