Bên dòng sông cỬa lỚn

[giavui]

Tác giả: Nguyễn Vĩnh Long Hồ

1. BÊN DÒNG SÔNG CỬA LỚN




Sông Cửa Lớn là con sông duy nhất ở Việt Nam chảy từ phía Đông, sang phía Tây. Bắt đầu từ cửa sông Bồ Đề chảy qua Xóm Lớn Ngoài, Xóm Mới, xóm Tắc Biên rồi đến địa phận quận Năm Căn,...cuối cùng chảy qua xóm Ông Trang trước khi thoát ra vịnh Thái Lan bằng vàm sông Cửa Lớn. Phần đất mũi Cà Mau bị tách rời ra khỏi đất mẹ bởi dòng sông Cửa Lớn.

Vào thập niên 1980, hàng vạn thuyền nhân đã vượt biển tìm tự do qua vàm sông Cửa Lớn. Rất nhiều thuyền nhân vô tội và ghe, tàu đã ở lại vĩnh viễn dưới đáy sông sâu. Đồn công an biên phòng Việt Cộng nằm trên đầu doi giữa vàm sông Cửa Lớn và vàm sông Bảy Háp đã đoạt nhiều mạng sống của họ. Và cho đến mãi hôm nay, sau nhiều thập niên vẫn còn một số thợ lặn chuyên nghiệp từ địa phương khác đến sinh sống dọc theo bờ sông Cửa Lớn. Sở dĩ, họ chọn nơi đây làm chốn sanh cơ lập nhgiệp là vì dưới đáy sông chôn vùi vô số tài sản ghe tàu của thuyền nhân bị đánh chìm. Tất cả những thứ đó như một kho tàng, có thể nuôi sống họ cả đời, chưa kể những di vật của thuyền nhân như nhẫn, bông tai...họ trưng bày trong nhà để cho Việt Kiều về thăm quê hương, tìm lại những kỹ vật của thân nhân. Thường thì họ được Việt Kiều đền ơn rất trọng hậu.

Vào năm 1982. Hàng ngàn thuyền nhân vượt biển tìm tự do qua vàm sông Cửa Lớn. Vì vậy, Bí thư Tỉnh Ủy tỉnh Minh Hải đề bạt một cán bộ trung kiên, dốt đặc cán cuốc, nhưng rất tích cực làm Bí thư xã Hàng Vịnh, huyện Năm Căn kiêm Trưởng đồn công an biên phòng sông Cửa Lớn. Đó là một loại cán đáng sợ nhất trần đời vì hắn luôn phấn đấu vượt chỉ tiêu, nhất là phương diện thu thuế thì khỏi phải bàn. Vì vậy, đồng bào trong xã rỉ tay nhau rằng: �Nó mà làm, chỉ cần đúng chỉ tiêu thì cũng đủ bỏ mẹ rồi, dân còn cái quần xà lỏn để mặc, còn nó mà phấn đấu vượt chỉ tiêu thì dân có nước ở truồng!�

Từ khi hắn về làm Bí thư Xã nầy, khó có tàu vượt biển nào lọt qua cửa khẩu vàm Cửa Lớn mà không trầy vi tróc vảy. Ban ngày, hắn sục sạo khắp nơi trong xã, từ xóm Tắc Biên đến xóm Rạch Tàu để kiểm tra tàu bè, xem xét hộ khẩu từng gia đình. Nếu thấy nào có người lạ là hắn cho theo dõi sát nút. Đêm đến thì hắn túc trực tại đồn công an biên phòng, canh me các tàu bè vượt biển. Hắn tuyên bố một câu xanh dờn: �Ai có ý định vượt biên thì tìm nơi khác. Ngày nào tôi còn làm Bí thư Xã, một con cá lòng tong chưa có giấy phép của tôi cấp, cũng không lội ra biển được, đừng nói chi là ghe tàu!�

Quả thật, từ ngày hắn được cấp trên đề bạt về đây, chỉ mới có vài tháng mà trại tù cải tạo Cây Dừa thuộc tỉnh Minh Hải và trại Kinh Năm ở Chương Thiện đã đầy nhóc những thuyền nhân, đến nỗi không còn chỗ chứa. Hơn hai phần ba số người nầy là do hắn chận bắt được, gởi về tạm giam tại những trại tù nầy.

Hắn rất hãnh diện về dòng dõi �Kách mệnh� của gia đình hắn. Cứ nghe hắn kể về gia phả thì đủ biết: dân gốc gác ở Bến Tre, quê hương Đồng Khởi, mà mỗi thành viên trong gia đình hắn đều có liên quan đến hai cuộc kháng chiến thần thánh chống thực dân Pháp và chống Mỹ cứu nước. Tên ông nội là Đào Chiến Lũy, ông già tía là Đào Chiến Hào, còn hắn là Đào Địa Đạo. Xã Đạo rất tự hào về thành quả cách mạng của chính bản thân mình là hai cuốn sổ tay: một cái bìa đen và một cái bìa đỏ, lúc nào cũng mang kè kè bên mình.

