Chút phẬn linh Đinh

[giavui]

Tác Giả : Hồ Biểu Chánh

Chương 1

LỠ BƯỚC THƯƠNG NGƯỜI KHÔNG DÁM NGÓ
NHỚ LỜI CÁM NGHĨA PHẢI LÀM KHUÂY

Mùa thu vừa qua, mùa đông đã tới. Cỏ đổi xanh ra đỏ, cây rụng lá phơi nhành. 1 buổi sớm mai chúa nhật, ở Hải Phòng bầu trời mù mịt, gió phất lạnh lùng. Mưa phùn phay pháy, cảnh thêm buồn, đường sá bẩy lầy đi lấm cẳng. Người đi chợ, tay xách giỏ, tay dấu trong vạt áo, bươn bả bước mau cho bớt lạnh; sắp xa phu, mình mặc áo tơi, đầu đội nón lá, nghễu nghến ngoài đường mà rước khách.

Đồng hồ gõ 11 giờ. Đường từ chợ xuống bến tàu thiên hạ đi dập dìu. Kẻ đi bộ thì choàng áo lạnh, tay che dù, người đi xa thì ngồi trong mui, mình phủ bố. Đã vậy mà còn có kẻ vác rương mà chạy. Xe chở hàng, bánh lăn rầm rầm chen lấn giành nhau đi trước, làm cho người đi bộ phải nép 2 bên lề mà tránh.

Tại bến tàu đi Tây, thiên hạ lại còn lao nhao lố nhố hơn nữa: đầu này máy cất hàng lên tàu quây tiếng rầm rầm, đầu nọ kẻ khiêng rương lên thang kêu nhau hè hụi.

Trên bờ thì đàn bà bồng con đứng chung với mấy ông già chống gậy. Mỗi người đều chong mắt ngó xuống tàu; dựa mé sông thì trẻ trai chen lấn với đàn ông, chộn rộn chàng ràng giành nhau đứng trước.

Chiếc tàu ở Hải Phòng sửa soạn trở về Tây nhúm lửa khói lên nghi ngút. Những người giàu sang mua giấy đi Pháp đã đem hành lý xuống rồi nên ra đứng chống tay lan can mà chơi. Phía trước mũi có mấy trăm lính đã xuống tàu từ hồi sớm mai, nên đứng lóng nhóng ngó lên bờ, kẻ chỉ chỏ vui cười, người lấy khăn lau nước mắt. TRời càng trưa thiên hạ xuống tàu càng thêm đông. Cách 1 lát thấy có 4 cái xe kéo chạy xuống nữa. Cái xe đi trước không có ai ngồi duy chở cái rương lớn trên nắp có đề nhãn như vầy:

Monsieur LÊ HIỂN VINH
Médecin auxiliaire
Marseille

Cái xe kế đó thì có 1 người ngồi. Chừng xe ngừng, mở tấm bố phủ rồi người ấy bước ra, thì thấy 1 người đàn ông trạc chừng 32 hoặc 35 tuổi, mặt mày sáng láng, bộ tướng gọn gàng, đầu đội nón nỉ màu xám, mình choàng áo mưa màu "nu", không rõ mặc áo gì. Nhưng mà thấy lòi 2 ống quần ra thì biết y phục toàn bằng nỉ xám.

Ai thấy cái rương lớn cũng đều ngó mà hễ ngó thấy nhãn đề trên nắp rương rồi thì tự nhiên biết người ấy tên là LHV.

Cái xe tới sau nữa lại có 1 ngưới đàn bà ngồi với 1 đứa con gái nhỏ chừng 12 tuổi. Người đàn bà này với đứa con nhỏ đều mặc áo lạnh, song y phục tầm thường chứ không phải đồ tốt, mà gương mặt coi không được vui. Còn cái xe sau chót thì 1 tên gia đinh vạm vỡ ngồi, xe vừa ngừng nó liền nhảy xuống rồi lật đật chạy phụ với tên xa phu tới trước đó mà khiêng cái rương đem xuống.

Lê Hiển Vinh tay dắt con gái, miệng kêu tên gia đinh ấy mà hỏi rằng:

- Em biết phòng of qua không?

- Dạ con biết. Cái phòng số 7 ông chỉ cho con hồi sớm mai đó phải không?

- Ừ, phải. Em biểu sắp xa phu khiêng rương xuống trước đi rồi em ở dưới tàu chơi mà coi chừng. Chừng tàu gần chạy qua xuống rồi em sẽ lên.

-Vâng.

Tên trai ấy phụ với hai đứa xa phu khiêng rương lên thang. Đứa con gái mới hỏi LHV rằng:

- Bây giờ mấy giờ đó ba?

LHV móc đồng hồ trong túi ra coi rồi đáp rằng:

- 11 giờ 3 khắc!

Người đàn bà đi chung 1 lượt hồi nãy đó là Đoàn Thu Vân vợ of Hiển Vinh, mới bước lại gần mà nói rằng:

- Tàu 1 giờ mới chạy, if vậy thì minh còn nói chuyện chơi được hơn 1 giờ nữa.

LHV day lại cười, rồi cúi xuống ôm mặt con mà hun chụt chụt và dặn rằng:

- Ba đi rồi, con ở nhà phải ráng mà học, chớ đừng có ham chơi nghe hôn con. Má con dạy biểu con phải nghe lời, if con cứng đầu cứng cổ, ba giận không thèm về nhà đa.

Con nhỏ nắm tay, níu áo cha nó rồi cười nói rằng:

- ba về mau mau nghe hôn ba, ba đừng có gạt con với má đa. Ở nhà con ráng học đặng năm nay con thi lấy bằng sơ học cho ba coi.

LHV nghe con nói như vậy thì cuối xuống hun nữa, rồi mới day lại dặn vợ rằng:

- Mình phải nhớ lời dặn nhé! Thế nào mình cũng ở ngoài này chờ tôi, chớ đừng về Sài Gòn, bởi vì mình về ông già càng giận thêm chớ không ích gì.

"Mà mình cũng nhớ hỏi thăm coi chị hai Thình chỉ đem cho Thu Ba đi đâu; if biết chỗ thì mướn người ta đem nó ra mà nuôi: phải ráng mà tìm nó chớ đừng bỏ nó tội nghiệp.

Thu Vân nghe mấy lời chồng dặn thì rưng rưng nước mắt, nghẹn ngào trong cổ, không nói chi được hết. Hiển Vinh thấy vợ buồn, không muốn dặn dò chi nữa bèn kiếm chuyện khác mà nói rằng:

- Chiếc tàu này lớn, đi vững quá. Hồi sớm mai tôi rủ mình xuống coi chơi mình không chịu đi, phòng rộng rãi, chớ không lủm tủm như mấy chiếc tàu nhỏ vậy.

TV cứ lặng thinh hoài, 1 lát lấy khăn lau nước mắt 1 lần. HV thấy vậy trong lòng đau đớn không biết chừng nào, không dám ngó vợ nhìn con, cứ day mặt qua phía chiếc tàu rồi kiếm chuyện khác mà nói nữa rằng:

- Ở ngoài Bắc có thứ mưa phùn khó chịu quá, mình lạnh hôn? If có lạnh thì đem con về.

TV lắc đầu rồi nói nhỏ rằng:

- Không lạnh đâu. Ở đặng coi tàu chạy chơi.

TV nói ở chơi mà giọng nghe buồn thảm lắm; làm cho HV chịu không được; muốn kiếm chuyện nói cho vợ con giải buồn, mà sợ nói ra tiếng bệu bạo rồi vợ con càng buồn thêm nữa, nên đứng trân trân, không nói chi đuợc.

