Đứng trong nh lắp rp my bay rộng như sn đ bng v mi cao vt, con người cảm thấy thật nhỏ b. Hai bn l su chiếc Boeing khổng lồ đang lắp rp dở, về cơ bản đ rp kn thn my bay. Giữa hai dẫy l lối dắt my bay đ lắp xong ra bi đỗ ngoi trời.

Xưởng lắp rp my bay Boeing ở thnh phố Saetle (Mỹ) to như sn vận động..


Trong chuyến thăm nước Mỹ vừa qua ti c dịp đi được một vi nơi, được ở cng với gia đnh người Mỹ. Trước ti đ c rất nhiều người đến Mỹ, ở Mỹ v nhiều người đ viết bi về nước Mỹ. Mỗi người c cảm nhận v nhn với cc gc độ khc nhau. Với những g ti thấy, ti nghe v lượm lặt qua một chuyến đi ngắn, hy vọng hầu chuyện bạn đọc một vi điều để biết thm về nước Mỹ.

Trong chương trnh giao lưu tại thnh phố Seattle - thnh phố thương cảng (hng hải, hng khng) lớn vo hạng bậc nhất Biển Ty ni ring v nước Mỹ ni chung - thuộc bang Washington (Washington States) chng ti rất tiếc khng được đến thăm hng my tnh nổi tiếng Microsoft do hạn chế về thời gian. Thi th đi thăm cở sở sảng xuất của g khổng lồ Boeing ở bang ny (Trụ sở chnh của Boeing ở Chicago, bang Illinois) cũng gỡ lại được phần no sự tham lam của kẻ ham biết.


Ấn tượng ban đầu

Đng 9 giờ sng, Kenvin Heise Gim đốc tiếp thị v bn hng cho chu của Tập đon Boeing đn chng ti tại chiếc cửa knh lớn để vo thăm hng. Trước đ, trong lc chờ đợi ti tranh thủ phng tầm mắt quan st. Kh c thể lượng được tập đon chiếm cứ một vng đất rộng bao nhiu hc ta. Xa tt về pha mặt trời mọc l những dy my bay xếp hng ngay ngắn sng lấp lnh dưới nh nắng hoe vng.

Đối diện với cửa ra vo - bn kia đường nhựa nội bộ - l một khoảnh khun vin cy xanh mướt c mấy dy ghế băng để cng nhn ngồi nghỉ. Cạnh đ chắc l dy nh ăn to lớn chạy di song song với khun vin. Cc bi cỏ được xn xanh mt chen thấp thong cy xanh bao quanh cc dy nh xưởng.

Một chiếc Boeing đang được đắp da đắp thịt.


Kenvin Heise l một người Mỹ điển hnh. Cao lớn, tc mu trắng (khng phải bạc trắng), nt mặt rắn rỏi, nụ cười tươi dễ mến. ng khoe rằng đ sang cng tc ở Việt Nam 2 lần. Năm 2011 sẽ lại sang Si gn của Việt Nam thực hiện một cng vụ g đ.

ng ni ng rất thch phong cảnh của Việt Nam v mến người. Việt Nam thn thiện, cởi mở. ng đnh gi Việt Nam l khch hng tiềm năng của tập đon Boeing trong những năm tới trn đ dự bo tăng trưởng của hng khng thế giới.

Trong lc ngi Kenvin thuyết trnh ngắn về hng Boeing trước cổng chnh. Ti liếc nhn trn cnh cổng knh, bn phải trong hai tấm cửa knh to, dầy lối vo tham quan hng - c ghi thng bo để khch tham quan biết:

1. Giờ mở cửa: - Sng 9 giờ đến 11 giờ
- Chiều 15 giờ đến 17 giờ
2. Gi v: - Người lớn: 15 USD
- Trẻ em: 8 USD
3. Thnh vin gia đnh của nhn vin lm việc trong hng Boeing:
- Người lớn: 10 USD
- Trẻ em: 5 USD

My bay Boeing đ được lắp rp xong.


Khi biết thng tin c đon Việt Nam thăm Mỹ, một cu lạc bộ ở Canada đ sang Mỹ gấp gặp đon Việt Nam v cng tham gia cc hoạt động tại bang Washington. Cc bạn Canada cho biết, tuy ở ngay cạnh nước Mỹ m cũng chưa bao giờ c cơ hội thăm hng Boeing nn tỏ ra rất ho hức. Cả hai đon ai cũng mang theo my ảnh, điện thoại di động hiện đại, định bụng sẽ chụp thật nhiều ảnh cho b cng qua nửa vng tri đất.

Song thật thất vọng khi ngi Kenvin thng bo rằng cc bạn khng phải nộp my ảnh cho bảo vệ, song mong cc bạn vui lng khng chụp ảnh khi đ vo xưởng tham quan (v vậy sau khi tham quan mấy anh chị em tranh thủ chụp vi tấm hnh qua knh xe but, những chiếc my bay đ lắp rp xong đậu trn sn bi nn khng c được những bức ảnh cận cảnh chiếc Boeing 787 Giấc mơ. Đ cũng l l do khiến trong bi bo ny chng ti phải lấy những ảnh lắp rp Boeing trn mạng Internet, mong được sự lượng thứ của bạn đọc).


Ngi Kevin Heise (giữa) hướng dẫn du khch thăm cơ sở Boeing ở Seatle. Ảnh: Đinh Đức Cẩn.