Cuốn sổ bìa đen là danh sách những phần tử phản động trong xã, đứng đầu sổ là dì Tư Lụi, nhà dì bên nầy bờ sông Cửa Lớn. Dì Tư nổi tiếng kể từ khi Hiệp định Paris 1973 ra đời, sau khi tuyên bố một câu rất hách xì xằng: �Mấy thằng Việt Cộng chun vô cái lỗ chó nào, tui cũng chế nước sôi cho nó chun ra, tui lấy dao lụi bỏ mẹ nó cho bà con coi!�. Tháng 3 năm 1975, chồng dì Tư là lính Địa Phương Quân tử trận tại đồn kinh Bà Bèo, chồng chết để lại cho dì Tư ba mặt con. Bốn năm sau, dì cho hai con trai là Đại và Trung vượt biên tìm tự do, cô con gái lớn thì ở lại. Còn cuốn sổ tay bìa đỏ ghi danh sách những người có công với cách mạng, đứng đầu sổ là dì Sáu. Nhưng, sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, dân trong ấp Xóm Lớn gọi là dì Sáu Tét, mà tét cái chi mới được vậy hè?

[giavui]

Chuyện là như vầy: Hồi đó, trong cuộc tổng công kích Tết Mậu Thân năm 1968 vào thủ đô Sài Gòn - Gia Định đợt một. Thằng chồng VC của dì Sáu không may bị thương trong lúc hướng dẫn một đơn vị chính quy CSBV, tấn công vào vòng đai phi trường Tân Sơn Nhứt. Dượng Sáu nó được đồng bọn bố trí đưa về ấp Xóùm Lớn Trong, nằm bên dòng sông Cửa Lớn để vợ chăm sóc. Biết dì Sáu thích ăn sầu riêng, nên hắn mang về một cây sầu riêng giống thật dầy cơm mà hột nhỏ tí tẹo về tặng cho vợ. Mùi trái sầu riêng có hương vị đặc biệt, người trong miền Nam mê mệt vì nó; vậy mà, người miền Bắc lại chê thúi hoắc thế là lạ chớ!

Hắn đích thân trồng cạnh bờ mương sau nhà. Và một tháng sau đó, hắn từ giã vợ và con gái, âm thầm trở lại Chiến khu D chuẩn bị cho kế hoạch Tổng công Kích đợt 2. Thế rồi, “Mùa xuân đại thắng 1975”, cây sầu riêng của chàng cán bộ giao liên năm xưa kết trái đầu tiên. Dì Sáu đau đớn hay tin: thằng chồng VC yêu dấu của dì đã đi trình diện Bác Hồ từ khuya, dì có hay biết con mẹ gì đâu! Vì hàng tháng, vẫn nhận được thơ chồng gởi về đều đặn với lời lẽ thiết tha mùi mẫn, khi thì ở chiến khu D, khi thì ở mật khu U Minh...thế mới tức ói máu chớ! Nhưng mà thôi, dì Sáu rất ư là hãnh diện được Đảng và Nhà nước ta phong tặng cho dì danh hiệu với bốn chữ vàng khè, người phụ nữ: “Trung, trinh, tiết, liệt”. Thôi thì, làng trên xóm dưới mời dì Sáu đi dự liên hoan, mừng chiến thắng lu bù. Dì đớp hít kỷ quá nên phì ra thấy rõ. Chưa hết đâu, dì được Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Minh Hải đề cử trong phái đoàn đại diện cho tỉnh, lên Thành Hồ tham dự lễ duyệt binh mừng chiến thắng. Ôi! danh dự cho dì Sáu biết là chừng nào! Vì vậy, dì lấy ngày lễ duyệt binh là ngày giỗ đầu cho thằng chồng VC quá cố.

Sau khi trở về nhà bên dòng sông Cửa Lớn tại ấp Xóm Lớn Trong, xã Hàng Vịnh, dì Sáu cố mời cho được vài vị có máu mặt trong Bộ Chính Trị và Mặt Trận Giải Phóng đến nhà ăn giỗ chồng, cho dì nở mặt, nở mày với xóm làng, đồng thời dằn mặt dì Tư Lụi nhà bên kia sông. Nghe thiên hạ đồn rằng, trong ngày giỗ có Lê Duẫn, đại diện cánh Bộ Chính Trị và Nguyễn Hữu Thọ đại diện cho cánh MTGPMN cùng đến tham dự. H ọ chia ra ngồi hai bên hàng ghế trước bàn thờ. Trên bàn thờ bằng gỗ bằng lăng, cẩn ốc xa cừ, đặt sát vách ván, chính giữa căn nhà bày la liệt nào xôi, thịt gà, thịt vịt, nhang đèn, khói hương ghi ngút ... an vị trên bàn thờ là tấm hình bán thân của chồng. Treo trên vách là ảnh bác Hồ vĩ đại. Trước khi vào đám, dì trịnh trọng lấy con dao, tách đôi trái sầu riêng lớn nhứt đặt giữa trên bàn thờ. Mùi sầu riêng bốc ra thơm ngào ngạt...