May lúc ấy tên xa phu đem rương lên phòng rồi trở xuống. HV móc túi lấy tiền trả bớt cho 3 cái xe, còn 1 cái thì cầm lại đó đặng cho vợ con về.

Hàng hoá đã cất lên tàu hết rồi, nên máy không quay nữa. Những người đi đưa bà con, anh em đi Sài Gòn, hoặc đi Tây, rảnh rang nên đi xuống tới dưới tàu, thì lần lần cũng đã trở lên bờ. HV móc đồng hồ ra coi nữa, thấy đã 12 giờ rưỡi rồi, day lại nói với vợ rằng:

- Gần tới giờ xuống tàu rồi, mẹ con ở nhà mạnh giỏi nhé, tới đâu tôi gởi thơ tới đó cho mà hay, đừng có buồn, mình ráng ở nhà chịu cực vài 3 năm tôi sẽ về, không hại chi đâu mà sợ.

Thu Vân ngó chồng đáp rằng:

- Em cũng chúc anh đi mạnh giỏi.

Nàng nói có mấy lời mà nước mắt tuôn như mưa, không nói chi được nữa. Hiển Vinh đau đớn quá, nên lật đật ôm con hun, rồi bước lại thang đi xuống tàu, không dám ngó mặt vợ. Con nhỏ thấy cha đi, lại thấy mẹ khóc, tuy nó chưa hiểu vợ biệt chồng, cha lìa con đau đớn là thế nào, nhưng nó cũng mủi lòng, nên đứng ngó theo cha mà nước mắt tuôn rơi không cầm lại được.

Hiển Vinh lên khỏi thang rồi đi khuất, me con TV ngó hoài mà không thấy nữa.

Cách chừng 5 phút, bỗng thấy tên gia đinh coi khiêng rương xuống hồi nãy bước lại thang mà trở lên bờ. Con nhỏ tên là Thu Cúc, lật đật ngoắt tay kêu mà hỏi rằng:

- Ba em đâu mất rồi anh Bảy?

- Ông còn ở trong phòng.

- Tàu chưa chạy, sao ba không ra đứng ngoài mà chơi như họ đó, lại ở trong phòng làm chi vậy?

- Ổng cất đồ 1 chút rồi ổng ra.

[giavui]

Tác Giả : Hồ Biểu Chánh

Chương 4

LỠ BƯỚC THƯƠNG NGƯỜI KHÔNG DÁM NGÓ
NHỚ LỜI CÁM NGHĨA PHẢI LÀM KHUÂY

tiếp theo


Trời biển mênh mông, gió trăng man mác. Giữa lừng trời trăng treo gương vặc vặc, trên mặt biển gió thổi sóng lao xao; trăng dọi nước vàng, nước chào trăng lố xố.

Chiếc tàu "Orénoque" chỉ mũi hướng nam mà chạy, rượt trăng tách nước, lướt gió tuôn sương. Lối 12 giờ khuya, bạn tàu với hành khách đều an giấc, duy về phía sau lại có hai người Tây còn nằm trên ghế nói chuyện với tiếng chân vịt quạt quạt đùng đùng hoài mà thôi.

Mẹ con Thu Vân trải chiếu nằm trên "boong" đắp mền mà ngủ. Thu Cúc ngủ được 1 giấc rồi mở mắt ra thấy mẹ đầu choàng khăn, mình mặc áo lạnh, chơn quấn mền nỉ đương ngồi khoanh tay ngó ra biển. Nó lần lần nồgi dậy hỏi mẹ:

- Má chưa ngủ sao?

- Chưa.

- Bữa nay má còn mệt nữa hay không?

- Bữa nay má bớt mệt, mà trong mình bần thần dã dượi và ớn lạnh quá. Sao con không ngủ đi, mới nửa đêm con thức dậy làm chi?

Thu Cúc lặng thinh không trả lời, Thu Vân hỏi như vậy rồi cũng bỏ qua, cách 1 hồi lâu, Thu Cúc lại hỏi:

- Mình về Sài Gòn rồi tìm đến nhà ông nội mà ở hay là đi đâu má?

Thu Vân day qua ngó con, ứa nước mắt mà nói rằng:

- Phải đành liều về nhà ông nội con chớ biết đi đâu bây giờ.

Thu Vân ngừng 1 hồi rồi nói tiếp:

- Này con, con còn nhỏ dại, lẽ thì má không nói việc nhà cho con biết. Ngặt vì cha con đã mất rồi má thì bịnh hoạn không biết chết bữa nào. Vậy má phải nói chuyện gia đạo of mình cho con rõ, đặng phòng khi má chết thình lình thì con biết rõ bà con bên nội, bên ngoại mà tìm. Bà con bên má chẳng có ai đông, duy có 1 người chú ruột tên là Đoàn Thanh Bạch ở Ba Se, thuộc tỉnh Trà Vinh.

"Còn phía bên nội of con thì có 1 ông nội con, tên là Lê Hiển Đạt ở Nha Mân, thuộc tỉnh Sa Đéc, hồi trước có làm hội đồng. Ông nội con giàu có lớn, có ruộng đất, có lò gạch, ông sanh có 1 mỉnh ba con đó mà thôi, chớ không có con nào khác. Bà con hai bên có bao nhiêu đó, con phải ráng mà nhớ.

"Thuở nay má tuy có chú, ba con tuy có cha, mà cũng như không, bởi vì ba với má hồi trước gặp nhau, hai bên đều ghét hết thảy. Chú of má thì từ má, còn ông nội of con thì từ ba con, nên ba con không biết chú of má là ai, má cũng chưa gặp mặt ông nội con lần nào. Chớ chi ba con mạnh giỏi, thì chẳng nói làm chi, ngặt vì ba con mất rồi vậy nên má tính đem con về cho ông nội con, đặng như rủi má có chết thì con có chỗ mà nương nhờ, và ông nội con cũng có chút cháu hủ hỉ.

"Ông nội ghét ba với má lắm, quyết định không cho ba với má thấy mặt. Vậy má tính về tới Nha Mân, má với con phải giấu giếm, đừng nói thiệt là con cháu chi hết , phải lập thế làm tôi tớ lân la dọ tình ý, chừng nào ông nội con hết giận rồi sẽ tỏ thiệt chớ không nên nói liền.

"Má còn nói cho con biết việc này nữa; con có 1 người chị tên là Thu Ba, lớn hơn con 1 tuổi.

"Hồi đó mới được bốn năm tháng thì ba với má lạc mất nó, mười mấy năm nay nó biệt tích không biết đâu mà tìm. Bây giờ về tới Sài Gòn má sẽ lo hỏi thăm tin tức of chị con. Còn phận con thì phải nhớ con có 1 chị, đặng ngày sau may gặp nhau con hiểu mà nhìn. Hồi nhỏ nó giống con lắm, bây giờ lớn chắc nó còn giống nhiều hơn nữa. Má có khai sanh of nó trong rương song ba con chưa nhìn nó được.




tiếp theo

[giavui]

Lúc Thu Vân nói Thu Cúc ngồi chăm chỉ lóng tai nghe. Chừng mẹ nói dứt lời, nó liền cúi mặt xuống mà nói rằng:

- Má lo việc nhà làm chi. Má lo đây rồi má mệt nữa đa.

- Việc nhà of mình con đã biết rõ hết.

- Sao con biết? Ai nói với con?

