Cựu quan chức cấp cao Trung Quốc tham nhũng đang ngồi tù ở Mỹ





Bà Yang Xiuzhu trong văn phòng ở thành phố Ôn Châu năm 2001, khi còn tại vị

Theo thông tin từ Sở Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), cựu quan chức cấp cao TQ tham nhũng Yang Xiuzhu đang bị giam giữ tại Mỹ sau khi trốn khỏi TQ vì bị điều tra tham nhũng.

Cựu quan chức cấp cao TQ tham nhũng Yang Xiuzhu vốn là một quan chức cấp cao được giao nhiệm vụ giám sát các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang, một tỉnh phía Đông TQ đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ. Bà bị cáo buộc nhận hối lộ 30 triệu USD trong thời gian còn tại vị.

Phát ngôn viên của ICE, Luis Martinez, cho hay Yang đang bị tạm giam chờ phản hồi từ phía TQ, vì là một kẻ trốn chạy thực thi pháp luật ở nước ngoài, nên Yang là trường hợp mà ICE ưu tiên giải quyết.
Chính quyền TQ vẫn chưa có bình luận gì cho trường hợp này. Được biết, TQ đang thúc đẩy các cuộc đàm phán với Mỹ nhằm ký kết một hiệp định dẫn độ, công cụ đắc lực cho chiến dịch chống tham nhũng của Bắc Kinh.

Theo dữ liệu của ICE, công dân TQ có tên Yang Xiuzhu đang bị giam giữ tại trại giam quận Hudson, New Jersey. Yang là một trong số nhiều công dân TQ nằm trong danh sách bị nghi ngờ tham nhũng đã chạy trốn ra nước ngoài.
Theo hãng tin Reuters, năm 2003, bà Yang chạy sang Singapore, sau đó thì đổi tên rồi bay sang New York, Mỹ.
Năm 2005, bà Yang cũng bị bắt giam ở Amsterdam, Hà Lan. Mặc dù chính quyền TQ đã có những cuộc đàm phán kéo dài với chính phủ Hà Lan, TQ vẫn không thể dẫn độ bà Yang về nước vì thiếu hiệp ước dẫn độ giữa đôi bên.

Hiện vẫn chưa rõ vì sao bà Yang bị giam giữ ở Mỹ. Nhưng phát ngôn viên ICE Martinez cho biết bà Yang đã vi phạm các điều khoản của chương trình thị thực Mỹ, trong đó cho phép một số công dân đến từ một số quốc gia nhất định ở lại Mỹ tối đa 3 tháng.
Trước đó, tờ New York Times từng đưa ra một số thông tin về bà Yang có liên quan đến Mỹ. Năm 1996, trong khi bà Yang vẫn còn là quan chức Ôn Châu, một công ty mang tên công ty thương mại quốc tế I/E New York đã mua tòa nhà 5 tầng ở số 102 phố 29 Tây, Manhattan.

Trong vài tháng, quyền sở hữu căn nhà được chuyển cho bà Yang.

Năm 2004, khi người quản lý tài sản cho bà Yang cố đuổi một người thuê nhà ra khỏi phố 29 Tây thì người thuê nhà này đã nộp đơn lên Tòa án Tối cao của bang cáo buộc bà Yang là một kẻ đào tẩu. Cùng thời điểm, bà Yang đã chuyển quyền sở hữu tòa nhà cho chị dâu ở Bayside, Queens với giá 550.000 USD. Cũng trong năm đó, tòa nhà được bán cho một nhóm không liên kết với giá lên tới 2,4 triệu USD.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về trường hợp của bà Yang. TQ cho rằng có hơn 150 tội phạm kinh tế là công dân TQ đang lẩn trốn ở Mỹ và đã đệ trình lệnh bắt giữ tới Interpol. Nhưng chiến dịch chống tham nhũng này đang gặp nhiều khó khăn vì TQ không có hiệp ước dẫn độ với nhiều nước.

Phía TQ đưa ra những điều kiện và những khoản tiền hậu hĩnh để các nước giúp bắt giữ những kẻ bị tình nghi. Tuy nhiên, các nước phương Tây dường như chẳng mấy mặn mà với chuyện này dù hứa sẽ hỗ trợ TQ thực thi pháp luật.

Khánh Nguyên (Theo Reuters, New York Times)