Sau đó, dì Sáu quỳ xuống chiếu, sụt sùi, khóc kể tấm thân góa bụa; không may, trong lúc chổng mông quỳ lạy trước bàn thờ, vì cái “bàn tiếp hậu” dạo nầy căng quá, làm cái quần mỹ a sút đường chỉ, tét nghe một cái rẹt làm Lài, con gái dì Sáu, đang quỳ phía sau giật mình, ngó lên thấy mẹ bày tênh hênh “cái sự đời” ra ngoài. Lài trông thấy oải quá! Nàng nhìn quan khách, thấy phái đoàn Bộ Chính Trị đang lấy tay bịt mũi; còn Bác Thọ và cánh MTGPMN nuốt nước miếng ừng ực trông có vẻ thèm thuồng lắm. Sự cố bất ngờ xảy ra làm nàng mắc cở muốn chết. Nàng khều mẹ, thì thầm:

-“Má vào trong buồng, con có chuyện thưa với má!”.

-“Ừa, mầy vô trước chờ má nghen!”.

Nàng đứng dậy, đi te rẹt vô buồng. Vừa thấy mẹ là trách ngay:

-“Má à, hôm nay ngày giỗ tía, má bày nó tênh hênh ra ngoài, vậy coi sao được? Má làm các bác cách mạng kẻ thèm chảy nước miếng, người bịt mũi chê thúi! Con còn thấy oải, đừng nói chi họ!”

-“Chuyện đời là như vậy đó con à! Hễ ai dùng được thì khen thơm, còn ai dùng không được thì chê thúi. Dù ai khen, chê mặc ai, má thề chỉ dành riêng cho Bác Hồ và tía của mầy thưởng thức “mùi đặc sản” của má tạo ra!”.

Lài nhìn mẹ, lắc đầu, nói:

-“Bác Hồ mà thưởng thức “mùi đặc sản” của má, chắc hết đi đầu thai, à nghen má?”

-“Mầy nói cái gì, sao tao nghe trớt huớt vậy, Lài?” dì Sáu hỏi vặn lại cho ra lẽ. “Vậy chớ, mầy tưởng tao cho bác Hồ thưởng thức mùi gì vậy? Nói cho tao nghe thử coi?”

Lài bèn nở nụ cười bẽn lẽn, nói:

-“Cái quần của má sút đường chỉ, bày tênh hênh “cái sự đời” ra ngoài kia kìa!”

Dì Sáu lấy bàn tay rờ cái bàn tiếp hậu, bỗng giựt mình, sượng chín cả người. Dì chửi Lài một tăng:

-“Mồ tổ cha mầy, nghe Lài!” dì Sáu mắc cở quá, nói. “Cái quần của tao bị tét đáy, mầy cứ nói đại mẹ ra đi, để cho tao đi thay cái quần khác! Cái “mùi đặc sản” mà tao nói là mùi thơm bốc ra từ trái sầu riêng do chính tao chăm sóc, chớ không phải “mùi đặc sản” của tao đâu! Mụ nội tao cũng không dám cho Bác Hồ thưởng thức “mùi đặc sản” đó nữa, đừng nói chi tao, à nghen mậy!”

Hai mẹ con dì Sáu hiểu lầm nhau vì cái đáy quần sút đường chỉ mà ra. Và cái tên dì Sáu Tét ra đời từ đó.

[giavui]

Trời vừa hừng đông sáng, dì Tư đã đánh thức Thủy dậy, đứa cháu ngoại còn đang ngủ say sưa trên bộ ván gỗ mun:

-“Thủy à, thức dậy cho bà ngoại hỏi.”

Thủy uể oải ngồi dậy, lấy tay dụi mắt, hỏi:

-“Ngoại đánh thức con có chuyện gì vậy?

-“Chiều hôm qua, con đã tát nước xuồng cho ngoại chưa vậy, con?”

-“Dạ rồi, ngoại muốn đi đâu để con đưa đi.”

-“Thôi khỏi, ngoại bơi xuồng qua bên kia sông, gặp dì Sáu có chút chuyện.”

Thủy lắc đầu, nói:

-“Không được đâu ngoại! Má con mà biết được, chửi con tắt bếp đó. Để con rửa mặt, rồi đưa ngoại qua bển.”

-“Vậy cũng được! Ngoại chờ!”

Thủy vội vàng đứng dậy, cuốn mùng, mền rồi chạy u ra đằng sau chái hè, súc miệng, rửa mặt. Ăn qua loa một chén cơm nguội với con khô sặc nướng thì nghe tiếng dì Sáu từ ngoài bờ sông, gọi vọng vào:

-“Xong chưa! Sao lâu quá vậy, con!”

-“Dạ, xong rồi! Con ra liền bây giờ!”

Thủy thay đồ xong, chạy lên nhà trên, lấy cây dầm dựng sau cánh cửa, thấy ngoại đứng thơ thẩn trên bờ sông, chờ mình. Thấy Thủy đến, dì Tư hỏi:

-“Sáng hôm nay, con có thấy điềm gì lạ không?”

Thủy lắc đầu, trả lời:

-“Con có thấy cái gì lạ đâu, bà ngoại!”

