Philippines, Trung Quốc đụng độ Biển Đông, lo ngại lôi kéo Mỹ





MANILA, Philippines (NV) – Giới chức Philippines loan tin lực lượng tuần duyên Trung Quốc dùng vòi rồng tấn công một tàu tiếp tế của Philippines hôm Thứ Bảy, 23 Tháng Ba trong cuộc đối đầu mới nhất gần bãi cạn tranh chấp ở Biển Đông, làm thủy thủ đoàn bị thương và thuyền gỗ Philippines bị hư hại nặng.

Hoa Kỳ và Nhật Bản ngay lập tức ủng hộ Philippines, cũng như báo động về hành vi xấc xược của Trung Quốc ngoài khơi Bãi Cạn Second Thomas, nơi thường xuyên xảy ra các cuộc đối đầu giữa tàu Trung Quốc và Philippines trong năm qua.

Bãi cạn xa xôi này được một tiểu đội hải quân và thủy quân lục chiến Philippines đóng quân trên một chiến hạm bỏ hoang từ 1999, nhưng lại bị lực lượng tuần duyên Trung Quốc và các tàu tình nghi là dân quân bao vây trong một chuỗi những cuộc tranh chấp lãnh thổ ngày càng căng thẳng. Mới trong Tháng Ba, đây đã là lần thứ hai tàu Unaizah May 4 của Philippines bị hư hại do tuần duyên Trung Quốc tấn công bằng vòi rồng.



Tàu tuần duyên Trung Quốc dùng vòi rồng tấn công một tàu tiếp tế của Philippines hôm 23 Tháng Ba, 2024 trong cuộc đối đầu ngoài khơi Bãi Cạn Second Thomas ở Biển Đông (Hình: Armed Forces of the Philippines)

Các cuộc đối đầu triền miên trên biển làm dấy lên lo ngại mọi thứ có thể biến thành một cuộc tranh chấp lớn hơn nhiều khả năng làm Trung Quốc và Hoa Kỳ bị cuốn vào vòng xoáy xung đột.

Washington không đưa ra yêu sách cho tuyến hải trình nhộn nhịp, đây là tuyến vận chuyển thương mại toàn cầu quan trọng, nhưng Hoa Kỳ cũng khai triển chiến hạm Hải Quân và chiến đấu cơ trong hành động mà họ gọi là các hoạt động “tự do hàng hải,” điều này bị Trung Quốc lên án.

Hoa Kỳ cũng nhiều lần cảnh cáo rằng họ có nghĩa vụ phải bảo vệ Philippines – đồng minh hiệp ước lâu đời nhất của Mỹ ở Á Châu – nếu quân lực, chiến hạm hoặc chiến đấu cơ của Philippines bị tấn công võ trang, kể cả ở Biển Đông.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Matthew Miller cho biết trong một tuyên bố hôm Thứ Bảy rằng Hoa Kỳ “sát cánh cùng đồng minh Philippines và lên án các hành động nguy hiểm của Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa (PRC) nhằm chống lại các hoạt động hàng hải hợp pháp của Philippines ở Biển Đông vào ngày 23 Tháng Ba.”

Miller cho biết tàu thuyền Trung Quốc “liên tục bắn vòi rồng cùng các hành động ngáng chân ương ngạnh làm cho các binh sĩ Philippines bị thương và gây hư hại đáng kể cho tàu tiếp tế Philippines, làm con tàu bất động giữa biển.”

Được hộ tống bởi hai tàu tuần duyên Philippines, tàu Unaizah May 4 đang trên đường vận chuyển hàng tiếp tế cùng một toán thủy thủ tân binh Philippines tới tiền đồn lãnh thổ ở bãi cạn vào rạng sáng Thứ Bảy thì họ bị ngáng đường và bao vây bởi các tàu tuần duyên Trung Quốc và các tàu tình nghi là của dân quân.

Hai tàu tuần tiễu của lực lượng tuần duyên Philippines vọt qua vòng vây của Trung Quốc để điều trị cho các thủy thủ người Philippines đang bị thương và kéo tàu tiếp tế bị hư hại đi lánh nạn. Các viên chức Philippines cho biết, Một chiếc thuyền gắn máy khác cũng cố gắng chở các thủy thủ tân binh Philippines cùng hàng tiếp tế tới tiền đồn của Philippines ở vùng nước nông của bãi cạn bất chấp lực lượng tuần duyên Trung Quốc cố gắng cản trở họ bằng cách đặt hàng rào chắn nổi trong vùng biển.

Cuộc đụng độ kéo dài khoảng 8 giờ đồng hồ, Philippines cho biết.

Phát ngôn viên lực lượng tuần duyên Trung Quốc, Gan Yu, cho biết tàu Philippines xâm nhập vào vùng mà ông tuyên bố thuộc lãnh hải Trung Quốc bất chấp nhiều lần cảnh cáo. “Lực lượng tuần duyên Trung Quốc thực hiện các quy định hợp pháp, ngăn chặn và trục xuất một cách hợp lý và chuyên nghiệp,” Gan nói.

Đại sứ Washington tại Manila, MaryKay Carlson, nói “Hoa Kỳ sát cánh cùng Philippines chống lại các hành động quân sự nguy hiểm cùng tình trạng bắn vòi rồng lặp đi lặp lại của Trung Quốc nhằm cản trở” “các hoạt động hợp pháp” của lực lượng tuần duyên Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.

Đại sứ Nhật Bản được chỉ định tại Manila, Endo Kazuya, nhắc lại “mối lo ngại sâu sắc của Nhật Bản về các hành động gây nguy hiểm liên tiếp của lực lượng tuần duyên Trung Quốc ở Biển Đông, làm cho dân Philippines gặp thương tích.”

Ngoài Trung Quốc và Philippines, Việt Nam, Mã Lai, Đài Loan và Brunei cũng có các yêu sách chồng chéo trên tuyến đường hàng hải đông đúc và giàu tài nguyên mà Bắc Kinh tiếp tục tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ bất chấp phán quyết của trọng tài quốc tế năm 2016 vốn vô hiệu hóa các yêu sách bành trướng của họ dựa trên cơ sở lịch sử.

Đoạn phim do quân đội Philippines công bố cho thấy hai tàu tuần duyên Trung Quốc nã vòi rồng áp suất cao vào chiếc tàu vỏ gỗ nhỏ hơn, Unaiza May 4 ở cự ly gần, làm chiếc thuyền bị văng ra giữa biển khơi.

Trước đó tuần duyên Trung Quốc cũng bắn vòi rồng áp suất cao vào tàu Unaizah May 4 trong một cuộc đối đầu gần Bãi Cạn Second Thomas vào ngày 5 Tháng Ba, làm bể kiếng chắn gió của tàu Unaizah May 4 và làm một đô đốc Philippines cùng bốn thủy thủ bị thương nhẹ do các mảnh thủy tinh và mảnh vụn.

Bộ Ngoại Giao Philippines triệu tập phó đại sứ Trung Quốc sau cuộc đụng độ ngày 5 Tháng Ba để phản đối hành động của lực lượng tuần duyên Trung Quốc mà họ cho là không thể chấp nhận được. (TTHN)