Chừng hai mươi phút sau Kiệt gặp lại Oanh. Trong quãng thời gian ngắn ngủi, vừa đủ cho Kiệt vào nhà, thay quần áo, chạy xe vòng quanh hồ, lòng nô nức như đứa con trai mười bẩy tuổi được buổi hẹn hò đầu tiên trong đời. Vậy mà trông thấy Oanh, Kiệt có cảm tưởng như tình cờ run rủi gặp lại cô bé sau bao ngày mong mỏi tìm kiếm.

Chạy quanh hồ lớn, Kiệt đánh nhịp chân, hát nghêu ngao, nhìn ngó lên những ngọn đồi, hy vọng thấy mầu áo vàng bay lượn. Bữa ấy chẳng ai mặc áo vàng trên đồi.

Ngược dốc chợ, Kiệt vẫn đang hát. Trên đầu dốc, Oanh vừa leo hết những bực thang từ phố dưới lên. Nàng đi cùng với một cô bạn gái. Đám đông tấp nập. Một tốp bạn quen đang nhả dạo trên hè đã trông thấy Kiệt. Mặc. Kiệt hãm gấp xe gọi:

-Oanh.

Thiếu nữ bẽn lẽn, định làm ngơ. Người bạn gái giật giật tay khiến nàng ngượng thêm, trong khi Kiệt kêu tiếp: Oanh. Nàng đành tiến lên, bỏ bạn đứng tại chỗ đợi. Mặt Oanh đỏ vẻ giận dỗi. Kiệt nghĩ cô bé có thể mếu.

-Mai đến anh hả? Kiệt dịu giọng.

-Dạ.

Kiệt không tìm thấy câu kế tiếp. Người qua lại như rối sau lưng Oanh. Nàng ngước mắt thúc giục.

-Em đi với ai?

-Bạn. Không có học anh đâu.

Câu sau Oanh nói lẹ. Rồi nhoẻn miệng cười. Kiệt không chú ý đến lời. Chàng chỉ thấy nụ cười trên đôi môi lúc bấy giờ chàng ngắm kỹ hình như thoa một lớp son mỏng.

-Mấy giờ em đến?

-Chín giờ.

-Muộn vậy?

-Tám giờ.

-Anh sẽ đợi cả buổi sáng.

-Anh đợi em đến chin giờ thôi.

Trong tầm mắt, Kiệt thấy Duy xớ rớ đấy.

Bây giờ em về hả?

-Dạ.

Kiệt sang số xe. Oanh quay gót về chỗ bạn đứng. Hai người đi ngang đầu xe Kiệt, băng qua công trường trước rạp chiếu bóng. Hai cô gái nghiêng sát đầu nói chuyện. Duy đi đến, lên ngồi sau lưng Kiệt. Kiệt cho xe chạy, ngoảnh cười với bạn.

-Uống cà phê chưa?

-Mới hai tuần thôi.

-Uống thêm tuần nữa cho đủ ba.

Quán cà phê Kiệt ngồi mỗi ngày nằm trong dãy quán gạch do thị xã xây cất trong kế hoạch chỉnh trang ở trên đường phố cao phía sau chợ. Các quán cà phê và quán ăn ở đây thuộc hạng bình dân trước chỉ là những mái tôn lợp sơ sài trên những cột gỗ mỏng manh áp vào mặt hậu của một dẫy phố chính, trông sang bến xe chạy các vùng phụ cận dưới chân một vách đồi lở lói. Trên mép đồi cao, từ năm Kiệt mới mới lên đang thời cực thịnh của phong trào thương phế binh, mọc những ngôi nhà gỗ chênh vênh.

Trong quán cóc bên đường hồi ấy, người bạn đầu tiên Kiệt gặp giữa những chiều co ro mưa bão đầu tháng tám là Duy. Trên cùng chiếc băng gỗ, Kiệt ngồi một đầu và anh chàng ngồi một đầu. Khi ba bốn người xen giữa đứng lên bỏ chiếc ghế dài trống lỏng, Duy quay ngó Kiệt cười cười và chào: Gutten Tag! Chưa quen, Kiệt nghĩ mình bị trêu cợt, hơi nhăn mặt. Anh chàng lết tới, mở lời tự nhiên như biết nhau rồi, mặt dầu hai người chỉ mới trông thấy nhau vài buổi chiều trong quá: Sao? Anh thấy cà phê đây trứ danh hơn trong mấy tiệm chứ? Kiệt nhận ngay Duy là người không bợn một chút mặc cảm, dễ chơi.

