Phong Thuỷ

[Mặc Vũ]

Phong thủy

B�ch khoa to�n thư mở Wikipedia

La b�n để xem phong thủyPhong thủy (chữ H�n:風水) l� học thuyết chuy�n nghi�n cứu sự ảnh hưởng của hướng gi�, hướng kh�, mạch nước đến đời sống hoạ ph�c của con người.

Về mặt từ nguy�n, 風 phong c� nghĩa l� "gi�", l� hiện tượng kh�ng kh� chuyển động v� 水 thủy c� nghĩa l� "nước", l� d�ng nước, tượng trưng cho địa thế.

Phong thủy kh�ng phải l� yếu tố đơn lẻ m� l� tổng hợp h�ng loạt yếu tố về địa h�nh địa thế xung quanh nh� ở, th�n x�m, th�nh phố hoặc mồ mả, hướng gi�, d�ng nước c�ng tọa hướng, h�nh dạng, bố cục mặt bằng kh�ng gian x�y dựng. Phong thủy li�n quan đến c�t hung, họa ph�c, thọ yểu, sự c�ng th�ng của nh�n sự. C�t ắt l� phong thủy hợp, hung ắt l� phong thủy kh�ng hợp.

S�ch T�ng thư viết: "Mai t�ng phải chọn nơi c� sinh kh�. Kinh viết: Kh� gặp gi� (phong) ắt t�n, gặp nước (thủy) ngăn th� dừng. Cổ nh�n l�m sao cho kh� tụ chứ kh�ng t�n, nước chảy c� chỗ dừng". Do vậy m� c� t�n l� "phong thủy".

Hai chữ phong thủy c�n chỉ phương ph�p t�m kiếm v� chọn lựa nơi tr� ngụ hoặc mai t�ng c�t tường ph� qu�, ph�c thọ b�nh y�n, tức l� thuật Phong thủy. Giống như mọi ng�nh khoa học kĩ thuật cổ truyền kh�c ở � Đ�ng, thuật phong thủy cũng dựa v�o dịch l�, thuyết �m dương, ngũ h�nh.

Địa l� phong thủy

Một t�a nh� cao tầng ở Hong Kong với một lỗ trống vận dụng phong thủy.Hai chữ "địa l�" l� danh từ �p dụng chung cho cả hai m�n:

Địa mạch: L� m�n địa l� phong thủy thuộc về địa linh, d�ng v�o việc đặt mồ mả v� nh� cửa; tức thuộc về tinh thần.
Địa dư: L� m�n địa l� điền thổ, thuộc về địa lợi; thuộc về vấn đề vật chất.
�m trạch v� Dương trạch

Phong thủy chia l�m hai lĩnh vực:

�m trạch: L� cuộc đất d�ng để ch�n người chết, c�n gọi l� mồ mả. Phong thủy cho rằng, nếu người chết được ch�n v�o một cuộc đất tốt về phong thủy th� sẽ truyền được ph�c đức cho con ch�u đời sau.

Dương trạch: L� cuộc đất được d�ng v�o mục đ�ch l�m nh� cửa, đ�nh, ch�a, miếu mạo, th�n x�m, l�ng mạc, thị trấn, th�nh phố. Dương trạch phải h�i h�a với thi�n nhi�n, c� m�i trường tốt đẹp, l�m cho con người thấy vui tươi, mạnh khỏe, hạnh ph�c. Dương trạch tốt tức l� m�i trường tốt.
Người xưa quan niệm số mệnh của một con người kh�ng chỉ phụ thuộc v�o bản th�n người đ� (tức giờ ng�y, th�ng, năm sinh) m� c�n chịu ảnh hưởng của �m phần v� dương phần n�n c� c�u "Nhất mộ, nh� ph�ng, tam b�t tự".

Phong thủy c� vai tr� rất to lớn, tuy nhi�n n� chỉ hỗ trợ, c� t�c dụng cải biến chứ kh�ng thể l�m thay đổi ho�n to�n mệnh vận. N� l� nh�n tố quyết định sự th�nh bại. Nếu phong thủy tốt sẽ gi�p giảm thiểu được tai hoạ khi v�o vận xấu, gi�p gia tăng sự th�nh c�ng v� may mắn khi v�o vận tốt.

