Lịch sử chữ Việt Nam

[Lạc Việt]

Lịch sử chữ Việt Nam

Trong lịch sử, Việt Nam đ� sử dụng �t nhất ba loại chữ viết trong văn bản ch�nh thức, đ� l� chữ H�n, chữ N�m v� chữ Quốc Ngữ.


Chữ H�n

B�i chi tiết: Chữ H�n
Chữ H�n v�o Việt Nam theo con đường giao lưu văn h�a bắt đầu từ thi�n ni�n kỷ thứ nhất trước c�ng nguy�n. Hiện nay, ở Việt Nam c�n lưu giữ được số hiện vật như đỉnh cổ c� khắc chữ tượng h�nh (chữ H�n cổ). Điều n�y l� một phần chứng minh được rằng chữ H�n cổ xuất hiện ở Việt Nam kh� sớm v� thực sự trở th�nh phương tiện ghi ch�p v� truyền th�ng trong người Việt kể từ những thế kỷ đầu C�ng nguy�n trở đi. Đến thế k� VII - XI chữ H�n v� tiếng H�n được sử dụng ng�y c�ng rộng r�i ở Việt Nam. Thời kỳ n�y tiếng H�n được sử dụng như một phương tiện giao tiếp, giao lưu kinh tế thương mại với Trung Quốc. Do Việt Nam bị �ch đ� hộ của phong kiến phương Bắc Trung Quốc trong khoảng thời gian hơn một ng�n năm, v� vậy hầu hết c�c b�i văn khắc tr�n tấm bia đều bằng chữ H�n. Qua đ�, ch�ng ta c� thể thấy rằng chữ H�n c� ảnh hưởng to lớn như thế n�o đối với nền văn h�a của nước Việt Nam xưa. Từ sau thế kỷ thứ X, tuy Việt Nam gi�nh được độc lập tự chủ, tho�t khỏi �ch thống trị của phong kiến phương Bắc, nhưng chữ H�n v� tiếng H�n vẫn tiếp tục l� một phương tiện quan trọng để ph�t triển văn h�a d�n tộc Việt Nam.

Chữ N�m

B�i chi tiết: Chữ N�m
D� chữ H�n c� sức sống mạnh mẽ đến đ�u chăng nữa, một văn tự ngoại lai kh�ng thể n�o đ�p ứng, thậm ch� bất lực trước đ�i hỏi, y�u cầu của việc trực tiếp ghi ch�p hoặc diễn đạt lời ăn tiếng n�i c�ng t�m tư, suy nghĩ v� t�nh cảm của bản th�n người Việt. Ch�nh v� vậy chữ N�m đ� ra đời để b� đắp v�o chỗ m� chữ H�n kh�ng đ�p ứng nổi.

Chữ N�m l� một loại văn tự x�y dựng tr�n cơ sở đường n�t, th�nh tố v� phương thức cấu tạo của chữ H�n để ghi ch�p từ Việt v� tiếng Việt. Qu� tr�nh h�nh th�nh chữ N�m c� thể chia th�nh hai giai đoạn:

Giai đoạn đầu, tạm gọi l� giai đoạn "đồng h�a chữ H�n", tức l� d�ng chữ H�n để phi�n �m c�c từ Việt thường l� t�n người, t�n vật, t�n đất, c�y cỏ chim mu�ng, đồ vật... xuất hiện lẻ tẻ trong văn bản H�n. Những từ chữ N�m n�y xuất hiện v�o thế kỷ đầu sau C�ng nguy�n (đặc biệt r� n�t nhất v�o thế kỷ thứ VI).