Dì Sáu chỉ mấy con chim khách với bộ lông đen tuyền, đang hót líu lo, bay lượn trên hàng cây so đủa, trồng dọc theo bờ mương bên hông nhà, nói:

-“Thế nào, nhà mình hôm nay cũng có khách đến thăm ngoại,” dì Tư thở dài, nói. “Từ khi cậu Đại và Trung của con vượt biên đến nay, nhà mình vắng hoe. Mọi việc tước sau đều trông cậy vào một tay má con.”

[giavui]

Mới gần đến giữa tháng chạp mà trời đã se lạnh. Cơn gió lạnh từ ngoài biển thổi lùa trên mặt sông Cửa Lớn, mang theo hơi sương lành lạnh. Dì Tư ôm ngực ho sù sụ. Thủy lật dật chạy vào trong nhà lấy áo ấm đem ra cho ngoại mặc, rồi nắm bàn tay ngoại, dẫn xuống cây cầu dừa để bước sang chiếc xuồng ba lá, đang cắm sào dưới bến. Vừa lúc đó, một chiếc giang tốc đỉnh của đội công an biên phòng phóng như bay về hướng văn phòng trụ sở UBND xã HàngVịnh nằm trên bờ sông, cách huyện Năm Căn chừng 3, 4 cây số. Đứng trước mũi tàu là Xã Đạo đang khoanh tay trước ngực, trông có vẻ oai phong lẫm liệt. Chiếc tàu lướt đi nhanh quá để lại những lượn sóng to, ào ào dạt vào bờ, làm chiếc xuồng chòng chành, nước bắn tung tóe vào mình dì Tư.

Thủy chặc lưỡi, nói:

-“Đó ngoại thấy không, ngoại chèo xuồng đi một mình, rủi ro chìm xuồng thì sao? Má cho con ở với bà ngoại là để giúp ngoại, đi đâu thì để con đưa đi cho chắc ăn.”

Dì Tư gật đầu, nói:

-“Con đưa ngoại qua bên kia sông, rồi trở về lo cơm nước. Bửa nay, chắc thế nào cũng có khách đến thăm ngoại. Nè, nhớ ra ruộng thăm chừng mấy cái trúm lươn đặt tối hôm qua, nghe con!”

-“Dạ, con nhớ rồi!” Thủy nói.

Thủy đưa bà ngoại sang sông thì quày quả bơi xuồng trở về nhà. Còn dì Tư lần theo cây cầu ván, cẩn thận từng bước đi lên bờ. Nhà dì Sáu Tét và dì Tư đối diện nhau, bên dòng sông Cửa Lớn. Vậy mà, có thời gian hai gia đình nầy kỵ nhau như nước với lửa. Họ lấy sông Cửa Lớn làm sông Bến Hải, không ai ngó mặt ai. Trung thương Lài tha thiết, cùng nhau biển hẹn non thề. Nhưng dì Tư Lụi và dì Sáu Tét nhất định không kết làm sui gia. Dòng sông Cửa Lớn trở thành dòng sông tình buồn của đôi trai gái yêu nhau thiết bỗng vô can bị vạ lây.

Bây giờ dì Sáu sáng mắt lắm rồi, chỉ hai năm sau: “Như có bác Hồ trong ngày vui đại thắng...” là những mùa xuân đại bại tiếp nối trong cuộc đời của dì Sáu. Ba mẫu đất do chế độ VNCH hữu sản hóa cho gia đình theo luật “Người cày có ruộng”, đã được nhà nước Chuyên chính Vô sản cướp sạch sành sanh để chia chác cho bà con, dòng họ của chúng nó từ miền Bắc kéo vào miền Nam cướp đất, chiếm nhà, đoạt của...Thế là hết, từ đó kinh tế gia đình dì Sáu càng ngày càng xuống dốc thê thảm. Con Lài phải lên thành Hồ đi ở đợ cho gia đình của một tên Giám đốc Công ty Quốc Doanh gì đó; suýt nữa, bị hắn làm nhục nên phải bỏ trốn về quê cũ, sống với mẹ già cách mấy năm. Có hối hận việc làm sai trái của mình: “Ăn cơm Quốc Gia, thờ ma Cộng Sản” thì cũng đã dĩ lỡ rồi; cho nên, cuộc đời mẹ con dì Sáu mới te tua như ngày hôm nay.

[giavui]

Lài ngồi trên sạp tre, đang lui cui lau chùi chén bát, rồi mới nhờ mẹ phụ� bưng nồi cháo vịt xuống ghe để chèo ra chợ huyện Năm Căn, bán sống đấp đổi qua ngày. Bỗng ghe tiếng chó sủa rân ngoài ngõ, dì Sáu bảo Lài:

-“Ra mở cửa coi! Ai đến kiếm má sớm quá vậy nè!”

Lài nghe mẹ gọi, bỏ chén đũa xuống bộ sạp tre, đi lên nhà trên, mở toang cánh cửa ra đón khách. Bất ngờ chạm mặt dì Tư, Lài hơi lúng túng, rồi gọi mẹ:

-“Má ơi! Có dì Tư qua kiếm má nè!” Lài cúi đầu chào khách, nói. “Dì Tư mạnh giỏi! Dì kiếm má con có chuyện gì không?”

-“Có, má con đâu, Lài?”

