Terry Gou: Tỷ phú iPhone Đài Loan - người muốn trở thành tổng thống






Terry Gou hứa sẽ dẫn dắt Đài Loan "trở về từ vực thẳm chiến tranh với Trung Quốc"

Terry Gou (Quách Đài Minh) - một tỷ phú 72 tuổi và nhà sáng lập hãng sản xuất Iphone Foxconn vừa trở thành ứng cử viên mới nhất tham gia cuộc chạy đua chức tổng thống Đài Loan.
Ông Gou là một doanh nhân có sức lôi cuốn với câu chuyện làm giàu tuyệt vời, rất nhiều tiền, và tên tuổi được công nhận. Các nhà quan sát ở Đài Bắc nói nếu ông là ứng cử viên duy nhất của đối thủ là đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cầm quyền, ông sẽ có một kết quả tốt. Nhưng ông không phải là đối thủ duy nhất.

Thay vì thế, vị trí ứng cử viên của ông sẽ chia rẽ số phiếu của phe đối lập theo ba hướng trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 1/2024.

Trong hệ thống bầu cử tổng thống 'kẻ thắng sẽ có tất cả', khi đã có hai ứng viên đối lập cạnh tranh để lật đổ đảng đương nhiệm, việc thêm một người thứ ba sẽ không khiến nhiệm vụ trở nên dễ dàng hơn. Kịch bản này là một trường hợp cổ điển cho 'luật hố', có nghĩa là nếu bạn rơi vào một cái hố và rất khó khăn để leo lên, điều đầu tiên nên làm là ngừng đào bới thêm. Và phe đối lập của Đài Loan dường như đang đào hố chôn mình trong kỳ bầu cử.

Đây chính xác là điều đã xảy ra vào thứ Hai khi ông Gou thông báo trở thành ứng viên, điều này có hậu quả sâu sắc vượt qua cả Đài Loan. Hòn đảo tự trị này sẽ bầu một tổng thống mới giữa các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Bắc Kinh, và một khu vực đang ngày càng bị quân sự hóa.

Giống như những doanh nhân có sức lôi cuốn khác trên khắp Thái Bình Dương, ông Gou ban đầu đã nỗ lực để trở thành ứng viên của đảng trung hữu chính của Đài Loan, Quốc dân đảng KMT. Không giống ở Hoa Kỳ, ông đã thất bại.
KMT đã chọn ứng viên khác, và ông Gou rời đảng này trong sự chán nản. Nhưng KMT không phải là vấn đề duy nhất của ông Gou.

Đài Loan có một đảng đối lập khác, gọi là Đảng Nhân dân Đài Loan (TPP),và đảng này do một nhà dân túy có sức lôi cuốn khác dẫn dắt, ông Ko Wen-je. Ông Ko là cựu thị trưởng thành phố Đài Bắc và hiện đang đứng thứ hai trong các cuộc thăm dò. Ông khá được lòng các cử tri trẻ Đài Loan.

Điểm mạnh của ông Gou không chỉ là sự giàu có và thành công trong kinh doanh. Nó còn là kinh nghiệm làm việc ở và với Trung Quốc của ông.

Foxconn, hay Hon Hai Industry, trở thành nhà sản xuất điện tử lớn nhất thế giới bằng cách tiên phong mô hình kết hợp các bí quyết kỹ thuật của Đài Loan với nhân công lành nghề của Trung Quốc. Vào những năm 1980 và 90, ông Gou đã xây dựng các nhà máy sản xuất rộng lớn tại miền nam Trung Quốc và tuyển dụng hàng chục ngàn nhân công trẻ Trung Quốc.



Hầu hết người Đài Loan không tin rằng chính phủ của họ phải chịu trách nhiệm cho căng thẳng ngày càng gia tăng với Bắc Kinh, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy

Mô hình này thành công đến nỗi ông cuối cùng đã thuyết phục được Apply chuyển giao hầu hết việc sản xuất MacBook và iPhone cho Foxconn. Việc này khiến Foxconn trở thành công ty lớn nhất Đài Loan và ông Gou trở thành một trong những doanh nhân giàu nhất Đài Loan.

Hiện nay ông Gou nói ông có thể sử dụng kinh nghiệm đầu tư và làm việc tại Trung Quốc để bảo vệ an ninh của Đoàn Loan. Terry Gou nói ông muốn ngăn Đài Loan "trở thành một Ukraine thứ hai". Thông báo trở thành ứng cử viên tổng thống, ông nói ông sẽ dẫn dắt Đài Loan "trở về từ vực thẳm chiến tranh với Trung Quốc."

Ông không phải là người duy nhất nhìn thấy mối đe dọa từ Trung Quốc ngày càng nguy hiểm. Trong những năm qua Bắc Kinh đã liên tục triển khai các hoạt động quân sự quanh hòn đảo.

Tuần trước Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã phát một video tuyên truyền cho thấy quân đội Trung Quốc đang luyện tập cho cái trông có vẻ giống một cuộc đổ bộ vào các bãi biển của Đài Loan.



Trung Quốc muốn gây chú ý bằng các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan

Điều khác biệt là người mà ông Gou đổ lỗi - không phải Bắc Kinh, mà là Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.

Ông nói sự hằn học của đảng cầm quyền DPP đối với Bắc Kinh đã đặt hòn đảo vào 'miệng vực' này. Ông Gou nói ông muốn đưa Đài Loan trở về hiện trạng cũ đã đàm phán với Bắc Kinh và Đài Bắc vào năm 1992 và trước đó, ông nói, ông muốn có một thỏa thuận mang lại hòa bình cho hòn đảo trong 50 năm tới. Nhiều người vô cùng hoài nghi liệu một thỏa thuận như thế có thể đạt được hay không.

Nhưng đây không phải là thách thức lớn nhất của ông Gou, mà là các bài toán về bầu cử. Cái mà ông Gou đề xuất không được các cử tri Đài Loan ưa chuộng đến vậy.

Các cuộc thăm dò cho thấy hầu hết người dân Đài Loan không tin nên đổ lỗi cho chính phủ của mình về mối căng thẳng gia tăng với Trung Quốc. Họ không ủng hộ việc nhượng bộ Bắc Kinh trong vấn đề chủ quyền để đổi lấy hòa bình. Số đông cử tri Đài Loan hiện xác định họ là người Đài Loan, không phải người Trung Quốc, và nói họ sẽ chuẩn bị chiến đấu để bảo vệ chủ quyền quê nhà.

Các cuộc thăm dò cũng cho thấy khoảng 40% cử tri là các nhà ủng hộ khá vững chắc của đảng cầm quyền DPP. Điều này có nghĩa đảng cầm quyền có thể bị đánh bại. Nhưng để có bất cứ cơ hội nào như vậy thì phe đối lập sẽ phải đoàn kết quanh một ứng cử viên duy nhất.

Ông Gou chắc chắn nghĩ rằng ứng cử viên này hẳn phải là ông. Ông nói ba ứng viên đối lập giống như 'ba chú lợn con' cần đoàn kết để đánh bại 'chó sói lớn xấu xa' của đảng cầm quyền DPP. Nhưng không có dấu hiệu nào rằng việc này sẽ xảy ra. Thay vì thế, bất chấp sự giàu có và danh tiếng của ông, việc ông Gou tranh cử có vẻ có khả năng chia rẽ các cử tri đối lập sâu sắc thêm.

Và điều này có nghĩa thậm chí với 40% phiếu bầu, William Lai, từ đảng DPP, vẫn là ứng viên có khả năng nhất trở thành tổng thống tiếp theo của Đài Loan.



Rupert Wingfield-Hayes
Nguồn: BBC