Dãy quán hỗn tạp được gọi bằng tên chung Domino.

Domino, bài hát gợi nhắc Kiệt buổi thiếu thời ở thành phố chẳng còn hy vọng trở lại. Bài hát quay quay điệu valse musette, rộn rịp bồi hồi, cùng tiếng harmonica của một đứa thiếu niên muời lăm tuổi ở thành phố đầy dấu hoang tàn, tiếng arcordéon lúc đêm đông giá trong quán rượu nơi hẻm nhỏ của thành phố phương Tây rực rỡ cảnh thái bình.

Domino. Có lẽ danh hiệu ấy hấp dẫn Kiệt đến cái quán tầm thường này mỗi chiều. Đặc biệt những chiều rét muớt chàng không thể vắng mặt.

Holé! Kiệt thắng gấp, xe đổ nghiêng, Duy nhẩy tụt hậu, la: có thể làm tài tử mô tô bay.

Quán thưa khách. Vẫn cái bàn quầy hình thước thợ nơi pha cà phê, bầy bánh trái, một hộp kính đựng thuốc lá làm mặt hàng và những chiếc ghế đẩu, băng gỗ bao lấy quầy. Vào chỗ mới, quán thêm mấy chiếc bàn nhỏ, ghế lùn đặt sát tường và dưới lối hiên bên ngoài. Sau quầy thiếu phụ chủ quán tươi cười. Hai cô cháu gái thỉnh thoảng xuất hiện phụ giúp cùng có những nét lặng lẽ.

Chiếc xe Dodge của Duy đậu nghênh ngang ngoài đường.

-Hôm nay trông anh bảnh bao khác thường. Duy nhận xét sau lúc ngắm nghiá từ đầu đến chân - Đi với anh coi bộ tôi mất điểm quá.

-Ờ. Tự nhiên trời đẹp thấy mình cũng cần ăn mặc cho chỉnh tề.

-Chứ không phải vì người đẹp?

-Người đẹp nào? Kiệt giật mình.

-Anh có tài giả ngộ giỏi thiệt. Hình như hồi ở bên Tây anh học viện kịch nghệ thì phải.

-Giả ngộ...

Kiệt nhìn bạn trân trối. Duy mới cắt tóc, tắm rửa. Kiệt sực nhớ lời hẹn hồi đêm sau giờ báo động, phá lên cười: Ha ha... Duy làm mặt lạnh.

-Xin lỗi. Kiệt nói. - OK, nhớ rồi. Đêm quá ít ngủ, đầu óc lú lẫn. Kỳ quá. Xin lỗi bạn.

-Anh quên thật? Duy nghiêm nghị - Quên một cách tỉnh bơ vậy à? Tôi bắt đầu phục anh đó.

-Quên chứ. Kiệt bông đùa – Quên là thường. Trí nhớ của tôi bị những lỗ thủng rách anh không biết hả? Vả lại, đêm qua trằn trọc nhớ nhiều quá nên sáng phải quên bớt cho nhẹ. Tại anh hại tôi. Suốt đêm tôi nhớ, sáng dậy quên luôn.

-Thế anh tính đi đâu chiều nay với bộ quần áo này?

-Định lên đồi. Xong đến nhà Nghiêm ăn ké.

-Cha ơi! Tôi không hiểu anh hấp dẫn ở chỗ nào. Lên đồi, lên đồi, thiệt quá cỡ. C’est bizarre. (1)

Kiệt cười trừ.