- Ba nói.

- Nói hồi nào?

- Hồi ba gần đi Tây. Chiều chiều ba dắt con đi chơi, ba nói rõ hết.

- Ba con nói như thế nào?

- Ba cũng nói như má mới nói đó vậy. Mà ba lại có nói rằng tuy ba cưới má ông nội không chịu song sau ba có làm hôn thú rành rẽ rồi.

"Còn phận con thì ba có khai sanh hẳn hoi, duy có 1 mình chị Thu Ba hồi đẻ không có ba, sau lạc mất nên ba chưa nhìn chị làm con được. Ba dặn if rủi ba có chết con phải khuyên má dắt con về ông nội đặng con nhìn. Ví dầu ông nội không chịu nhìn con thì chừng ông trăm tuổi già, con phải đem khai sanh ra đối chiếu mà lãnh gia tài, chớ đừng để cho người dưng ăn uổng. Ba lại còn dặn chừng nào con khôn lớn, hễ gặp ai lớn hơn con 1 tuổi mà mặt mày hoặc bộ tướng giống con thì con phải hỏi thăm gốc gác coi có phải chị Thu Ba hay không. If phải thì con phải nhìn.

"Như chị ấy nghèo thì con phải nuôi chị, vì chị lạc mất từ hồi nhỏ, chắc là chị cực khổ lắm, if con ăn gia tài of ông nội mà không ngó ngàng đến chị thì tội nghiệp cho chị lắm.

- Ba con có dặn mấy việc đó hay sao?

- Thưa có.

Thu Vân ngồi ngẫm nghĩ 1 hồi rồi lấy vạt áo lau nước mắt má nói rằng:

- Ba con lo xa quá. Sao mà biết chết nên dặn con như vậy!... Mà má nghĩ người ở đời phải lấy tình nghĩa làm trọng, chớ tiền of mà sá gì. Má muốn sao ông nội con vì tình máu thịt mà thương con nên nhìn con, chớ má không muốn dùng luật pháp mà giành gia tài of ông nội con.

"Vậy má tính về tới Nha Mân, má với con phải giả dạng kẻ nghèo khổ rồi lập thế vô ở đợ với ông nội con.

"Hễ vô được trong nhà rồi thì con phải ăn ở cho khéo léo, phải làm thế nào cho ông nội con đem lòng thương con.

"Mà má biết trong mình má bịnh nặng lắm sợ má sống không được tới ngày ông nội con thương con, vậy nói cùng mà nghe, if rủi mà có nhắm mắt mà theo ba con đi nữa, thì con phải nhớ mấy lời má mới dặn con đây mà làm, nghe không con.

Con Thu Cúc cười mà đáp rắng:

- Má cứ nói chuyện chết hoài! Má chết rồi con làm sao nhìn chị Thu Ba cho được. Con có biết chị ấy đâu! Má vui vẻ đặng trong mình khoẻ khoắn mà dắt con về ông nội chớ. Má đừng lo, hễ con gặp ông nội con nói chuyện thì ông nội thương con liền.

Thu Vân nghe con nói như vậy nàng cũng cười, rồi mẹ con nằm xuống mà ngủ.

Thu Cúc tánh ham vui, chưa biết lo, nên hễ nằm xuống thì ngủ liền, còn Thu Vân phần thì thương vì nỗi chồng, phần thì lo nỗi con, trong trí không an, nên nằm thao thức cho đến sáng mà ngủ cũng chưa được.

Tàu "Orénoque" tới bến Sài Gòn vào 4h chiều.

Thu Vân trong mình nóng nóng lạnh lạnh song phải gượng gạo mướn cu li vác rương lên bờ rồi kêu 1 cái xe kiếng chở rương qua chở Bến Thành, tính lên nhà ngủ "Lục Tỉnh" mà ở đỡ. Xe chạy qua gần khỏi cầu Khánh Hội, Thu Vân bỗng thấy ba người đàn ông với 1 người đàn bà đương ngồi tại đầu cầu. Nàng quay đầu lại mà nhìn rồi kêu người đánh xe bảo ngừng xe lại. Xe đương xuống dốc cầu bị trớn, ngừng không được, nên phải chạy xuống gần hết dốc rối mới ngừng. Thu Vân bèn biểu người đánh xe ngoắt kêu người đàn bà ngồi trên đầu cầu hồi nãy. Người đàn bà ấy đi lại, ba người đàn ông cũng đi theo sau. Khi họ đi gần tới xe, thì thấy người đàn bà tuổi chừng 40, miệng rộng, da đen, đầu choàng 1 chiếc khăn vải rằn, mình mặc 1 cái áo bà ba, vải đen và 1 cái quần vải đen cũ.

[giavui]

Chừng người ấy tới, Thu Vân mới ló đầu ra mà hỏi rằng:

- Xin chị cho phép tôi hỏi thăm 1 việc. Tôi nhớ mày mạy chị là chị hai Thình, không biết có phải không?

Người đàn bà ấy chưng hửng đứng nhìn Thu Vân trân trân rồi cười mà đáp rằng:

- Phải, tôi là hai Thình. Xin lỗi cô, không biết cô ở đâu, tôi quên.

Thu Vân vừa nghe người ấy xưng mình là hai Thình, thì nàng vội vã mở cửa xe và leo xuống mà nói rằng:

- Tôi hồi trước ở nhà ông phán Kim; tôi mướn chị nuôi vú, chị quên hay sao? Con nhỏ of tôi ở đâu? Chị báo hại quá! Hồi đó chị biệt mất, làm vợ chồng tôi đón chị hết sức rồi trông cũng mỏi hơi. Con nhỏ of tôi bây giờ ở đâu?

Chị hai Thình cười ngỏn ngoẻn rồi đáp rằng:

- Thế cô là cô ba hồi đó ở nhà ông phán Kim. Lâu quá nên tôi quên. Mà bây giờ sao cô ốm dữ vậy?

Thu Vân châu mày hỏi rằng:

- Tôi hỏi con nhỏ tôi đâu! Dầu chị có mắc việc gì chị ra không được, thì chị cũng phải gởi thơ cho vợ chồng tôi hay, đặng có lập thế rước con tôi, chớ sao chị bặt tin như vậy?

- Thủng thẳng rồi tôi nói cho cô nghe mà. Hồi cô đi cô gởi tiền cho ông phán đặng ông ấy mua giấy tàu cho tôi đi sau. Thiệt cô đi ba bốn bữa, con nhỏ hết bịnh. Tôi nói với ông phán mua giấy tàu cho tôi đi, ông phán lần lựa cứ nói chưa có tiền hoài. Rồi kế ông đau mất; cách vài bữa vợ ông đau cũng mất nữa. Tôi có tiền đâu đặng mua giấy tàu mà đi.

- Dầu 2 vợ chồng ông phán không đưa tiền đi nữa thì chị cũng đánh dây thép cho tôi hay đặng tôi gởi tiền khác về cho chị đi, chớ sao chị lại nín mất ở trong này?

- Tôi có biết cô ở đâu mà đánh dây thép.

- Còn con nhỏ of tôi đâu? Năm nay nó được bao lớn?

- Nó chết lâu rồi.

- Chết hồi nào?

- Lâu quá tôi có nhớ đâu.

Thu Vân ứa nước mắt, đứng ngẫm nghĩ 1 hồi rồi nói rằng:

- Nó đau bịnh gì mà chết? Chị có khai tử hay không?