-“Dạ, má con đang cho bầy vịt ăn ở phía sau nhà,” Lài thân mật nắm tay dì Tư, mời vào trong nhà, nói. “Mời dì Tư ngồi, má con ra liền bây giờ.”

Lài rót nước mời dì Tư thì mẹ ra tới. Thấy dì Tư, dì Sáu có vẻ khựng lại, cố làm ra vẻ tự nhiên, cười vui vẻ, hỏi:

-“Chị Tư, lâu ngày quá mới gặp! Chị qua thăm em chắc có chuyện hệ trọng, phải không chị Tư?”

-“Ừa, có chuyện tui mới qua! Tui đâu có qua làm phiền dì Sáu chớ!”

-“Thôi mà, hồi đó em có lổi với chị,” dì Sáu cười vả lả, tiếp. “Mong chị bỏ qua cho em nhờ!”

Lài thấy tình hình có vẻ căng, sợ bị lạc đạn nên lật đật đứng dậy, định chuồn ra nhà sau, tiếp tục công việc còn dang bỏ dở. Dì Tư kêu giựt ngược:

-“Lài, khoang đi đã, ngồi xuống đó! Dì có chút chuyện hỏi con.”

Lài ấp úng, hỏi:

-“Còn còn thương thằng Trung không?”

Lài giọng run run, nói như mếu:

-“Dạ, con nhớ ảnh thấy mồ! Kiếp nầy con thề không lấy chồng. Ở giá suốt đời, chờ ngày anh Trung trở về!”

Dì Tư nghe Lài nói một câu chung tình với thằng Trung, nghe mát thấu tới ruột, gan. Dì gật gù, mỉm cười, nói:

-“Được vậy thì tốt!” dì quay sang dì Sáu, hỏi. “Còn dì Sáu, có còn chê thằng Trung là con Ngụy không vậy?”

-“Bây giờ con Việt Cộng làm sao có giá bằng con Ngụy hả chị Tư?” dì Sáu cười nịnh, hỏi. “Thằng Trung đã có gia đình chưa vậy, chị Tư?”

-“Thằng Trung thì chưa, còn thằng Đại thì có vợ rồi! Vợ của Đại người Mỹ thọ mới có 26 tuổi. Thật là tội nghiệp!” dì Tư lấy một cái thơ trong túi áo bà ba ra, rồi để trên bàn, giọng thân thiện, nói. “Chị Tư mới nhận được thơ thằng Trung gởi về ngày hôm qua. Trong thơ nó còn nói. nó chỉ thương có mỗi một con Lài thôi. Dì đọc đi thì rõ!”

-“Em có biết chữ đâu mà đọc,” dì Sáu cầm lá thơ đưa cho Lài, nói. “Con đọc lớn lên cho má nghe coi, Lài.”

Lài cầm lá thơ, giọng run run đọc:

CA ngày 12 tháng 11 năm 1984.

Má kính yêu,

Đầu thơ, tụi con chúc má được vạn an. Con xin báo cho má biết là anh Đại con đã lập gia đình rồi. Chị Hai là người Mỹ Tho mới có 26 tuổi mà thôi...

Đọc đến đây, Lài hớn hở nói:

-“Dì Tư à, vợ anh Đại là người Mỹ Tho mới có 26 tuổi, chớ không phải là người Mỹ Thọ mới có 26 tuổi đâu. Dì đọc trật lất rồi, dì Tư ơi!”

Dì Tư nghe Lài nói, vừa ngạc nhiên, vừa mừng là có con dâu người Việt gốc gác ở Mỹ Tho. Dì cười ầm lên, nói:

-“Chèn đét mẹt ơi! Dì già rồi, đọc chữ nọ, xọ chữ kia. Tao cứ tưởng vợ của thằng Đại là người Mỹ thọ mới có 26 tuổi, làm tao buồn, thức trắng cả đêm. Thôi, vậy tao cũng mừng! Đọc tiếp đi con, đoạn nầy có liên quan đến con đó!”

[giavui]

Lài cầm lá thơ lên đọc tiếp: “Riêng phần con, chắc con không cưới vợ đâu má à, vì con còn thương em Lài lắm, má ơi!...”Vừa đọc đến đây, Lài nghẹn lời, bỏ lá thơ trên bàn, chạy ù ra phía sau sàn nước, ngồi chồm hỗm bên cạnh cái lu mái dầm, ôm mặt khóc rưng rức. Dì Tư cũng đứng dậy, bước theo sau, ra ngoài sàn nước. Dì thấy Lài khóc, bèn cúi xuống, vuốt mái tóc óng mượt của Lài an ủi:

-“Thôi, đừng khóc nữa con gái! Dì Tư mừng thấy hai con xa mặt, nhưng không xa cách lòng. Để từ từ dì tìm cách đưa con về quê ngoại, đoàn tụ với thằng Trung!”

Lài cười buồn, nói:

-“Thương ảnh thì con rất thương. Nhưng, chắc con không vượt biên, đoàn tụ với ảnh đâu.”

Dì Tư ngạc nhiên, hỏi:

-“Tại sao lạ vậy, con gái?”

Lài thưa:

-“Con đi xa rồi, ai chăm sóc má con lúc ốm đau.”

