Xã hội :Rùng mình siêu công nghệ sau chiếc bánh bao

[giavui]

C� một sự thật khiến ai biết cũng phải r�ng m�nh, đ� l�: B�nh bao đ� sử dụng bột tẩy trắng để loại bỏ m�u v�ng nhờ nhờ vốn c� của bột m�.
Nh�n những chiếc b�nh bao trắng ngần, phồng xốp thơm ngon, n�ng hổi được b�y b�n khắp c�c nẻo đường tại H� Nội v�o mỗi s�ng, �t ai biết rằng đằng sau đ� l� một quy tr�nh c�ng nghệ sản xuất mất vệ sinh v� h�a trộn th�m h�a chất tẩy trắng độc hại.

Xưởng l�m b�nh bao ngay ph�a tr�n đống phế thải

Qua một người quen, ch�ng t�i t�m đến cơ sở kh� nổi tiếng trong giới l�m b�nh bao ở Triều Kh�c (Thanh Xu�n, H� Nội). Quy m� sản xuất lớn k�m theo t�n tuổi từ bấy l�u nay gi�p c�ng việc kinh doanh, sản xuất b�nh bao của cơ sở n�y kh� ph�t triển.

Mỗi ng�y, cơ sở anh M (chủ nh�n của l� b�nh bao) xuất xưởng hơn 3.000 chiếc b�nh, ph�n phối khắp nơi trong th�nh phố. Trong đ�, địa chỉ cung cấp ch�nh vẫn l� c�c điểm b�n h�ng quanh c�c trường học, trụ sở h�nh ch�nh, văn ph�ng, khu đ�ng d�n cư v� c�c bệnh viện lớn.


Song, nếu lần đầu đến tham quan l� b�nh bao của anh M, hẳn kh�ng �t người phải ngạc nhi�n trước lối v�o nh� l� nơi thu gom phế thải với chai, lọ ngổn ngang c�ng những th�ng đồ phế thải cao ngất đang bốc m�i nồng nặc.

Ngay tr�n đầu �b�i r�c� n�y, chỉ c�ch mấy bậc cầu thang l� căn g�c x�p xập xệ, ẩm thấp � �tổng h�nh dinh� của gia đ�nh anh M. v� cũng l� nơi h�ng ng�y ra l� h�ng ngh�n chiếc b�nh bao cung cấp cho thị trường rộng lớn. M�i của �b�i r�c� cộng hưởng với m�i của b�nh tạo n�n �hương vị� vừa nồng nồng, vừa ngai ng�i khiến người ta ph�t chốc phải đưa tay l�n che mũi, bịt miệng ngay lập tức.

Trong vai người đi lấy h�ng, ch�ng t�i được �mục sở thị� những chiếc th�ng, x�, chậu lem luốc, d�nh đầy bột trắng. Những b� miến, mộc nhĩ d�ng để l�m nh�n b�nh vất lăn l�c tr�n nền nh�. Kh�ng gian kh� chật chội với lỉnh kỉnh những b�nh xăng, 2 chiếc nồi hấp v� h�ng chục khay đựng b�nh bao xếp chồng chất l�n nhau, b�y xung quanh căn g�c x�p nhỏ, hẹp. Chỉ cần nh�n tho�ng qua, kh�ch cũng dễ nhận thấy, những chiếc m�y đảo bột đen kịt v� han rỉ, �t được lau rửa n�n h�i nồng m�i bột l�n men.
R�ng m�nh si�u c�ng nghệ sau chiếc b�nh bao
Xưởng l�m b�nh bao ngay ph�a tr�n đống phế thải.

Gần đ� l� những khay b�nh bao c�n n�ng hổi, vừa ra l�, chuẩn bị tung ra thị trường. Song, nếu để � kh�ch sẽ nhanh ch�ng ph�t hiện những chiếc khay nhựa đựng b�nh c�u bẩn, đầy cặn bột v� bụi bặm b�m quanh.

Nh�n b�nh l� nguồn thịt lợn gi� rẻ?