Thái độ của Duy hơi lạ. Anh chàng coi thật quan trọng buổi dàn xếp gặp gỡ. Kiệt mong rốt cuộc chỉ là sự lầm lẫn để xem mặt mũi Duy. Anh chàng đã thấy người đàn bà đó ra sao? Anh chàng mưu tính sự gì? Tuy nhiên, Kiệt chẳng quan tâm lắm. Chàng còn trơn truồi trong cảm xúc.

Bước ra khỏi quán, Kiệt bắt đầu ngần ngại. Chàng có cảm tưởng bị bạn thúc áp. Chàng khoá xe của mình, cầm xâu chìa khóa của Duy lên xe Dodge, ngồi vào tay lái.

-Còn sớm. Mình chạy lên đồi chơi một chốc. Kiệt đề nghị.

-Nên tới sớm. Lỡ người ta ăn cơm mất hỏng kiểu.

Kiệt lái xe thong thả, hai tay khoanh trên bánh lái. Chàng tắt máy thả xe trôi xuống những con dốc, kể cả những con dốc ngắn. Duy lại chuyện cà kê dê ngỗng, nhưng không quên điều chỉnh xe theo lộ trình đã tính toán.

Phương ở trên đường ra vào thị xã, khu vực hơi khuất nẻo. Ngôi biệt thự nằm thụt thấp dưới mặt đường gồm một nếp nhà chính vuông vức có khoảng bốn năm buồng, và một dẫy nhà ngang trên một khoảng đất rộng. Nhà làm bằng gỗ kiểu nhà sàn, chỉ chiếm một vị trí nhỏ so với sân và vườn. Vườn trồng hồng, thược dược, lan cúc và sân trồng trắc bách diệp. Ngôi biệt thự của một gia đình đã bỏ đi ngoại quốc sinh sống cho mướn trả tiền hàng năm.

Phương sống một mình, nuôi một chị người làm và ba đứa con của chị ta. Phương còn gia đình ở Sàigòn. Có vẻ như Phương không hợp với gia đình, nàng ưa thú riêng rẽ. Chẳng khi nào nàng tỏ ý muốn đổi về làm việc gần nhà, nàng cũng ít về Sàigòn. Trừ dịp Tết, còn những dịp như hè hoặc Giáng Sinh, nàng vẫn chẳng bước đi đâu. Nàng sống như không cần ai khác, không biết những tiếng xầm xì quanh nàng. Bọn nữ sinh ngán Phương, đặt cho nàng biệt danh là “bà già cau có”. Thật sự, Phương chưa già, nàng không xấu. Với con mắt thẩm mỹ nào đó, nàng có vẻ đẹp riêng: người tầm thước, mặt tròn, mắt mở lớn, miệng hơi rộng, thân thể vững chãi. Phương giao thiệp rộng nhưng ít bạn bè. Ở Viện Đại Học, giữa những ông giáo sư đạo mạo, nàng là một cô giáo trung học trẻ. Ở trường Nữ Trung Học, nàng là một trong hai ba nữ giáo sư độc thân giữa những kẻ đã có gia đình con cái. Trong quân trường, giữa đám lính tráng, nàng là một người đàn bà khác thường. Kiệt vẫn đùa, bảo Phương là cô giáo của Duy, nàng là thầy Duy về mọi phương diện, trước tiên, về sự đứng đắn nghiêm túc.

Khu vực Phương ở sau bốn giờ chiều không người lai vãng. Các chuyến xe lên thành phố giờ ấy đã hết. Những biệt thự hai bên đường quay lưng vào những lũng sâu chóng mặt, rải rác, biệt lập. Đi đến đây chỉ còn nghe tiếng thông reo trùng trùng và khí lạnh của ngọn đèo lan toả.

Trên sườn đồi ở khúc quanh con đường, vẫn còn thấy những dẫy bạt của doanh trại bộ chỉ huy nhẹ của trung đoàn tăng phái trấn giữ thành phố nhưng quang cảnh có vẻ đìu hiu. Trung đoàn đã rút về quân khu. Trong những ngày ấy, thành phố yên tĩnh lặng tanh, giữa cảnh sôi sục ở các nơi khác, đầy vẻ khả nghi. Đến những tiếng nổ của pháo binh tiểu khu thường bắn đi yểm trợ trong vùng vào lúc chiều ngả cũng im luôn.