Hai Thình bợ ngợ 1 hồi rồi day mặt chỗ khác và nói rằng:

- Tôi không nhớ... Lâu quá ai nhớ được.

Thu Vân thấy bộ Hai Thình ái ngại mà lại nghe lời đối đáp lôi thôi nên trong lòng phát nghi, nàng bèn nói rằng:

- Chị nói thiệt cho tôi nghe đi mà, chị giấu làm chi. Tôi chắc con tôi không chết. Vậy chị biết nó ở đâu, chị chỉ giùm cho tôi, tôi cho tiền chị xài.

Hai Thình đứng lặng thinh. Con ngựa kéo xe đi tới 2,3 bước, làm cho người đánh xe phải chạy lại trước đầu mà níu nó. Ba người đàn ông đi theo Hai Thình hồi nãy ngồi chồm hổm trên lề đường, dụm đầu lại nói chuyện song mắt cứ ngó theo phía xe kiếng đậu hoài. Hai Thình ngẫm nghĩ 1 hồi rồi nói mơn trớn với Thu Vân rằng:

- Hồi nãy tôi sợ cô rầy nên tôi phải nói dối, chớ thiệt em không có chết.

- Vậy chớ nó ở đâu bây giờ?

- Thiệt nó ở đâu tôi không biết; để thủng thẳng coi. Có lẽ tôi hỏi thăm cũng ra mối mà. Cô bây giờ ở đâu?

- Tôi ở ngoài Bắc mới về tới đây. Bây giờ tôi đi kiếm khách sạn mướn phòng mà nghỉ 1 bữa cho khoẻ, rồi tôi đi về dưới Sa Đéc.

- Cô ở khách sạn thiên hạ rần rộ nghỉ giống gì đặng. Thôi, cô vô nhà tôi mà nghỉ.

- Nhà chị ở đâu?

- Tôi ở trong Bàn Cờ.

- Cô không biết hay sao? Bàn Cờ ở phía Ô Mai đó. Tôi ở nhà lá, song không chật lắm. Cô với em vô đó nghỉ được. Ở nán vài bữa đặng tôi dọ hỏi coi con Thu ba bây giờ ở đâu.

[giavui]

Thu Vân suy nghĩ nàng phải nhờ Hai Thình mới tìm Thu Ba được. Vừa về tới Sài Gòn mà gặp được Hai Thình, ấy là dịp may; vậy phải theo chị ta đặng biết nàh mà cậy chị ta kiếm con.

Thu Vân bèn biểu Hai Thình lên xe mà đi. Hai Thình trở lại từ giã 2 người đi với chị ta rồi lên xe và biểu người đánh xe chạy thẳng vô Bàn Cờ.

Xe vô tới ngang cửa, Hai Thình biểu ngừng lại, rồi mời Thu Vân vô nhà. TV dặn người đánh xe chờ, rồi mẹ con đi theo Hai Thình.

Trong khi Hai Thình móc chìa khoá trong túi ra mở cửa thì Thu Vân đứng ngoài ngó mông. Thuở ấy ở xóm Bàn Cờ nhà cửa thưa thớt, chớ không phải đông đặt như bây giờ. Nhà Hai Thình ở cách nhà hai bên cả 1 hai chục thước.

Ấy là 1 túp nhà lá nhỏ và thấp, cửa bằng ván, vách cặp bằng lá dừa. Tuy nhà tum húm, song phía trong có 1 bộ ván dầu với 1 cái bàn và ít cái ghế. Nhà nghèo mà sạch sẽ, vén khéo.

Thu Vân vô nhà rồi, liền hỏi rằng:

- Đâu chị nói thiệt cho tôi biết coi con Thu Ba of tôi ở đâu.

- Khoan. Để tôi nấu nước chế trà cho cô uống.

- Thôi thôi. Tôi không khát nước. Chị làm ơn nói chuyện con Thu Ba cho tôi nghe.

- Cô nóng nảy quá. Để thủng thẳng tôi nhớ coi... Ờ ờ tôi nhớ hồi đó tôi đau, hết sữa, phần không biết cô ở đâu mà trả em lại cho cô. Túng thế tôi phải năn nỉ với chị chín Hô chỉ nuôi giùm.

- Chị chín Hô ở đâu?

- Chỉ ở gần 1 bên tôi. Chỉ thấy em Thu Ba thiếu sữa khóc hoài chỉ mới làm ơn bồng về nuôi khuấy sữa bò cho nó bú.

- Chị chín Hô bao lớn?

- Chị lớn mà. Hồi đó sồn sồn, lớn bộn rồi.

- Bây giờ biết làm sao tìm chỉ cho ra?

- Để sáng mai tôi lên Tân Định tôi hỏi thăm coi có ai biết chị ấy bây giờ ở đâu hay không. Cô đừng lo, chắc tôi hỏi ra mà.

- Hồi chị cho con nhỏ tôi đó, nó được mấy tháng.

- Bảy tám tháng gì đó.

- Chẳng giấu chị làm chi, ở nhà tôi trước khi đi Tây thì căn dặn tôi đừng có quên dọ tin tức con Thu Ba trong giây phút nào. Nay ở nhà tôi chẳng may mất rồi, tôi lại càng lo làm cho vừa ý chồng hơn nữa. If chị kiếm giùm được con Thu Ba cho tôi, thì tôi cám ơn chị lắm. Ví như họ muốn đòi tiền công nuôi nó bao nhiêu tôi cũng sẵn lòng thối lại cho họ. Miễn là tôi được gặp con tôi thì thôi, tốn hao chút đỉnh cũng không sao.

- Tôi hứa với cô tôi tìm được thì chắc được, cô đừng lo mà! Thôi, cô ở đây rồi sáng mai cô đi với tôi lên Tân Định mà hỏi thăm. Có cái lên trời thì tôi lên không được, chớ trong lục tỉnh này có chỗ nào mà tôi tìm không tới.

Thu Vân được tin con như vậy thì nàng mừng rỡ vô cùng. Chẳng phải là nàng tránh sự tốn hao, nhưng vì nàng muốn ở gần Hai Thình đặng hỏi thăm chuyện of con nữa, nên nàng mới bằng lòng trả tiền xe rồi đem rương vô nhà hai Thình mà ở đậu.

còn tiếp

[giavui]

Tác Giả : Hồ Biểu Chánh

Chương 5

LỠ BƯỚC THƯƠNG NGƯỜI KHÔNG DÁM NGÓ
NHỚ LỜI CÁM NGHĨA PHẢI LÀM KHUÂY

tiếp theo

Trời vừa chạng vạng tối, đèn khí ngoài đường đã cháy sáng trưng. Thu Vân đưa tiền cho hai Thình đi ra chợ mua thịt, trứng vịt, lạp xưởng đem về dọn cơm ăn. Hai Thình đi đã lâu rồi mà chưa thấy về, nên mẹ con Thu Vân dắt nhau ra đứng dựa lộ xem chừng và hứng mát luôn thể.

Ngoài đường thiên hạ qua lại dập dìu, kẻ đi bộ thì tẻ hai bên, người ngồi xe kéo hoặc xe kiếng thì chạy chính giữa. 1 lát lại có 1 cái xe hơi chạy ngang qua 1 cái vù, bụi bay lấp mặt, kèn bóp vang tai.

Thu Cúc đứng ngó người ta, ngó xe, 1 hồi rồi nói với mẹ rằng:

- Sài Gòn vui quá má hả! Phải ba còn, ba đem mình về torng này ở thì vui biết chừng nào.