Trong khi đang tr� chuyện về c�ng nghệ l�m b�nh v� nguồn nh�n b�nh, một người đ�n �ng hai tay x�ch hai t�i thịt mang v�o xưởng. Theo c�ng nh�n trong xưởng, thịt phải lấy từ chiều tối để chuẩn bị tất cả mọi c�ng đoạn cho buổi b�n h�ng s�ng mai. Theo quan s�t, những miếng thịt trong t�i m�u nhờ nhờ, được quảng c�o l� h�ng chiều nhưng bằng cảm quan, ai cũng c� thể nhận biết đ� l� h�ng ế. Một c�ng nh�n tại đ�y "bật m�": �Thịt buổi chiều mới c� gi� rẻ�.

Rời cơ sở nh� anh M, s�ng h�m sau, ch�ng t�i gh� v�o cơ sở sản xuất b�nh bao nh� chị N. trong quận Thanh Xu�n, H� Nội. Khi ch�ng t�i đến, cơ sở n�y đang trong giờ l�m nh�n v� nặn b�nh. Những đ�i tay trần, kh�ng đeo găng trực tiếp lăn, nặn, b�p b�nh. Những rổ trứng chim c�t được b�c t�ch v� chuyển ngay v�o chỗ l�m b�nh, kh�ng qua kh�u lọc rửa.

Căn ph�ng ph�a ngo�i kh� sạch sẽ, nhưng dường như cũng chỉ l� tấm b�nh phong che cho một kh�ng gian hỗn độn tại khu sản xuất ph�a sau m� nếu kh�ng c� dịp bước v�o, �t ai c� thể ngờ tới. Khay đựng b�nh vứt ngổn ngang giữa lối đi, dụng cụ đồ nghề b�y bừa b�i tr�n s�n nh�. V�o đ�y, kh�ch sẽ c� cảm tưởng như bước v�o một �căn hầm b� mật�, l�u ng�y kh�ng được qu�t dọn. Tường v�i ẩm thấp, mốc xanh, mốc trắng, chiếc kệ gỗ được đặt trong một g�c nh� đầy rẫy những t�i bột m� xếp lung tung, bừa bộn.
R�ng m�nh si�u c�ng nghệ sau chiếc b�nh bao

B�nh để ngổn ngang, kh�ng hề che đậy.

Thấy c� b�ng người lạ v�o nh�, b� chủ chạy vội lại, lớn tiếng xua: �C�c c� v�o đ�y l�m g�, ra ngay�, đồng thời kh�ng ngừng qu�t th�o nh�n vi�n: �Sao kh�ng để � canh chừng người kh�c�. N�i rồi, b� quay ngoắt lấy xe đạp đi chợ, như một c�ch lảng tr�nh �tiếp chuyện� ch�ng t�i.

Theo ch�n b� chủ, ch�ng t�i mới được �mở mang� nguồn thịt, vốn vẫn thường được cơ sở sản xuất n�y d�ng để l�m nh�n b�nh bao. Tới sạp b�n thịt đầu chợ Ph�ng Khoang, b� chủ tay thoăn tho�t lượm nhặt những miếng thịt mỡ gi� rẻ tới mức ưu đ�i chỉ 25.000 đồng/kg.

C�ng với c�c nguy�n liệu kh�c như miến, mộc nhĩ, h�nh t�y,�, một chiếc b�nh bao ra l�, được b�n cho c�c chủ bu�n, c�c nh� ph�n phối với gi� trung b�nh: 1.000 đồng/chiếc b�nh chay, b�nh một trứng gi� 3.000 đồng/chiếc, loại 2 trứng l� 3.500 � 4.000 đồng/chiếc.

Theo c�c chủ sản xuất, bất cứ khi n�o trong ng�y, chỉ cần kh�ch gọi l� ngay lập tức sẽ cung ứng h�ng đến tận nơi. Th�ng thường mỗi điểm lấy h�ng, họ thường giao 100 � 200 chiếc/ng�y, đặc biệt l� v�o m�a lạnh, nhu cầu của kh�ch tăng cao, số lượng b�nh b�n ra theo đ� cũng tăng gấp đ�i, gấp ba so với ng�y thường.