-“Con khờ quá! Qua Mỹ rồi lo thủ tục bảo lãnh má con qua sau, theo diện đoàn tụ gia đình. Dì Tư chỉ sợ con chui không lọt mà thôi! Vả lại, còn dì Tư nữa chi, bạn già sớm hôm, tối lửa tắt đèn có nhau.”

Dì Sáu đứng sau lưng, nghe hết tâm sự của con. Dì thật cảm động, trấn an Lài:

-“Dì Tư nói phải đó! Con mà ở lại thì chết chùm cả đám, có ích gì đâu! Có cơ hội là cứ mạnh dạn ra đi. Ông già tía mầy đã lở dại “cõng rắn cắn gà nhà”, rước bọn cộng sản ác ôn vô phá nát quê hương Miền Nam mình, mà con cam tâm ở lại làm nô lệ cho lũ chúng nó là cái dại dột thứ hai.”

Bỗng có tiếng Thủy gọi bà ngoại ơi ới trước sân:

-“Có dì Thắm ở thành phố xuống thăm bà ngoại đó!”

Dì Tư lật đật chào từ giã mọi người, bước ra sân, theo Thủy bước xuống xuồng trở về nhà.

*

Thắm và con trai đang đứng chờ trên bờ sông. Dì cháu gặp nhau sau bao năm xa cách, kể từ bọn CSBV chiếm MNVN. Dì Tư trách:

-“Dữ ác hôn, gần 10 năm rồi, tao mới gặp lại mầy à nghen, Thắm!” dì Tư nhìn thằng bé, hỏi. “Con của đứa nào đây, Thắm?”

-“Dạ, con trai đầu lòng của con. Khi con vừa cấn thai nó thì chồng con bị bắt đi tù cải tạo ở ngoài miền Bắc, đến nay gần 10 năm rồi còn gì!” Thắm bảo con. “Hiếu, chào bà ngoại Tư đi con!”

Hiếu lễ phép, khoanh tay, cúi đầu, thưa:

-“Dạ, con kính chào bà ngoại Tư!”

-“Cháu ngoan lắm!” dì Tư quay sang Thắm, hỏi. “Tía con và thằng Mạnh, em trai con bây giờ ra sao rồi?”

-“Cha con dạo nầy đau ốm luôn! Còn thằng Mạnh thì chạy xe Honda ôm sống lây lất qua ngày. Từ ngày thả ra khỏi trại tù cải tạo thì vợ của nó lấy cán bộ cộng sản, có quyền, có thế. Chuyện đời là như vậy đó, dì Tư!” Thắm chợt nhớ hai ông họ, hỏi. “Dì Tư có nhận được tin gì của anh Đại và anh Trung không?”

-“Ừa có, dì mới nhận được thư và tiền của nó gởi về ngày hôm qua. Thằng Đại có vợ rồi, người Mỹ Tho.”

-“Còn chị Hạnh?”

-“Vợ chồng nó cất nhà trong xóm Rạch Tàu, thuộc xã Duyên An Đông, cũng gần đây thôi!” dì Tư giới thiệu Thủy với Thắm. “Đây là cháu ngoại của dì, Thủy là gái đầu lòng của con Hạnh đó.”

Thắm nắm tay cháu Thủy, nói:

-“Con bơi xuồng về nhà, nói với má là có dì Thắm ở thành phố xuống thăm, hiện đang ở nhà bà ngoại chờ má.”

[giavui]

Thắm và Hạnh là bà con bạn dì, cùng trang lứa với nhau, cả hai đều ngoài 30. Hạnh ở miệt vườn nên lập gia đình rất sớm. Thắm thì trẻ trung hơn, gái một con trông mòn con mắt mà. Sau khi Thủy đi rước mẹ, khoảng hai giờ sau thì Thủy trở lại cùng mẹ. Vừa gặp mặt nhau, cả gia đình líu lo tâm sự. Hạnh bảo con: “Thủy, con dẫn em ra ngoài vườn, hái mậm cho em ăn để trong nầy người lớn nói chuyện.”

Thắm nhìn Hạnh rồi tươi cười, hỏi:

-“Sao, mấy thằng cu nhà chị dạo nầy làm ăn ra sao rồi hả? Có mạnh giỏi không vậy, bà?”

Hạnh hỏi lại:

-“À, mầy muốn hỏi thằng cu nào vậy, Thắm?”

-“Nhà bà có mấy thằng cu?”

-“Nhà tao có tới ... ba thằng cu lận, thằng cu số một, rồi số hai và số ba.”

-“Đẻ làm chi mà đẻ dữ vậy, bà?” Thắm cười giòn, nói. “Thôi thì Thắm hỏi thăm tất cả đó nghen!”

Hạnh nghe hỏi, cười phá lên:

-“Đừng có hiểu lầm nghe mậy, Thắm! Thằng cu số một là ông xã của tao, cu lớn nhứt nhà đó!”

-“Bà nầy, cái tật nói cà rỡn không chịu bỏ! Có ngày ảnh giũa bà phù mỏ à nghen, bà.” Thắm hỏi. “Sống dưới chế độ cộng sản, liệu ảnh buôn bán có còn lên như hồi đó không?”