Trong xưởng

Đứng trong nh lắp rp my bay rộng như sn đ bng v mi cao vt, con người cảm thấy thật nhỏ b. Mỗi người được pht knh bảo hộ gọng trắng, hai mắt knh to m gần hết khun mặt c chữ China - chắc đặt hng Trung Quốc sản xuất. Hai bn l 6 chiếc Boeing (mỗi bn 3 chiếc) khổng lồ đang lắp rp dở, về cơ bản đ rp kn thn my bay. Giữa 2 dẫy l lối dắt my bay đ lắp xong ra bi đỗ ngoi trời.

Pha cao trn chiếc cửa khổng lồ đưa my bay ra bi l một mn hnh điện tử rộng hiển thị thng bo về tnh trạng lắp rp của từng my bay trong xưởng v ngy xuất xưởng.

Trn tầng 2 l cc dy phng lắp rp cc bộ phận vừa v nhỏ, cc chi tiết. Một sn rộng c nhiều trăm người đang lm việc mỗi người c một my vi tnh trước mặt trn chiếc bn nhỏ k san st gần nhau. C người chắc qu mệt ngả đầu trn ghế tựa đang say sưa giấc nồng. Họ l những kỹ sư, nhn vin kỹ thuật, gim đốc phụ trch cc mảng cng việc đang điều hnh theo kế hoạch đ được lập trnh.


Kenvin Heise cho hay, hng ngy c 15.000 người lm việc tại cơ sở ny của Boeing, trong đ 10.000 người lm việc trực tiếp. Trước đy lắp loại Boeing 747 phải mất 6 tuần mới xong. Nhưng nay đ c bước cải tiến, tự động ha, bố tr cng đoạn hợp l v chuyn mn ha rất cao. Hiện nay cc mảng lớn được lắp rp ở nơi khc, khi mang về cng xưởng ny chỉ 6 - 7 ngy l lắp xong một my bay 777 hay 787.

ng chỉ cho chng ti xem thế hệ my bay mới 787 - Boeing Giấc mơ (Dream) đ xong mấy chiếc nhưng chưa bay thử nghiệm. Hiện mới c Nhật Bản đặt hng mấy chiếc v yu cầu trang tr nội thất theo của họ.

Ti hỏi Kenvin Heise liệu c ai dm mua một chiếc Boeing cho ring mnh? Đ c rồi đấy. Rồi ng cười hm hỉnh Chỉ c đm ở Trung Đng trời cho dầu chảy như suối mới dm mua.

Ti t m hỏi ng, liệu vng c được sử dụng trong my bay nhiều khng? Ti nghe ni, ở Việt Nam những người săn phế liệu vượt rừng, vượt ni tm xc my bay Mỹ rơi trong chiến tranh để tm vng? ng cười. t lắm. Hầu như khng đng kể. Thế cn Ti tan? Cũng khng nhiều. Chỉ 10%.

Trong tr chuyện với Kevin ti được biết trọng lượng của 1 chiếc Boeing đ trn 100 tấn. Nếu tải đủ trọng lượng bay l 250 tấn.




Suy ngẫm


Để ra được một chiếc Boeing c mấy chục nước tham gia sản xuất cc bộ phận, chi tiết to nhỏ. Với nhu cầu của hng khng cc nước v uy tn của hng, những năm gần đy Boeing xuất xưởng 500 - 600 my bay mỗi năm.

Gi cho hng Boeing l 200 triệu đ la mỗi chiếc. Ti nhẩm tnh: Chỉ cần bn 10 my bay (2 tỷ đ la) đ bằng cả xuất khẩu la gạo mỗi năm của Việt Nam thnh quả của mấy chục triệu nng dn bn mặt cho đất, bn lưng cho trời suốt năm. Cn bo lụt hạn hn, mất ma, rớt gi - lời li chẳng được bao nhiu? Thế mới thấy sức mạnh kinh tế của nền cng nghệ cao, kinh tế tri thức.

Khi ra khỏi xưởng lắp rp my bay, ti đếm trn bi đỗ c chừng trn 30 my bay đang chờ khch đến lấy. Trn thn my bay l tn hng v tn cc quốc gia đặt hng: Thổ Nhĩ Kỳ, Tuốcmnistan, Ai Cập, Nhật Bản Những con chim sắt khổng lồ đang lơ mơ ngủ, một ngy no đ bừng tỉnh vt ln khng gian nối tnh người giữa cc chu lục. C cả 2 - 3 chiếc Boeing giấc mơ (Dream) lừng lững bn cc loại my bay khc.C một chiếc cửa vẫn mở, c người ln xuống đang sửa chữa g đ.

Trong hnh l trở về Việt Nam ti c hai vật kỷ niệm của hng. Một m hnh my bay Boeing giấc mơ 787 rất đẹp gắn trn bệ, mũi my bay chếch ln một gc chừng 40 độ như đang cất cnh. Một vật nữa l hai chiếc knh bảo hộ to đng sẽ tiện dụng trong đi xe my ở thnh phố qu mnh qu nhiễm v bụi bặm.

Trn đường về, ti cứ ngẫm ngợi mi. Chỉ hai hng khổng lồ Boeing v Microsoft đ c doanh thu hơn 100 tỷ đ la/năm, tương đương với gi trị của hơn 80 triệu dn mnh lm ra. Đất nước mnh phải lm g để vươn ln, rt ngắn khoảng cch, để bm đuổi?





Boeing l hng my bay được thnh lập năm 1916 v từ năm 1917 c tn như hiện nay. Hng thnh lập ở Seatle, bang Washington, nhưng hiện trụ sở chnh đặt tại Chicago, bang Illinois. Sản phẩm gồm my bay thương mại v qun sự, đạn dược v tu vũ trụ. Tổng số nhn vin 152.000 người (2005) v doanh thu 52,45 tỷ USD (2004).



Đinh Đức Cẩn
(Tiền phong)