-Mấy người đàn bà này thật phi thường. Kiệt nói.

Chiếc xe Volkswagen mầu sữa của Phương đậu trong sân. Chủ nhân có lẽ vừa về nhà.

Kiệt ngừng xe trên đường. Chàng ngồi lênh khêng trên ghế khoanh tay. Bờ rào quấn giăng dây tầm xuân. Ngôi biệt thự hồng nhạt. Duy vào đến cổng quay đầu ngoắc Kiệt. Kiệt bấy giờ mới khoá bánh lái, xuống xe.

Ở đây nắng nhạt khuất lánh. Mầu xanh thẫm của rừng núi tràn lấn. Trời nghiêng dưới xa tít. Những lao xao của lá cỏ, rì rào của thông xanh tạo bầu im lặng chuếnh choáng. Dường như có tiếng ve kêu trên đồi. Lại dường như một trận mưa rào đổ chạy trên ngọn đèo.




(1) Thật kỳ cục [NQT]


Kiệt không ngờ tên thật của Ly là Hiền. Chàng quen gọi nàng là Ly, hoặc Ly Ly [Hello], hoặc những lúc đùa nghịch gọi là Ly Ty, Vy Ty, Ty Ty và đôi khi đùa nhả gọi là Ky Ky. Chàng cũng biết Ly chỉ là tên gọi trong gia đình giữa những người thân, nàng còn một tên khác ghi trong khai sinh trong căn cước, giấy thông hành nhưng chàng chẳng bao giờ chú ý tìm biết. Trong ký ức Kiệt chỉ có một thiếu nữ tên Ly, không có người đàn bà tên Hiền.

Phải, đó là Ly. Kiệt mừng rỡ.

Phút đầu, khi Ly xuất hiện trong khuôn cửa gần lò sưởi, Kiệt chưa nhìn ra. Chàng thấy một người đàn bà nhỏ nhắn như là một thiếu nữ, ăn vận theo thời trang, quần mầu caramel, áo ngắn tay mầu đỏ. Chàng lặng thinh, bỡ ngỡ. Sau khoảnh khắc, người đàn bà cười. Nụ cười thoạt đầu phảng phất, như một làn gió nhẹ thổi trên mắt lan trên vừng trán và gò má rồi bừng nở trên môi. Nụ cười tươi rạng nhưng vẫn không làm mờ hết nét u uẩn của một khuôn mặt khép kín. Mặc dù những thay đổi, nụ cười ấy đẩy tung cánh cửa một ngăn ký ức Kiệt.

Chàng bật khỏi chỗ ngồi, kêu: Ly, Ly Ly, Ty Ty, Tu Ty… Một chuỗi âm vô nghĩa nhưng xao xuyến không ngờ. Thái độ của Kiệt bộp chộp, kỳ khôi, có vẻ sống sượng. Chàng biết.

Phương từ nhà sau lên ở một lối cửa khác, ngẩn người. Duy đứng lên theo chàng. Lúc ấy Kiệt như người vừa được tháo gỡ chiếc khăn bít kín mắt và lại đứng ngay trước ánh sáng chói, tay chân lạng quạng. Chàng mất tự chủ.

Ly giữ nguyên nụ cười. Nàng ngồi trên một khúc cây cưa ngang còn vỏ xù xì, đặt ở đầu bàn giữa các ghế da, dùng làm đôn. Trên mặt ruột cây bào nhẵn nổi vân đặt tấm nệm tròn nhung đỏ.

-Anh Kiệt vẫn thế. Hệt như ngày xưa.

Trong gian phòng khách trần thiết nhiều đồ mộc, Kiệt ngắm gương mặt người đàn bà như ngắm một pho tượng bầy trong bảo tàng viện.

Những đường nét kết hợp không chút dấu tích của một thời gian cũ có Kiệt ở đấy. Hình dáng, thể cách tạo thành từ một đời sống hoàn toàn tách bạch với quãng đời đã chôn lấp. Hiền là môt người đàn bà không quen thuộc, không dính líu tới Ly. Nếu không được giới thiệu trước, chắc chắn Kiệt không thể nhớ.