Thu Vân cúi xuống ngó con, nàng không trả lời mà mặt coi buồn nghiến. Cách 1 lát nàng nói rằng:

- Phân mẹ con mình như vậy, con còn mong vui làm chi nữa con. Má bây giờ không muốn vui sướng chi nữa hết, duy muốn sao tìm được chị của con và muốn sao cho ông nội của con biết thương hai con thì đủ rồi.

Thu Vân nói tới đó, bỗng thấy 2 chiếc xe kéo ngừng trước mặt 1 lượt. nàng dòm ra xe thì thấy hai Thình, tay bưng đồ, đương leo xuống xe, còn trên cái xe kia thì có 1 người đàn ông, đầu đội nói da bìa lớn, minh mặc áo bành tô vàng, quần vải đen, đương thò tay trong túi móc tiền trả tiền xe.

Hai Thình dòm mẹ con Thu Vân rồi cười ngỏn ngoẻn mà nói rằng:

- Bất nhân quá! Hồi nãy tôi đi quên chỉ hộp quẹt cho cô đặng ở nhà đốt đèn giùm, để trong nhà tối mò. Có ở nhà tôi nó mới về đây.

Người đàn ông trả tiền xe kéo rồi bước lại dở nón chào Thu Vân.

Hai Thình nói với chồng rằng:

- Cô thầy thuốc ở ngoài Bắc mới về, hồi nãy tôi nói với mình đó. Mình có hộp quẹt thì vô trước đốt đèn đi. Chồng của hai Thỉnh tên hai Rỗ, không nói chi hết lầm lũi đi vô nàh đốt đèn. Thu Vân dắt con đi theo hai Thình vô sau. Đèn đốt tỏ rõ, coi kỹ lại, mới thấy mặt hai Rỗ thiệt rỗ chằng.

Hai Thình nhúm lửa nướng lạp xưởng, chiên hột vịt rồi dọn cơm ra vợ chồng ăn với mẹ con Thu Vân.

Thu Cúc cứ theo ngó hai Rỗ hoài, coi bộ nó không vui.

Chừng ăn cơm rồii, Thu Cúc ngồi ngó quanh quất trong nhà rồi hỏi nho nhỏ mẹ rằng:

- Mình ngủ đây hay sao má?

- Ừ, ngủ đỡ đây đặng sáng đi kiếm chị con sớm.

- Ngủ đây con sợ quá.

- Sợ giống gì?

- Nhà sao mà cửa vách gì coi cũng óp quá. Ban đêm họ vô giựt đồ mình rồi làm sao. Hễ má kiếm được chi hai con rồi, má dắt chỉ đi về ông nội với con nghe hôn má.

-Ừ.

- Dì hai ở nhà đây nói mờ ơ quá con sợ tìm không ra.

- Để tìm thử 1 vài bữa coi. Má vái linh hồn của ba con mách bảo chỉ dẫn cho má tìm, hễ ba con giúp thì chắc tìm được.

- Phải a! Để chừng đi ngủ con vái ba con. Mẹ con nói với nhau mới bao nhiêu đó kế hai Thình bước ra hỏi Thu Vân muốn đi chợ chơi hay không?

Thu Vân nói rằng trong mình không được giỏi, phần thì đi tàu mệt, nên tính nghỉ cho khoẻ đặng sáng mai đi hỏi thăm con Thu Ba cho sớm.

Hai Thình bèn lấy 1 chiếc chiếu trắng còn mới trải trên ván, Thu Vân mở rương lấy mền gối ra sửa soạn mà ngủ. Trong lúc dọn chỗ ngủ thì Thu Vân hỏi hai Thình rằng:

- Anh hai ảnh đi chơi chừng nào về?

- Ối! Nó đi sáng đêm hơi nào mà hỏi. Có khi nửa đêm nó về, có khi nó đi chơi rồi ngủ luôn nhà anh em.

- Ảnh đi chơi sáng đêm như vậy rồi làm sao ảnh đi làm cho được?

- Nó làm cai nên có dễ 1 chút. Coi cho người ta làm, chớ có làm lụng gì mà mệt.

Thu Vân nói chuyện lôi thôi 1 hồi rồi ngủ khò. Hai Thình htấy vậy khép cửa đi ra lộ, chọc chú chệt bán mì, chú la rân 1 hồi, rồi mới chịu vô đóng cửa ngủ.

[giavui]

Trời vừa rựng sáng, mẹ con Thu Vân thức dậy rửa mặt gỡ đầu sẵn sàng, đợi hai Thình dậy đặng đi tìm con Thu Bạ Ai dè hai Thình ngủ tới mặt trời mọc cao mú mới chịu dậy, mà dậy rồi lại bần dùng không chịu đi liền, khuyên Thu Vân để đi chợ về nấu cơm ăn rồi sẽ đi. Thu Vân nóng tìm con, nên nài nỉ chị đi liền, nói rằng đi hỏi thăm 1 chút, dầu được dầu không rồi sẽ đi chợ luôn, nghĩ cũng không trễ gì.

Hai Thình đi ra lộ đón kêu 1 cái xe kiếng, còn Thu Vân ở nhà mở rương lấy cái hộp cẩn ra mà đưa cho con Thu Cúc ôm. Chừng có xe rồi, hai Tình mới khép cửa lên xe đi với mẹ con Thu Vân.

Khi ra tới xe, Thu Vân hỏi hai Thình rằng:

- Nhà chị khoá cửa bỏ đó, có rương đồ của tôi ở trỏng không biết có hại gì hay không?

Hai Thình đáp rằng:

- Không có sao đâu mà cô sợ. Ai dám vô đó lấy. Chẳng giấu cô làm chi, ở nhà tôi nó hung lắm, miệt Bàn Cờ này điếm đàng đều sợ nó hết thảy, không đứa nào dám tới nhà khuấy phá mà cô sợ.

Xe chạy được 1 khúc đường, hai Thình thấy Thu Cúc ôm cái hộp cẩn, không biết là hộp chi, nên hỏi rằng:

- Em ôm cái hộp gì vậy? Sao không để ở nhà ôm theo làm chi cho mất công?

Thu Vân ơ hờ nên đáp thiệt tình rằng:

- Ờ cái hộp đựng đồ riêng của tôi, có tiền bạc chút đỉnh ở trỏng, nên đem theo đặng gặp con Thu Ba mà họ nài phải chuộc nó thì có sẵn mà trả cho họ.

Hai Thình chúm chím cười, 1 lát mới hỏi rằng:

- Từ hồi đó tới bây giờ cô ở luôn ngoài Bắc hay là có về trong này lần nào?

- Tôi ở luôn trọn 14 năm, mới về lần thứ nhứt đây.

- Cô ở ngoài làm ăn khá hôn?

- Ở nhà tôi làm việc nhà nước lãnh lương mà ăn, chớ có làm việc chi đâu mà khá.

- Tôi thấy người nào ở ngoài Bắc về cũng khá. Cô cũng có dư năm ba ngàn chớ?

- Đâu có dữ vậy! Vợ chồng tôi tiện tặn lắm, nên đủ ăn đó là may.

- Nếu cô không có vốn liếng, bây giờ ông thầy thuốc mất rồi cô làm sao mà nuôi con?

- Tôi đem nó về giao cho ông nội nó.

- Cô tính lấy chồng khác hay sao?

- Không.

Thu Vân nói tiếng "không" giọng nghe buồn thảm lắm.

Hai Thình không rõ tâm sự của người, nên thấy người ta buồn chị lại tưởng người ta mắc cỡ, nên chị ta cười.