Giai đoạn sau: Ở giai đoạn n�y, b�n cạnh việc tiếp tục d�ng chữ H�n để phi�n �m từ tiếng Việt, đ� xuất hiện những chữ N�m tự tạo theo một số nguy�n tắc nhất định. Loại chữ N�m tự tạo n�y, sau ph�t triển theo hướng ghi �m, nhằm ghi ch�p ng�y một s�t hơn, đ�ng hơn với tiếng Việt. Từ thời L� thế kỷ thứ XI đến đời Trần thế kỷ XIV th� hệ thống chữ N�m mới thực sự ho�n chỉnh. Theo sử s�ch đến nay c�n ghi lại được một số t�c phẩm đ� được viết bằng chữ N�m như đời Trần c� cuốn "Thiền T�ng Bản Hạnh". Đến thế kỷ XVIII - XIX chữ N�m đ� ph�t triển tới mức cao, �t cả địa vị chữ H�n. C�c t�c phẩm như hịch T�y Sơn, Khoa thi hương dưới thời Quang Trung (1789) đ� c� b�i thi l�m bằng chữ N�m. Truyện Kiều của Nguyễn Du cũng được viết bằng chữ N�m l� những v� dụ.

Chữ H�n v� chữ N�m c� những kh�c nhau cơ bản về lịch sử ra đời, mục đ�ch sử dụng v� mỗi chữ c� bản sắc ri�ng về văn h�a...

Chữ Quốc Ngữ

B�i chi tiết: Chữ Quốc Ngữ
Việc chế t�c chữ Quốc ngữ Việt Nam l� một c�ng việc tập thể của nhiều linh mục d�ng T�n người Ch�u �u, trong đ� nổi bật l�n vai tr� của Francesco de Pina, Gaspar d'Amaral, Antonio Barbosa v� Alexandre De Rhodes. Trong c�ng việc n�y c� sự hợp t�c t�ch cực v� hiệu quả của nhiều người Việt Nam, trước hết l� c�c thầy giảng Việt Nam (gi�p việc cho c�c linh mục người �u). Alexandre De Rhodes đ� c� c�ng lớn trong việc g�p phần sửa sang v� ho�n chỉnh bộ chữ Quốc Ngữ. Đặc biệt l� �ng đ� d�ng bộ chữ ấy để bi�n soạn v� tổ chức in ấn lần đầu ti�n cuốn từ điển Việt - Bồ Đ�o Nha - Latin (trong đ� c� phần về ngữ ph�p tiếng Việt) v� cuốn Ph�p giảng t�m ng�y. X�t về g�c độ ng�n ngữ th� cuốn diễn giảng vắn tắt về tiếng An Nam hay tiếng đ�ng ngo�i (in chung trong từ điển) c� thể được xem như c�ng tr�nh đầu ti�n khảo cứu về ngữ ph�p. C�n cuốn Ph�p giảng t�m ng�y c� thể được coi như t�c phẩm văn xu�i đầu ti�n viết bằng chữ Quốc Ngữ, sử dụng lời văn tiếng n�i b�nh d�n h�ng ng�y của người Việt Nam thế kỷ 17.

Tuy chữ Quốc ngữ của Alexandre De Rhodes năm 1651 trong cuốn từ điển Việt - Bồ - La đ� kh� ho�n chỉnh nhưng cũng phải chờ đến từ điển Việt - Bồ - La (1772), tức l� 121 năm sau, với những cải c�ch quan trọng của Pigneau de Behaine th� chữ Quốc ngữ mới c� diện mạo giống như hệ thống m� ch�ng ta đang d�ng hiện nay.

Tiếng Việt hiện nay c� 6 thanh điệu ngang, huyền, sắc, hỏi, ng�, nặng. Tiếng Việt tương đối kh� ph�t �m cho người nước ngo�i.

Ng�y nay do sử dụng k� tự Latin (a, b, c,...) của chữ Quốc ngữ, việc giao tiếp ng�n ngữ tr�n Internet trở n�n dễ d�ng hơn so với c�c bộ chữ tượng h�nh như chữ N�m, chữ H�n...

http://vi.wikipedia.org/wiki/L%E1%BB...%E1%BB%87t_Nam