Có lẽ vì thời gian xa cách, Kiệt đã không còn nhớ rõ hình dung Ly? Hoặc chưa bao giờ, đã lâu lắm, trong trí tưởng Kiệt, Ly được gợi nhắc, theo dõi, nên sự biến đổi trở thành bất ngờ, lạ lùng? Kiệt không rõ. Nhưng hiển hiện trong mắt Kiệt, Ly và người đàn bà xuất hiện là hai ảnh tượng, biệt lập như hai bức chân dung của hai người khác nhau. Nếu không có nụ cười….

Chiều chạng vạng ngoài ô kính. Trong phòng bật ngọn đèn điện đứng trong chụp hồng. Nụ cười như cây cầu treo giữa hai bờ vực sâu hun hút. Gió cuốn trong lòng vực tối nghe như thác dội.

Qua những phút biểu lộ quá trớn, Kiệt nín lặng. Ly thủng thỉnh hỏi thăm những câu hỏi theo thông lệ của hai người quen cũ trong buổi tái ngộ. Kiệt ngây ngây.

Duy hoạt bát, dẫn dắt câu chuyện lan man. Kiệt được bỏ quên với những tiếng vọng âm thầm. Chàng biết mình bị nhòm ngó. Thật tình chàng muốn bỏ chạy, núp trốn.

Trong một lúc ngắt câu chuyện, Kiệt nhắm nghiền mắt. Mỗi lần như vậy, chàng chuẩn bị nhào tới như con thú tuôn phá vòng vây.

Phương giữ kẽ không muốn nhận lời mời ăn tối. Kiệt thuyết phục:

-Không phải Duy mời. Tôi mời. Tôi mời hai người mừng buổi tái ngộ của chúng tôi. Ly Ly mời cô Phương đi.

Để đánh lạc xúc động, Kiệt thường liều lĩnh bướng bỉnh. Sau đó chàng sẽ hoảng kinh. Nhưng bây giờ chàng không suy tính.

Trong khi hai người đàn bà vào trong sửa soạn để ra phố, Kiệt lắng dịu. Chàng ngắm các đồ vật. Duy loay hoay sắp xếp chương trình, mất bình tĩnh. Kiệt cười bảo bạn:

-Đến đâu hay đến đấy, việc gì phải rối.

Chàng ngồi xoải trong ghế ngơi nghỉ.

Xe Dodge không thể để lại nhà Phương. Bốn người cũng không thể đi chung chiếc xe ấy. Kiệt đề nghị chàng lái xe Dodge, còn Duy lái xe của Phương.

-Đàn ông có bổn phận lái xe cho các bà đi. Kiệt nói.

Trời bắt đầu nhá nhem. Kiệt và Ly phải đi bộ lên đường. Chàng vẫy tay ra hiệu Duy chạy trước và la lớn nơi hẹn.

-Quán S. nghe chưa.

Ngồi trước tay lái, Kiệt lẩm bẩm: fausses notes. (1) Chiếc xe nhà binh quá cao đối với phụ nữ. Chàng ngắm Ly trèo lên vất vả. Xe không cửa và nệm ghế nổi vồng, nàng bấp bênh dễ té, tay níu dải dây treo bên mui phía trước kính. Trong bóng tối, gương mặt nhìn nghiêng chìm lẫn nhập nhòa trong mầu sáng quá khứ.

-Kỳ khôi hả Ly?

Kiệt tự nhiên hơn khi chỉ còn hai người.

-Anh vẫn vậy. Không thay đổi. Ly nhắc câu nói phút đầu.

-Khen hay chê?

Ly không đáp. Kiệt mở máy xe.

-Ly Ly, Ty Ty, U Ly, Tu Ty… Mình sẽ đến chậm trễ và người ta sẽ nghĩ…

Nói xong, Kiệt cười, rồ xe vọt mau.

Kiệt không dòm Ly, không hỏi han. Ly cũng vậy. Họ đang nghe ngóng. Xe chạy qua những đường vắng, Kiệt dần dần vơi nhẹ. Trong một lúc xe phóng nhanh rồi quẹo gấp, Ly chao nghiêng, Kiệt cười ròn.