Xe chạy qua khỏi chợ Tân Định 1 khúc rồi tới 1 cái đường hẻm, hai bên có hai dãy phố cũ đâu mắt với nhau. Hai Thình biểu người đánh xe ngừng lại. Chị leo xuống và nói với Thu Vân rằng:

Hồi trước tôi với chị Chín ở trong đường hẻm này đây cho tới con nhỏ năm sáu tuổi tôi mới về dưới Bàn Cờ. Để tôi hỏi thăm coi. Cộ đi vô với tôi chơi.

Thu Vân biểu con ngồi trên xe giữ cái hộp cẩn, rồi nàng leo xuống đi với hai Thình vô đường hẻm . Buổi sớm mai trong đường hẻm người lớn con nít lao nhao lố nhố, người lớn ngồi trước cửa nói chuyện om sòm, con nít chạy qua chạy lại trững giỡn inh ỏi.

Hai Thình hăm hở đi trước, Thu Vân chậm rãi theo sau.

[giavui]

Hai Thình đi ngang qua mỗi căn phố đều dừng lại mà dòm. Mấy người đàn bà ngồi chơi trước cửa ai thấy mặt lạ cũng đều ngó. CHừng đi gần cùng đường hẻm, hai Thình đứng lại chờ Thu Vân đi tới rồi chị ta chỉ tay vô 1 căn phố bên phía tay mặt nói với Thu Vân rằng:

- Đây, hồi trước chị Chín ở căn này đây. Không biết bây giờ chỉ còn ở đây hay không.

Chị ta mới nói láp đáp mấy lời, bỗng có 1 người đàn bà mập ú, nước da đen trạy, mũi gãy đầu sói, tuổi chừng lối 50, bận áo túi vải rắn, quần vải đen nhục nhục, chơn mang guốc, tay xỉa thuốc, ở trong phố bước ra ngó hai Thình lườm lườm và hỏi cụt ngủn rằng:

- Nói giống gì? Kiếm ai?

Hai Thình cũng gnó người ấy & hỏi rằng:

- Dì ở căn phố này bao lâu nay vậy dì?

- Hỏi chi vậy?

- Tôi muốn hỏi coi chị Chín hồi trước ở căn phố này bây giờ đi đâu mà.

- Chị Chín nào?

- Chị Chín răng hô đó mà.

- Nói lôi thôi như vậy ai biết chị Chín nào.

- Vậy chớ dì có biết người nào dọn đi rồi dì dọn lại đây hay không>

- Hồi trước con xẩm bán đậu hủ ở đây mà.

- Dì dọn lại đây hồi nào?

- Ba năm nay.

- Nếu vậy chị Chín đã dọn đi mất lâu rồi. Hồi trước tôi cũng ở trong đường hẻm này. Để tôi kiếm hết mất căn phố coi còn người nào quen hay không.

- Kia kìa, có bà già gánh nước bả ở căn phố đóng cửa đó, bả hay khoe bả ở đây gần 20 năm, lại đó mà hỏi thăm bả.

Thu Vân nghe nói như vậy thì mừng nên cúi đầu tạ Ơn rồi mon men đi lại căn phố người ta chỉ đó. Hai Thình xốc vô cửa, kêu om sòm. Người đàn bà mập hồi nãy kêu mà nói rằng:

- Sớm mai bả đi gánh nưóc, đâu có ở nhà mà kêu. Chờ 1 lát chừng 8,9 giờ bả về rồi mặc sức mà hỏi.

Hai Thình trở ra, đứng ngó dáo dác và nói rằng:

- Để tôi đi kiếm bả - Chị ta nói như vậy rồi bỏ đi tuốt. Thu Vân nghểu nghến trong đường hẻm, có ý dòm coi có đứa con gái nào 14, 15 tuổi hay không. Nàng đi 2,3 bận mà không thấy, chơn đã mỏi nên ra ngoài tính lên xe ngồi mà chờ bà già gánh nước.

Thu Cúc thấy mẹ liền hỏi:

- Kiếm được không má.

- Chưa. Để đợi bà già gánh nước về rồi mới hỏi.

- Trong đường hẻm này phố coi đã cũ mà lại dơ dáy quá. Nếu từ nhỏ đến lớn chị Thu Ba ở trong chỗ như vầy thì chắc chẳng khỏi mang bịnh. Ở chỗ gì không có gió, tối ngày ngửi mùi hôi dưới đường mương hoài thì chịu sao được.

- Ba con làm thầy thuốc nên con biết cách vệ sinh con nói như vậy, chớ người ta ở đó sao?

- Nếu chỉ ở đây thì tội nghiệp cho thân chỉ lắm.

Thu Vân day mặt qua phía bên kia rồi lấy khăn trong túi ra mà lau nước mắt. Thu Cúc thấy mẹ buồn thì nó cũng buồn, song nó lại còn nói thêm rằng:

- Con nghĩ thân con từ nhỏ tới lớn, con gần ba má, con sung sướng; còn chị Thu Ba cực khổ chắc không có áo tốt bận, không có bánh ngon mà ăn bao giờ. Hễ tìm được chỉ con để hết mấy cái áo tốt của con cho chỉ bận. Mà má cũng đừng hà tiện nghe hôn má, má mua đủ thứ bánh trái cho chỉ ăn... Bây giờ con biết rồi, con thương chỉ nhiều lắm.

[giavui]

Thu Vân nghe con nói như vậy càng thêm cảm động, nên nước mắt nhỏ giọt.

Hai Thình ở phía đàng chợ lơn tơn đi lại, chừng đi gần tới xe, chi ta nói láp dáp rằng:

- Con mẹ già nó đi gánh nước xứ nào mất tiêu không biết; tôi kiếm mấy máy nước lối chợ mà không có.

Chị ta nói rồi thì ngồi xuống dựa mé đường. Cách 1 hồi chị ta hỏi Thu Vân rằng:

- Cô đi chợ chơi hôn cổ Đi 1 chút rồi sẽ trở lại kiếm bả.

Thu Vân gật đầu. Hai Thình lên rồi biểu chạy lại chợ. Thu Vân đưa cho Hai Thình 1 đồng bạc, biểu mua thịt cá rồi trưa về nhà nấu cơm ăn, khỏi đi chợ nữa. Hai Thình đi 1 lát rồi trở ra xe có đủ đồ hết thảy, lại có năm cái bánh cam, năm miếng bánh bò nữa. Chị ta lên xe, ở bánh ra mời mẹ con Thu Vân ăn, Thu Vân không ăn, song biểu Thu Cúc ăn đỡ vài cái bánh, kẻo trưa đói bụng.

Thu Cúc lấy 1 miếng bánh bò mà ăn, và cắn vài cái thì ngó hai Thình mà nói rằng:

- Bánh bò ngon quá. Dì ăn bánh cam đi, để dành hai miếng bánh bò đặng lát nữa gặp chị Thu Ba cho chỉ ăn.

Hai Thình cười mà nói rằng:

- Chà cháu nó biết thương chị nó há...

Thu Vân cũng cười rồi biểu đánh xe trở lại chỗ đường hẻm hồi nãy. Xe vừa đậu thì thấy có 1 người đàn bà, tuổi trên 50, vai gánh 1 cặp thùng không, ở đằng xa đương đi lại.

Hai Thình nói:

- Bà già gánh nước đó chắc! - Rồi lật đật mở cửa xe leo xuống. Thu Vân cũng bươn bả xuống theo.