Hạnh lắc đầu, trề môi, nói:

-“Từ thằng cu lớn đến thằng cu bé, cu cỡ nào cũng không lên nỗi dưới chế độ xã hội chủ nghĩa. Vừa mất cất đầu lên một tí là Đảng và Nhà nước đè đầu xuống, húp cháo rùa. Nên cu nào mọc lông là tao cho vượt biên hết!”

-“Thôi đi bà, Thắm hỏi thiệt tình mà chị trả lời trớt huớt! Lúc nào cũng đùa giỡn được,” Thắm hỏi, giọng nghiêm chỉnh. “Chị kêu em xuống đây, có chuyện gì quan trọng không vậy?”

-“Có chớ, tao kêu mầy xuống giúp tao một tay!”

-“Chuyện gì vậy, bà?” Thắm hỏi.

-“Tao đã chuẩn bị tàu bè, đâu đó xong xuôi cả rồi! Định đánh chuyến nầy cuối năm nay để cho gia đình đi. Không dấu gì mầy, cậu Trung nhờ tao lo cho con Lài, người yêu của nó vượt biên. Nhưng, từ ngày thằng xã Đạo về làm Bí thư Xã kiêm Trưởng đồn công an biên phòng Cửa Lớn. Tao tính hết cách rồi, khó vọt ra cửa khẩu lắm!”

-“Tàu chị dấu ở đâu?”

-“Tàu của tao ngụy trang thành tàu đánh cá, đang neo trong con Rạch Tàu. Từ đầu vàm , có thể quan sát đồn công an rõ lắm. Nhưng, Tao thiệt chịu thua thằng Xã Đạo. Mầy có cách nào tính kế dùm tao coi, Thắm!”

Thắm nói:

-“Để thủng thỉnh, em tính kế cái đã!”

Và cuộc đấu trí ngoạn mục giữa cô Thắm và Xã Đạo bắt đầu...

*

Sau một đêm canh me tại đồn công an biên phòng, chiếc giang tốc đỉnh đưa Xã Đạo về đến trụ sở UBND xã đúng 7 giờ sáng. Hắn ngã lưng trên cái ghế bố đặt phía sau văn phòng để ngủ lấy sức. Đến 10 giờ sáng, Hoành, tên thư ký xã, đánh thức hắn dậy:

-“Báo cáo đồng chí, có cô giáo từ thành phố xuống, xin đăng ký hộ khẩu.”

Xã Đạo giọng ngáy ngủ, nói:

-“Thì mầy ký tên cũng được mà, đánh thức tao làm gì?”

-“Việc nầy để đồng chí quyết định, vì cô ta xin đăng ký hộ khẩu của bà Tư Lụi diện sổ đen!”

-“Vậy sao, được để tao rửa mặt, rồi ra ngay.”

Khoảng 15 phút sao. Xã Đạo đăng đường, ngồi chễm chệ sau bàn giấy thì Thắm cầm tờ hộ khẩu, khép nép bước vô. Vừa thấy mặt nàng, tim Xã Đạo đánh thình thịch. Hắn nhìn nàng trân trối, làm nàng cũng phát ngượng, hỏi:

-“Xin lổi, em có làm gì sai trái không vậy? Thưa ông Bí thư Xã?

Nghe giọng oanh vàng thỏ thẻ như rót mật vào tai. Xã Đạo chết đứng, ú ớ đáp:

-“Không...không, cô không có làm gì sai hết! Cô đưa cuốn sổ hộ khẩu cho qua coi!”

Thắm đưa cuốn sổ hộ khẩu cho hắn. Xã Đạo lật qua, lật lại mấy trang trong cuốn hộ khẩu, hỏi:

-“Cô quan hệ gì với bà Tư? Ở thành phố, cô làm nghề gì?”

-“Dạ, bà Tư là dì ruột của Thắm! Trước đây, em có đi dạy học. Nhưng, bây giờ bỏ nghề rồi. Lương cô giáo ba cọc, ba đồng làm sao sống nỗi!”

-“Cô xuống đây có mục đích gì?” hắn hỏi chận đầu. “Có phải định vượt biên không vậy, cô Thắm?”

Bị hỏi trúng tim đen. Nhưng, Thắm tỉnh bơ, nói:

-“Làm gì có chuyện đó! Dì Tư của Thắm bị bịnh nên Thắm về lo chăm sóc cho dì thôi mà,” Thắm làm ra vẻ hờn giỗi. “Nếu ông xã không cho em đăng ký hộ khẩu thì thôi, em trở về thành phố liền bây giờ. Chớ ở đây buồn thấy mồ, có cho vàng em cũng không thèm.”

[giavui]

Xã đạo cười mỉm, nói:

-“Đây chỉ là vấn đề thủ tục hành chánh thôi mà. Chớ Thắm muốn ở lại xã nầy bao lâu mà chẳng được,” hắn tiếp. “Xã nầy, hiện đang cần một cô giáo dạy trường cấp một. Nếu Thắm muốn trở lại nghề cũ, tôi sẽ đề bạt cho Thắm về dạy trường nầy.”

-“Thắm cũng trở lại nghề cũ. Nhưng nhà nước chưa cấp giấy phép hành nghề.”

-“Tại sao vậy?”

