Mỹ sẵn lòng giúp tạo bộ quy tắc ứng xử có tính ràng buộc về pháp lý nhằm giải quyết tranh chấp về lãnh thổ giữa các thành viên ASEAN với Trung Quốc trên Biển Đông.


Đại sứ Mỹ tại Philippines Harry Thomas hôm nay cho biết Washington có lợi ích rõ ràng trong việc đảm bảo rằng căng thẳng xung quanh chủ quyền của quần đảo Trường Sa ở Biển Đông được giải quyết bằng hòa bình và đối thoại.

"Chúng tôi không muốn thấy xung đột. Chúng tôi không mong có chiến tranh và không thiên vị bên nào trong vấn đề này", AFP dẫn lời ông cho hay.

Ông cho rằng ASEAN và Trung Quốc cần thương lượng để đưa ra bộ quy tắc ứng xử (COC) nhằm đảm bảo hoạt động tự do của tuyến đường thông thương trên biển.

Washington quan ngại rằng tranh chấp có thể ảnh hưởng đến một trong những tuyến thông thương hàng hải lớn nhất thế giới. Tổng thống Mỹ Barack Obama và các nhà lãnh đạo ASEAN mới đây tái khẳng định cam kết ủng hộ giải pháp hòa bình đối với tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông.

"Họ cần xây dựng một bộ quy tắc ứng xử. Điều này đã được nhất trí năm 2002 và cần được mở rộng ra", AP dẫn lời Thomas nhắc đến Tuyên bố về ứng xử Biển Đông ký cách đây 8 năm giữa các bên liên quan. Khi được hỏi liệu một thỏa thuận mới có cần mang tính ràng buộc về pháp lý hay không, ông nói: "Tất nhiên".

Mỹ tin rằng việc áp dụng quy tắc ứng xử đó sẽ "đảm bảo sự ổn định trong khu vực và quyền tự do đi lại của tàu thuyền thương mại quốc tế", Thomas nói.

Trung Quốc và 10 thành viên của khối ASEAN ký Tuyên bố ứng xử về biển Đông (DOC) năm 2002, trong đó kêu gọi giải quyết các tranh cãi về chủ quyền của quần đảo Trường Sa bằng hòa bình và tránh mọi bước đi có thể dẫn đến xung đột.

Biển Đông được cho là có trữ lượng dầu và khí thiên nhiên rất lớn. Đây cũng là tuyến đường biển bận rộn và vùng đánh bắt hải sản màu mỡ.

Trung Quốc và các thành viên ASEAN chưa nêu rõ muốn củng cố thỏa thuận 2002 như thế nào hoặc các điều khoản trong bộ quy tắc ứng xử mới sẽ được thi hành như thế nào.

Hồi tháng 7, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton phát biểu tại diễn đàn an ninh khu vực ASEAN tại Hà Nội rằng việc giải quyết các tranh chấp trên Biển Đông bằng biện pháp hòa bình là nằm trong lợi ích quốc gia của Mỹ. Trung Quốc cho rằng Mỹ đang cố can thiệp vào vấn đề mang tính khu vực của châu Á.

Ngọc Sơn - VnExpress