Khi bà già ấy đi gần tới, hai Thình la lớn rằng:

- Dì ba, cha chả! Năm nay già rồi mà còn gánh nước nổi hay sao, giỏi đả Để coi dì còn nhớ tôi hay không.

Bà già nhíu chơn mày, ngó hai Thình trân trân và hỏi rằng:

- Ai đó?

- Tôi là hai Thình, hồi trước tôi có chồng săn đá, ở ngang cửa dì đó chớ ai.

- Ờ ờ! Con đĩ chó này, mà tưởng ai đâu lạ.

- Dì này ngang dữ hôn nè! Khi không lại mắng người ta con đĩ chó. Già mà không nên thân.

- Con ngựa này bây giờ nó hỗn dữ bây! Tôi nói chơi mà nó mắng tôi chớ. Mày đi đâu đây? Đi với ai đó?

- Ờ, cô đây là cô thầy thuốc, ở ngoài Bắc mới về. Tôi lên đây kiếm dì đặng hỏi thăm 1 chút.

- Hỏi thăm giống gì?

- Hồi tôi ở trên này có chị Chín chỉ ở cách tôi 1 căn đó, dì nhớ hôn?

- Chị Chín nào?

- Chị Chín răng hô đó mà. Chồng chỉ làm dưới máy nước lạnh đó.

- Ờ ờ! Nhớ rồi. Mà sao? Mày muốn hỏi giống gì?

- Dì biết bây giờ chỉ ở đâu hay không.

- Ai mà biết. Mày đi ít ngày rồi chồng con Chín đó chết. Nó chôn chồng nó rồi nó trả phố bán đồ đi mất, ai biết nó đi đâu.

- Chỉ không có nói chỉ đi đâu hay sao?

- Không.

- Hồi đó tôi có cho chỉ 1 đứa con gái cho chỉ nuôi, dì nhớ hôn?

- Nhớ. Mày bán 10 đồng bạc, chớ cho.

- Nói bậy, tôi không có sữa, mà tôi thấy chỉ không con chỉ ham con, nên tôi cho chỉ chớ ai mà bán. Dì nhớ hổi chỉ đi đó chỉ có đem con nhỏ theo hay không?

Bà già đứng suy nghĩ 1 hồi rồi đáp rằng:

- Tao nhớ rồi, có, nó có đem con nhỏ theo.

Thu Vân nãy giờ chăm chỉ nghe hai người nói chuyện, chừng nghe tới đó, nàng mới xen vô nói rằng:

- Bà biết chị Chín đó bây giờ ở đâu, bà làm ơn chỉ giùm cho tôi, tôi cho tiền bà xài. Hay là bà biết người nào rõ gốc gác của chỉ, bà nói cho tôi biết đặng tôi tới đó tôi hỏi thăm họ.

Bà già đáp rằng:

- Tôi ở dãy phố này từ hồi mới cất cho tới bây giờ. Nếu tôi không biết thì ai biết được mà hỏi cho mất công. Ở đất Sài Gòn này biết nhau thì biết mặt, chớ có ai tìm gốc gác của ai làm chị Thiệt tôi không biết, chớ phải tôi biết tôi chỉ giùm cho cô.

Thu Vân đứng ngẫm nghĩ 1 hồi rồi hỏi nữa rằng:

- Bà biết hồi chị Chín đó còn ở gần bà, chỉ đặt tên con nhỏ chỉ nuôi đó là tên gì hay không?

- Cái đó nhớ không được. Chuyện đã hơn 10 năm rồi. Con nít của người ta, mình có kêu tên kêu tuổi chi đâu mà nhớ.

- Trong xóm này có ai ở đây lâu năm, biết chị Chín như bà không?

- Không có đâu. Mấy người ở bây giờ đó họ mới lại có hai ba năm nay có ai biết được.

Thu Vân ngó hai Thình mà mặt mày buồn xọ Hai Thình lắc đầu nói rằng:

- Thôi cụt ngòi rồi! Có biết ai nữa đâu mà hỏi thăm.

Bà già gánh cặp thùng, bỏ đi vô đường hẻm. Thu Vân thở dài rồi leo lên xe với hai Thình.

Thu Cúc hỏi mẹ rằng:

- Kiếm được chị Thu Ba không má?

Thu Vân lắc đầu, lặng thinh, nước mắt chảy ròng ròng. Hai Thình day qua biểu đánh xe về Bàn Cờ, tiếng xe chạy lịch kịch, nghe càng buồn hơn nữa. Thu Cúc với tay lấy gói bánh bò đưa cho hai Thình và nói rằng:

- Thôi dì ăn đi cho rồi, còn để dành làm chi.

[giavui]

Tác Giả : Hồ Biểu Chánh

Chương 6

LỠ BƯỚC THƯƠNG NGƯỜI KHÔNG DÁM NGÓ
NHỚ LỜI CÁM NGHĨA PHẢI LÀM KHUÂY

tiếp theo

Xe về vừa tới nhà hai Thình thì đã mười giờ rồi. Hai Thình bưng đồ đi vô trước mở cửa. Thu Vân mắc trả tiền xe nên còn ở ngoài lộ.

Hai Thình mở ống khoá cửa rồi day lại thấy Thu Cúc ôm cái hộp đứng sau lưng, bèn nói rằng:

- Ờ, cái hộp đó hả, dì tưởng cháu quên chớ. Cô nói trong hộp có bạc, vậy cháu phải coi chừng đưa cho cô cất, đừng có để hơ hỏng không nên đa.

- Để rồi tôi đưa cho má tôi, cất vào trong rương.

- Ờ, đưa lại cho cô cất, đừng có lơ đỉnh mất đây rồi báo hại tôi.

Hai Thình nói mấy tiếng rồi xách cá thịt đi thẳng vô nhà sau. Thu Vân chậm rãi đi vô nàh lột khăn bỏ trên ván rồi kéo gối nằm, không nói chi hết. Thu Cúc đem cái hộp lại mà xin mẹ cất giùm. Thu Vân với lấy cái hộp để bên mình, song cũng nằm đó chớ chưa chịu đi cất.

Cách 1 hồi Thu Vân ngồi dậy mở nắp hộp ra mà đếm vàng bạc, tì còn đủ 5 đôi vàng với 14 tấm giấy 1 trăm đồng.

Nàng đương ngồi đếm, hai Thình ở nhà sau bước ra nói với Thu Cúc rằng:

- Cháu coi chừng cá thịt ở đàng sau đặng dì lại tiệm mua thêm gạo 1 chút.

Thu Vân để vàng bạc chành bành trên ván, thò tay vào túi móc bóp ra, mở lấy 1 đồng bạc đưa cho hai Thình và nói rằng:

- Đây, chị lấy tiền đây mua gạo.

Hai Thình chơn đi mà mắt liếc ngó vàng bạc, chừng Thu Vân đưa tiền, chị ta miệng thì nói "Tôi có tiền" song cũng đưa tay lấy đồng bạc.

Hai Thình đi rồi, Thu Vân sắp vàng bạc vô hộp lại, đưa chìa khoá cho Thu Cúc biểu mở rương cất cái hộp.

Thu Cúc làm y theo lời mẹ dạy, rồi đi vô nhà sau coi chừng đồ ăn giùm cho hai Thình. Thu Vân cứ nằm trên ván dàu dàu hoài.

Qua 11h rưỡi hai Rỗi đi làm về, hai Thình dọn cơm ra rồi mới Thu Vân ăn, Thu Vân nói rằng:

- Tôi không đói, anh hai với chị hai ăn đi. Thu Cúc, con ăn với dì hai đi con. Để chừng nào má đói rồi má sẽ ăn.