Về dương trạch, tức phong thủy của nh� ở, những vấn đề cần x�t c� rất nhiều như huyệt vị, l�m nh�, hướng nh�, cấu tr�c nh�, nội thất, ... Cần phải x�t tất cả c�c yếu tố mới l�m th�nh phong thủy tốt cho ng�i nh�.

X�t về nguyện l� cơ bản th� phong thủy �m trạch v� phong thủy dương trạch c� nhiều điểm tương đồng. Ở kh�a cạnh mộ phần của người chết v� nh� ở của người sống th� �m dương c�ch biệt, kh�ng giống nhau. V� thế kĩ thuật ứng dụng trong �m trạch v� dương trạch cũng kh�c nhau.

C�c ph�i phong thủy

C� hai ph�i lớn:

Ph�i H�nh thế

Trường Ph�i Loan Đầu (H�nh Thể) lấy h�nh thế, bố cục l�m ch�nh. Ch� � nhận biết nơi khởi đầu v� kết th�c, dừng tụ của sơn mạch, thủy lưu; T�m kiếm ph�t hiện h�nh mạo hướng bối của long hổ triều ứng, để định huyệt vị tọa hướng, ch� "Địa L� Ngũ Quyết".

Ph�i n�y do Dương Qu�n T�ng tự l� Th�c Mậu đời Đường khởi xướng. Họ Dương về cuối đời sống ở Giang T�y, m�n đệ của �ng phần lớn l� người Giang T�y, n�n c�n c� t�n l� ph�i Giang T�y - hay c�n gọi l� Di�u Ph�i.

Ph�i H�nh thế c�n gọi l� ph�i Loan đầu, v� học thuyết n�y ch� trọng h�nh dạng của n�i s�ng, n�n c� t�n như vậy.

Thuyết n�y về sau h�nh th�nh n�n l� luận H�nh ph�p.

Ph�i H�nh thế (Giang T�y hay Loan đầu) với Dương Qu�n T�ng l� tổ sư, lần lượt truyền cho Tăng Văn S�n, Lại Văn Tuấn, Ng� Cảnh Loan, Mục Vũ. Trước t�c của ph�i n�y hiện c�n rất nhiều, ti�u biểu l� H�m long kinh, Nghi long kinh, Thập nhị trượng ph�p của Dương Qu�n T�ng, T�ng thư người đời nh� Tống mượn danh Qu�ch Ph�c, Th�i quan thi�n của Lại Văn Tuấn. L� luận của ph�i Giang T�y ch� trọng quan s�t giới tự nhi�n, tiến h�nh tổng kết qui nạp rất nhiều h�nh thế s�ng n�i, kết tinh nhiều kinh nghiệm hợp l�. Thuyết n�y lấy �m trạch l�m chủ, dương trạch thường mượn d�ng c�c thuyết của �m trạch song vẫn ch� trọng đến h�nh d�ng của nh� ở v� sự phối hợp về h�nh thức trong kh�ng gian. Ph�i Giang T�y từ đời Đường, Tống trở đi, lưu truyền kh� rộng, đời nh� Minh, nh� Thanh c� s�t giảm, nhưng vẫn được x� hội tiếp thu rộng r�i, c� ảnh hưởng rất s�u rộng.

Ph�i L� ph�p

C�n gọi l� L� kh�, tức hệ thống l� luận phong thủy do ph�i Ph�c Kiến n�u ra n�n c�n c� t�n l� ph�i Ph�c Kiến.

Thuyết n�y khởi đầu sớm nhất ở M�n Trung (Ph�c Kiến). Đến Vương Cấp thời nh� Nam Tống th� rất thịnh h�nh.