C�ng nghệ tẩy trắng bột m� độc hại

Qua trao đổi tr�n c�c diễn đ�n hay nhiều website về ẩm thực, dễ thấy kh�ng �t c�c chị em học được c�ch l�m b�nh bao để trổ t�i nội trợ. Tuy nhi�n, sau khi tỉ mẩn thực h�nh, nhiều người than thở: D� l�m đ�ng c�ng thức như hướng dẫn nhưng b�nh tự l�m cũng kh�ng thể xốp v� trắng, m�i nh� cao giống như ngo�i chợ.

Qua t�m hiểu tại c�c l� sản xuất b�nh bao chuy�n cung ứng số lượng b�nh lớn ra thị trường, ch�ng t�i được nghe tiết lộ một sự thật r�ng m�nh: B�nh bao đ� sử dụng bột tẩy trắng để loại bỏ m�u v�ng nhờ nhờ vốn c� của bột m�.
Bột tẩy d�ng để l�m trắng bột m� được b�n tr�n phố H�ng Buồm.

Theo �lời khai� của chủ cơ sở sản xuất, b�nh bao đều được l�m từ bột m�, mua với gi� 14.000 � 15.000 đồng/kg. Để b�nh trắng, xốp, mềm hơn, kh�ng chỉ dừng lại ở c�ng đoạn ủ bột m� c�n c� sự hỗ trợ của phụ gia. Theo một người chuy�n l�m b�nh bao, chất phụ gia n�y sẽ bao gồm bột nở (gi�p b�nh nở theo kiểu h�a học, kh�ng l�m thay đổi hương vị b�nh), men nở (khiến b�nh nở theo kiểu sinh học, bản th�n men l� c�c vi sinh n�n sẽ l�m thay đổi m�i vị của bột) v�� bột tẩy trắng.

Th�ng thường nếu kh�ng c� bột tẩy trắng, b�nh bao sẽ c� m�u v�ng, nh�n kh�ng ngon, kh�ng bắt mắt. Khi c� chủ bu�n đề nghị �cho th�m bột tẩy để b�nh trắng hơn, ngon hơn�, b� chủ l�m b�nh bao gần trường Đại học KHXH&NV ph�n trần: �Lượng ấy (bột tẩy trắng � PV) l�c n�o cũng l� cố định, c� sẵn ở trong đ� rồi, kh�ng thể thay đổi, tăng l�n hoặc giảm đi được�.

Ngo�i ra, theo như b� chủ n�y tiết lộ: Để vỏ b�nh c� vị ngọt, một số hộ kh�c c�n l�m bằng đường h�a học (kh�ng c� trong danh mục phụ gia thực phẩm được Bộ Y tế cho ph�p lưu h�nh tại VN � PV) nhằm giảm chi ph� đầu v�o, v� vậy, b�nh bao c� thể hấp đi hấp lại nhiều lần m� vẫn giữ được m�i vị.

Cũng để giải th�ch về chất lượng b�nh với kh�ch h�ng, anh P, chủ cơ sở l�m b�nh bao ở Triều Kh�c (HN) khẳng định: Để b�nh trắng, h�ng ng�y l� sản xuất b�nh bao của anh vẫn sử dụng bột tẩy đầy đủ, �kh�ng thiếu g� đ�u�.
T�m hiểu s�u hơn về bột tẩy trắng n�y, ph�ng vi�n đ� khảo s�t một v�ng quanh c�c đại l� tr�n phố H�ng Buồm (Ho�n Kiếm, HN) � vốn được xem l� nơi chuy�n b�n phụ gia thực phẩm.

Tại qu�n chị Hoa, khi ph�ng vi�n hỏi mua bột tẩy trắng cho b�nh bao, chị chủ qu�n niềm nở chỉ dẫn: �Ngo�i men nở, th� phải c� chất tẩy bột, b�nh bao mới trắng, nh�n ngon v� bắt mắt. B�nh bao muốn trắng kh�ng thể thiếu loại bột tẩy trắng n�y, v� bột m� d� trắng đến mấy th� khi l�m, n� vẫn đen".

G�i bột tẩy n�y được người b�n h�ng ph�t gi� 70.000 đồng/kg với h�ng c� nguồn gốc từ Trung Quốc. C�n bột xuất xứ từ Ph�p (nh�n bề ngo�i kh�ng kh�c g� g�i bột Trung Quốc) gi� 115.000 đồng/kg. C�c chủ cửa h�ng cho biết, bột n�y sử dụng tỉ lệ rất �t, 1 � 2 th�a c� ph�/1 kg bột m�.