Hai Rỗ gặp Thu Vân chiều bữa trước, thì chào rồi thôi, chớ không hỏi thăm chuyện chi hết. Bữa nay anh ta thấy Thu Vân không chịu ăn cơm, anh ta bèn nói rằng:

- Cô qua ăn luôn thể cho vui chớ. Cơm nóng cô không ăn, để nguội lạnh hết rồi ăn sao ngon.

Thu Vân ngồi dậy, song nàng cố từ hoài, không chịu ăn. Thu Cúc bước lại gần, nắm tay mẹ mà nói rằng:

- Từ hồi sớm mai cho tới giờ má có ăn vật chi đâu, sao má không ăn cơm má? Bữa nay má có mệt hay không? Nếu mà không ăn cơm, thì con cũng không ăn... Đi, má ráng ăn 1 chén cơm với con má.

Thu Vân nghe con năn nỉ thì động lòng, nên cực chẳng đã phải đi ăn cơm cho con khỏi buồn. Nàng ngồi lại mâm cơm, bưng chén sớt bớt cơm vô bồn chừa lại chừng vài miếng và, song lấy đũa dầm cơm hoài, không muốn ăn.

Hai Rỗ ngồi chồm hổm bưng chén và thẳng búng rồi day qua hỏi vợ rằng:

- Ở nhà sao mày không dắt cô kiếm thử con nhỏ coi?

- Tôi dắt đi 1 buổi sớm mai rồi còn dắt gì nữa.

- Kiếm được hay không?

- Không, chị Chín Hô chỉ dọn nhà đi đâu mất từ hồi nào, hỏi không ai biết hết.

Hai Rỗ day lại ngó Thu Vân mà nói rằng:

- Cô tính sáng mai về hay sao?

- Ừ, kiếm không được con nhỏ tôi buồn quá, thôi về, chớ ở trên này làm chi.

- Cô ở dưới tàu mới lên coi cô mệt quá. Cô ở chơi vài bữa rồi sẽ về. Về làm chi mà gấp vậy?

- Bởi tôi mệt nên tôi phải về, ở đây rủi có đau ốm rồi làm sao?

- Đất Sài Gòn thiếu gì thấy thuốc. Cô rủi có đau thì uống thuốc, có hại gì.

- Không, tôi phải đi Sa Đéc cho gấp, ở nữa không được. Ở trên này chị làm ơn dọ giùm tin tức con nhỏ cho tôi. Hễ chị nghe tin nó ở đâu thì chị xuống kêu tôi. Tiền xe, tiền tàu tốn hao bao nhiêu thì tôi chịu chọ Đây rồi tôi về Nha Mân. Chị xuống đó hỏi thăm lò gạch ông hội đồng Đạt, chị vô kiếm thì có tôi.

Ăn cơm rồi Thu Vân than trong người ơn ớn lạnh lạnh nên đắp mền nằm cọ Thu Cúc thấy mẹ như vậy cũng leo lên nằm 1 bên. Hai Thình rửa chén phía sau hè, hai Rỗ ngồi 1 bên. Hai người ngồi nói chuyện rầm rì với nhau 1 lát rồi hai Rỗ đội nón đi làm.

[giavui]

Chiều lại hai Rỗ về ăn cơm. Thu Vân nóng lạnh nằm mê man, ăn cơm không được. Thu Cúc xẩn bẩn 1 bên mẹ, 1 lát dở mền thăm chừng, 1 lát rót nước trà nóng bưng cho mẹ uống.

Hai Rỗ ăn cơm rồi thì trời cũng đã tối.

Anh ta bước lại gần chỗ Thu Vân nằm mà hỏi rằng:

- Cô nóng lạnh như vầy mà về giống gì được. Thôi, để ở nhà tôi nó ra chợ hốt thuốc cho cô uống nghe.

Thu Vân dở mền ló đầu ra đáp rằng:

- Tại tôi đi hồi sớm mai bị nắng nên cảm. Không sao đâu anh hai. Tôi có ký ninh trong rương, để bớt nóng rồi tôi uống.

Hai Rỗ đáp rằng:

- Nếu cô có thuốc sẵn thì thôi, tưởng như không có thì ở nhà tôi nó đi mua cho cô uống.

Anh ta lấy nón đội lên đầu rồi nói với vợ rằng:

- Mày ở nhà coi 1 lát cô bớt nóng thì nấu cháo cho cô ăn. Tao đi coi hát đạ Không biết chừng tao đi chơi rồi tao ngủ luôn dưới nhà thằng Chín nhỏ, mày ở nhà cứ đóng cửa mà ngủ đừng chờ.

Anh ta nói rồi bước ra cửa đi tuốt. Hai Thình khép cửa lại rồi trở vô nói lầm bầm rằng:

- Quân gì mà hễ ăn ba hột cơm rồi xách đít đi mất, đi đêm nào sáng đêm nấy. Đi riết đây có bữa chúng đâm chết, chớ khỏ đâu.

Chị ta bước lại hỏi Thu Vân rằng:

- Để tôi nấu 1 miếng cháo cho cô ăn, nghen hôn cô?

Thu Vân đáp:

- Đừng nấu mất công chị hai. Tôi không đói đâu chị hai.

Hai Thình ngó Thu Vân rồi cười nói rằng:

- Cô ốm quá, không chịu ăn. Vậy mà mập sao được... Ủa! Mà hộp quẹt hết rồi. Để tôi lại tiệm mua 1 cái, chớ không có đây nửa đêm tắt đèn rồi làm sao.

Chị ta nói dứt lời liền mở cửa đi.

Thu Cúc là đứa hay nói, mà lại ít hay buồn. Từ ngày cha nó bước chơn xuống tàu đi Tây cho đến lúc hay tin cha nó chết, thì mẹ nó buồn rầu than khóc đêm ngày; chẳng phải nó không thương cha, hay là nó không biết buồn, nó thương cha nó lắm, nó hiểu gia đạo nó nhiều, nhưng vì tánh nó đã quen vui rồi, nên hễ nhớ tới việc buồn, thì buồn 1 chút rồi thôi, chớ không phải nó rầu rĩ đêm ngày như mẹ vậy.

Hôm nay đến xứ lạ, vào ở cái nhà cũng lạ, lại mẹ đau nằm đó, chủ nhà bỏ đi hết, nó không biết nói chuyện với ai, bởi vậy ngồi mắt ngó ngọn đèn, tai lóng nghe xe chạy ngoài lộ, trong lòng nó bâng khuâng tha thiết, nhớ cha, thương mẹ, tưởng chị, tìm ông lăng xăng. Bữa nay nó mới thiệt buồn phiền, buồn đến nỗi ứa nước mắt.

Thu Cúc có ý trông hai Thình về, mà nó ngồi trót giờ cũng chưa thấy về.

Thình lình mẹ nó kêu:

- Thu Cúc mở rương lấy cho má 1 liều ký ninh đặng má uống chút con.

Nó giật mình nhảy xuống đất rồi hỏi rằng:

- Má bớt nóng má há?

- Ừ bớt rồi. Ký ninh má để trong cái ve nhỏ đó con thấy không?

- Thưa thấy. Má nằm đó con đi lấy cho.

Thu Cúc liền lấy chìa khóa đi mở rương, lấy 1 viên ký ninh cầm trong tay rồi đi rót nước trà bưng lại mẹ uống.