Trường ph�i n�y lấy la b�n l�m c�ng cụ ch�nh, chủ yếu căn cứ v�o c�i l� của �m dương, ngũ h�nh, b�t qu�i, cửu tinh, H� Lạc m� t�nh to�n. Nhấn mạnh �m sơn �m hướng, dương sơn dương hướng, để x�c định quan hệ sinh khắc, ph�n đo�n c�t hung.

Ph�i n�y ch� trọng t�m hiểu nguy�n l� trạch ph�p, dương trạch chia ra 24 lộ, ph�n biệt �m dương, x�c định hưu cữu (c�t hung) �m trạch cũng thường luận về c�t hung của tọa hướng, chủ yếu sử dụng c�ch ph�n đo�n trừu tượng l� ch�nh, chứ kh�ng quan t�m nhiều đến h�nh d�ng cụ thể của nh�, đất, s�ng n�i, cho n�n c�n gọi l� "ốc trạch ph�p". Thuyết n�y về sau ph�t triển th�nh học thuyết L� ph�p. Ph�i Ph�c Kiến �t nh�n t�i, trước t�c cũng kh�ng nhiều, c� chăng thường l� mượn t�n của người đời trước, kh� biết đ�ch x�c l� của ai. Từ đời Minh, Thanh trở đi, ph�i n�y suy dần, chỉ lưu truyền rộng r�i ở v�ng Chiết Trung, ảnh hưởng k�m hơn hẳn phần Giang T�y.

C�n tiếp.

http://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_th%E1%BB%A7y

[Mặc Vũ]

Phong thủy

B�ch khoa to�n thư mở Wikipedia

Lược lịch sử ph�t triển của phong thủy

Hiện nay c� rất nhiều trường ph�i tranh luận về nguồn gốc của phong thủy, c� trường ph�i th� cho rằng phong thủy xuất ph�t từ Trung Hoa, trường ph�i th� cho rằng phong thủy l� của nền văn minh người Việt cổ với đường bi�n giới từ ph�a nam s�ng Dương Tử (Hồ Nam, Trung Quốc ng�y nay) người H�n đ� H�n h�a c�c văn thư cổ v� tự nhận l� của họ... Nhưng cho đến nay th� ch�nh những nh� phong thủy lỗi lạc của Trung Quốc như Thiệu Vĩ Hoa cũng kh�ng thể giải th�ch được thuật phong thủy xuất ph�t từ nơi đ�u mặc d� họ vẫn cho l� của người H�n.

Thuật phong thủy h�nh th�nh rất sớm, c� thể n�i gần như c�ng với sự ra đời của lo�i người. Ngay từ thời thượng cổ con người đ� ch� � đến ảnh hưởng của ho�n cảnh tự nhi�n đối với nơi cư tr� của lo�i người, n�n đ� tiến h�nh lựa chọn một c�ch c� chủ đ�ch. Nguy�n sơ của phong thủy l� những kinh nghiệm về sinh họat như kho�t đ�, đ�o hang, l�m nh�... Từ cuộc sống thực tế, phải chống chọi với th� dữ, chống lại cả sự tấn c�ng của đồng lọai, phải chống chọi với sự khắc nghiệt của thi�n nhi�n, con người đ� biết chọn những vị tr� cư tr� c� n�i non che chở bao bọc, lại gần s�ng ng�i, nguồn nước.

Từ thời thượng cổ, con người sống theo lối du canh, du cư, trải qua một qu� tr�nh tiến h�a đến định canh, định cư v� mới bắt đầu ch� � đến nơi ăn ở sao cho th�ch hợp, chọn địa điểm cư tr� l�m sao cho tiện lợi rồi tiến tới kiến tạo ph�ng ốc để ở cho thật an l�nh, thoải m�i, gi�u c�...

Những kinh nghiệm về cư tr� được t�ch lũy từ đời n�y qua đời kh�c đ� h�nh th�nh n�n phong thủy học.

Thời sơ k�, con người chọn đất l�m nh�, chủ yếu l� muốn an to�n. Thường phải chọn nợi đất cao r�o v� sợ lũ lụt hoặc th� dữ tấn c�ng. Để tr�nh mưa to, gi� lớn, người ta dần d�n biết c�ch chọn v�ng đất hướng về Mặt Trời, khuất gi�.