Theo quan s�t của ch�ng t�i, t�i bột chỉ được buộc sơ s�i bằng d�y chun, kh�ng c� nh�n m�c ghi nguồn gốc xuất xứ, kh�ng hạn d�ng v� được ghi bằng b�t l�ng nguệch ngoạc: �Bột tẩy trắng�. Đ�ng lưu � l� ch�ng đều được giấu k�n trong nh�, kh�ng b�y b�n c�ng khai ngo�i kệ h�ng. Khi kh�ch hỏi mua, b� chủ mới gọi người đem ra, thậm ch� kh� d� dặt v� đề ph�ng.

Trao đổi với ch�ng t�i, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện C�ng nghệ Sinh học v� C�ng nghệ Thực phẩm, Trường Đại học B�ch khoa H� Nội - cho biết: Để tẩy trắng một số th�nh phẩm hoặc bảo quản hoa quả, c�c hộ sản xuất vẫn thường d�ng đến chất tẩy trắng sunphit natri (Na2SO3). Sunphit natri t�ch ra th�nh SO2 l� chất � xi h�a mạnh, g�y ảnh hưởng xấu tới đường ruột, c� thể g�y vi�m lo�t dạ d�y. Ngo�i ra, đ�y l� một chất g�y độc, c� khả năng g�y ni�m mạc mắt, ni�m mạc miệng, g�y hại nghi�m trọng tới sức khỏe người ti�u d�ng (NTD) đặc biệt l� đối với trẻ em.

Th�m nữa, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhắc lại: Theo qui định của Nh� nước, tất cả những gia vị sử dụng cho thực phẩm đều phải nguy�n đai, nguy�n kiện v� phải c� hướng dẫn sử dụng, nếu kh�ng c� nh�n m�c đều được coi l� h�ng cấm, cần phải bị ph�t hiện v� xử phạt nghi�m minh. Việc c�c b� b�n h�ng chỉ buộc t�i bột v� b�n tr�n lan cho NTD l� một việc l�m cần l�n �n.

Bản th�n người b�n h�ng cũng nhận biết được t�c hại, nguy hiểm của loại bột tẩy n�y. Tuy nhi�n, v� lợi �ch kinh tế trước mắt, hầu hết những người b�n h�ng vẫn đon đả mời ch�o kh�ch mua để mang về sử dụng.

Chị Phương (cửa h�ng số 11x H�ng Buồm) thừa nhận: Cũng giống như ng�m quả dừa cho trắng th� phải d�ng bột tẩy đường, l�m b�nh bao phải d�ng bột tẩy trắng, ch�ng đều rất c� hại. Chị Phương cũng khuy�n kh�ch h�ng: �Nếu nh� m�nh ăn th� kh�ng n�n sử dụng, c�n m�nh b�n h�ng th� phải cho v�o�.
Bột tẩy trắng thực phẩm l�m từ... v�i bột

Trước đ�, th�ng 4/2010, một cuộc điều tra ở Trung Quốc cho hay: C�c loại bột c� c�ng dụng tẩy trắng được d�ng trong sản xuất thực phẩm c� chứa 30% v�i bột. Cứ 1 kg bột tẩy trắng sẽ chứa 0.3 kg v�i bột.

C�c chất tẩy trắng thường c� th�nh phần l� benzoyl peroxide v� bột bắp. Việc thay thế v�i bột thay v� bột bắp kh�ng những giảm chi ph� sản xuất m� c�n l�m tăng đ�ng kể trọng lượng th�nh phẩm.

C�c quy định về vệ sinh an to�n thực phẩm của Trung Quốc cho ph�p sử dụng benzoyl peroxide trong sản xuất thực phẩm nhưng kh�ng thấy c� quy định về việc sử dụng v�i bột.

Tuy nhi�n c�c chuy�n gia cho biết v�i bột chắc chắn bị cấm sử dụng trong thực phẩm v� n� rất độc hại v� nguy hiểm với sức khỏe con người

(Theo VTC)