SEOUL, Nam Hàn (AFP) – Việc bất ngờ thanh trừng và xử tử dượng rể của lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong un bắt nguồn từ việc nạn nhân tìm cách chiếm quyền kiểm soát xuất cảng than đá, theo lời giám đốc cơ quan tình báo Nam Hàn cho quốc hội hay hôm Thứ Hai.




Jang Song-Thaek bị đưa ra tòa án quân sự và xử tử ngay sau đó. (Hình: Getty Images)

Jang Song-Thaek, người dượng rể từng có nhiều quyền uy và cũng là kẻ đỡ đầu về mặt chính trị cho nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong un, bị xử tử hôm 12 Tháng Mười Hai vì nhiều tội danh, kể cả âm mưu đảo chánh và tham nhũng.

Việc xử tử, biến động chính trị lớn nhất kể từ khi Kim Jong un lên cầm quyền hai năm trước đây, khiến có các tin đồn cho rằng Jang bị thua trong một cuộc tranh chấp quyền lực với thành phần tướng lãnh quân đội.

Tuy nhiên, ông Nam Jae-Joon, giám đốc cơ quan tình báo Nam Hàn NIS, cho hay việc ông Jang tìm cách kiểm soát lãnh vực khoáng sản của Bắc Hàn, một nguồn tài chánh lớn lao của quốc gia nghèo đói này, đã là lý do chính đưa đến việc ông ta bị giết.

Giám đốc tình báo Nam Hàn trong khi tường trình với ủy ban tình báo quốc hội Nam Hàn, cho hay Kim Jong un hiện có vẻ không gặp khó khăn gì khi tìm cách củng cố quyền lực, nhưng có thể gây ra các cuộc khiêu khích quân sự trong thời gian từ Tháng Một đến Tháng Ba để tạo sự đoàn kết trong nước.

“Jang can thiệp quá nhiều vào các công ty khoáng sản nhà nước, nhất là than đá, khiến các cơ quan chính quyền khác than phiền,” theo lời Jung Chung-Rae, một thành viên ủy ban.

“Kim Jong un được báo cáo về việc này và ra lệnh điều chỉnh tình trạng đó, nhưng một số giới chức không nghe lời ông ta mà chỉ theo lệnh Jang, khiến Kim Jong un nổi giận và có quyết định diệt Jang Song-Thaek,” nguồn tin này cho hay.

Khoảng 88% hàng xuất cảng Bắc Hàn là sang Trung Quốc, phần lớn là than và quặng sắt, với trị giá khoảng $2.4 tỉ năm 2012.

(V.Giang/Nguoi-viet)