Tại Trung Quốc, từ đời nh� Chu, con người đ� đặc biệt ch� trọng nơi cư tr�. Con người đ� biết chọn đất x�y nh� tại v�ng b�nh nguy�n, đ�y l� v�ng đất mầu mỡ, c� thể canh t�c n�ng nghiệp thuận lợi. Gần nguồn nước m� vẫn tr�nh được lụt lội, tai hoạ thời tiết, thi�n tai.

Thời k� Ti�n Tần, do tr�nh độ khoa học c�n thấp, c�c h�nh thức b�i to�n dự đo�n c�t hung thịnh h�nh trong x� hội gắn liền với hoạt động x�y dựng nh� ở v� mai t�ng. C�c văn hiến như Bốc trạch, Bốc cư, Bốc lạc phản �nh t�nh h�nh đương thời. Đồng thời c�c học thuyết �m dương, ngũ h�nh, b�t qu�i Chu Dịch, Thi�n văn H� Lạc cũng ph�t triển mạnh, �p dụng v�o lĩnh vực Bốc trạch, Bốc cư, (b�i chọn nh� ở v� mồ mả). Phong thủy nhờ đ� c� được cơ sở tư tưởng triết học cần thiết.

Thời Lưỡng H�n, đ� xuất hiện c�c trước t�c về phong thủy như Cung trạch địa h�nh, Kham dư kim qu�. C�c học thuyết H�nh ph�p gia, Kham dư gia cũng mang nội dung phong thủy. Mối quan hệ giữa nh� ở v� mồ mả với c�t hung họa ph�c của con người đ� trở n�n rất mật thiết, đồng thời xuất hiện những người chuy�n thực hiện hoạt động phong thủy. Điều n�y gắn liền với v� số sấm vĩ (c�u sấm) v� h�ng loạt điều cấm kỵ mang t�nh chất m� t�n đang thịnh h�nh trong x� hội đương thời.

Thời k� Ngụy Tấn Nam Bắc triều, quan niệm nh� ở v� mồ mả gắn với c�t hung họa ph�c của con người được tầng lớp sĩ đại phu tiếp nhận rộng r�i, thậm ch� vua ch�a cũng ho�n to�n tin v�o thuật phong thủy.

Tại Việt Nam, phong thủy c� từ thời vua H�ng, c�c cung điện đền thờ đều được x�y dựng với sự hợp l� cao về phong thủy. Đặc biệt trong c�c đền thờ c�n c� ban thờ t�n vinh nền phong thủy của người Việt cổ.

Trải qua lịch sử ph�t triển của c�c triều đại, đời n�o cũng c� những học giả kế tục v� ph�t triển thuật phong thủy.

Trong lịch sử ph�t triển, thuật phong thủy h�nh th�nh n�n nhiều trường ph�i kh�c nhau, mỗi trường ph�i c� phương ph�p l� luận v� ứng dụng ri�ng, dựa tr�n những suy luận kh�c biệt nhau, thậm ch� c� khi đối lập nhau. Cho đến nay, phong thủy vẫn c�n nhiều điểm chưa r� r�ng, thống nhất vẫn c�n mang nhiều sự huyền b�.

Ng�y nay d� ở Phương T�y hay ở Phương Đ�ng khi x�y dựng nh� ở đều phải chọn những vị tr� hợp với m�i trường địa l� xung quanh địa b�n, d� theo một lối kiến tr�c n�o th� cũng phải căn cứ v�o địa thế xung quanh để tạo dựng một kiến tr�c đẹp về thẩm mĩ, lợi về sinh hoạt. Phong thủy d� c�n vẻ huyền b� nhưng rất thực tế v� gần gũi với đời sống con người.

Cơ Sở Kinh Doanh theo Nguy�n Tắc Dịch L� Phương Đ�ng - Nh� Xuất Bản Trẻ-2005 của t�c giả Lương Trọng Nh�n.
Huyền kh�ng học

http://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_th%E1%BB%A7y