-Anh hết sợ cảnh sát rồi hả anh Kiệt? Ly quay mặt hỏi giọng chế nhạo.

-Không biết nữa. Ở đây kiếm bẩy ngày không ra cảnh sát. Có lẽ hết mà có lẽ còn. Ly sợ không?

-Có sợ thì cũng đành chịu. Ngồi lên xe rồi mà.

-Tốt.

Hồi ấy khi không Kiệt thấy bóng cảnh sát là sợ rúm người. Nguyên nhân có lẽ vì rượu. Suốt một năm sau ngày mẹ chết, Kiệt bén mùi rượu đêm nào cũng la cà say bét nhè rồi về đập cửa phòng Tân. Ly mỗi dịp nghỉ từ Luân Đôn sang chơi với ông anh đều phải mở cửa cho chàng. Nàng thường nhăn mũi kêu ca vì hơi rượu nồng nặc Kiệt mang về đầu độc không khí, nhiều khi nàng còn phải dọn dẹp những bãi nôn mửa hôi tanh trên sàn rửa mặt. Có bữa cùng đi chơi với Kiệt và Tân, Ly đã bỏ ra về khi chàng trổ mòi say, miệng bắt đầu lảm nhảm: Et, enfin… (2) tôi muốn được một mình. Tôi muốn được thả rông một mình… Hiểu chưa?

Chưa bao giờ Kiệt nói yêu Ly, chàng cũng không nghĩ tới. Nhưng một hôm say mứa được Ly săn sóc, chàng đã cầm tay Ly bảo: Em giống như mẹ anh, anh thề anh sẽ lấy em. Rồi chàng khóc rưng rức. Ngày hôm sau mặc dầu gần Giáng Sinh, Ly bỏ về Luân Đôn không báo cho Tân hay. Kiệt đã viết thư xin lỗi nàng và nhận được câu trả lời: Em cũng thề không bao giờ làm vợ một kẻ say sưa.

Sau đó Kiệt từ rượu và sợ cảnh sát. Chàng vào nằm dưỡng trí viện mất mấy tháng. Ra khỏi dưỡng trí viện chàng mắc cở không gặp lại Ly. Mối liên lạc gián đoạn từ đấy. Cũng từ đấy Kiệt trở lại bình thường như mọi người. Chẳng bao giờ chàng nhắc nhở với ai - kể cả Thùy - về một giai đoạn khủng hoảng trong đời chàng. Với chính mình, chàng cũng không muốn nhớ nữa. Trong trí tưởng Kiệt quãng thời gian ấy như căn hầm tối bỏ hoang trong một gian nhà Kiệt chẳng khi nào héo lánh đến, lỡ chẳng may đi ngang chàng né lảng không dừng bước ngó ngàng. Bóng Ly bị bỏ rơi ở đấy.

Bây giờ Ly là Hiền ngồi cạnh Kiệt. Vực chia cách đã biến mất. Thời gian lúc này không phải là sự quy hồi dĩ vãng mà như thể tiếp tục theo một dòng trôi chẩy tiếp diễn sau quãng ngưng nghỉ không đáng kể.

Phương và Duy đứng đón bên vệ đường trên đầu dốc xuống quán ăn. Hai người ngó bộ nghiêm trọng.

Quán S. thuộc hạng dành cho du khách và người ngoại quốc. Cỡ lương Trung Uý như Kiệt trả được ba bữa ăn như tối nay. Kiệt chỉ bước chân tới quán đôi ba lần trong những dịp Thùy lên thăm. Khi Kiệt đề nghị, chàng nghĩ đến món tiền mới lãnh chiều hôm trước của Viện Đại Học. Chàng thèm một buổi tối tưng bừng hội họp, trò chuyện đùa nghịch, trưởng giả đua đòi cũng không sao, ngay từ lúc chàng khoác bộ quần áo tề chỉnh bấy lâu ít mặc. Đã lâu chàng sống thiếu thốn hết thẩy.