-“Dạ, tại vì Thắm chưa học qua khóa: “Bổ túc nghiệp vụ” của nhà nước.”

Xã Đạo lên mặt dạy đời:

-“Thắm muốn trở lại nghề cũ, phải chịu khó đi học chớ,” hắn giải thích. “Để giải quyết mối quan hệ hữu cơ giữa trực quan sinh động và tư duy trừu tượng thì khóa học “Tu bổ nghiệp vụ” sẽ giúp Thắm san bằng cái lỗ hổng kiến thức để có đủ sức bật, bắt kịp nhịp thở của thời đại, phải không Thắm?”

Nghe hắn nói, Thắm cố nín cười, rồi khen hắn nức nở:

-“Em nói thiệt nghen, qua quá trình tiếp cận với cán bộ cách mạng. Thắm chưa thấy người nào có kiến thức đạt tới đỉnh cao trí tuệ như anh Bí thư Xã đây!”

Xã Đạo lên lớp xong, rồi phê ngay vào cuốn sổ hộ khẩu của dì Tư mấy chữ: “Thắm, kiên định lập trường, trung thành với XHCN, được đăng kí vào hộ khẩu của bà Lê thị Tư.” Ký tên xong, hắn đưa cuốn sổ lại cho Thắm và còn hẹn ngày đến nhà thăm xã giao.

Sau khi Thắm rời trụ sở UBND xã, Xã Đạo hỏi ngay Hoành đang ngồi bên cạnh đó:

-“Sao, đồng chí thấy cô Thắm là người như thế nào?”

Hoành khen nức nở:

-“Người gì đâu mà đẹp quá xá. Tui thấy còn phải mê tít thò lò, nhứt là cái dáng đi tha thước của cô ta như người mẫu thời trang, không chê vào đâu được. Mà theo tui thấy, cô nàng có vẻ thán phục trí tuệ của đồng chí lắm đó nghen!”

-“Nhận xét của chú mầy chỉ đúng một nào thôi! Còn tao mê nhứt là nụ cười má lún đồng tiền của Thắm. Mỗi lần cô nhoẻn miệng cười như một đóa hoa hàm tiếu. Tiếng nói dịu dàng như rót mật vào tai làm tao chết điếng trong lòng. Ước gì tao có một người vợ như Thắm thì hết ý!”

-“Nếu đồng chí muốn thì chuyện nầy dễ như trở bàn tay,” Hoành nói. “Thắm mà lọt vào cái xã nầy như kiến bò trên miệng chén, chạy đi đâu cho thoát khỏi tay đồng chí chớ!”

-“Theo tao nghĩ, muốn đạt được mục đích yêu cầu là ta phải khẩn trương khống chế cự ly gián cách để nhanh chóng tiếp cận với Thắm, thì may ra tao mới giải quyết vấn đề trăn trở nầy, phải không Hoành?”

-“Theo ý kiến của tôi, là đồng chí không nên nóng vội, phải đào sâu suy nghĩ trước khi hành động. Việc nầy đồng chí giao ban cho tôi. Tôi sẽ báo cáo tình hình cụ thể cho đồng chí nắm, trước khi tiến hành kế hoạch. Đồng chí nghĩ sao?”

-“Được, tao nhất trí cao với mầy!”

*****

[giavui]

Trời vừa chạng vạng tối hôm đó. Bên mâm cơm chiều tại nhà dì Tư, Hạnh và Thắm thì thầm nhỏ to bàn kế hoạch rất tương đắc. Bỗng Hoành, tên thư ký xã, đột ngột xô cửa bước vào làm Thắm giật mình, ngạc nhiên hỏi:

-“Ủa, hồi sáng tôi mới thấy cậu đằng trụ sở UBND xã Hàng Vịnh đây mà.”

Hoành lễ phép, nói:

-“Dạ, đúng! Em làm thư ký xã nầy được mấy năm rồi!”

Hạnh trấn an Thắm:

-“Mầy đừng có lo! Cậu Hoành là bạn thân của thằng Trung đó! Nhờ cậu giúp mà chuyến vượt biên của thằng Đại và Trung mới đi trót lọt. ”

Thắm hớn hở như mở cờ trong bụng, nói:

-“Có cậu Hoành nằm vùng trong UBND xã thì đánh chuyến nầy chắc ăn như bắp.”

-“Thằng Trung đối với em tình nghĩa như anh em ruột thịt. Nó sống ở xứ người mà không quen bạn bè. Thỉnh thoảng, em có nhận tiền của nó gởi về giúp đở gia đình em,” Hoành nói tiếp. “Hồi tháng trước, em có nhận được thơ của nó, nhờ em giúp chị Hạnh, đưa Lài vượt biên để đoàn tụ với nó.”

Thắm hỏi:

-“Hồi sáng nầy, sau khi chị rời trụ sở UBND, Xã Đạo có nói gì về chị không?”

Hoành nói:

-“Xã Đạo có vẻ mê mệt chị Thắm rồi đó nghen! Hắn khen hết lời!”

-“Đây mới là bước đầu tiên,” Thắm nói. “Bước kế tiếp, cậu cố gắng dàn cảnh cho hắn gặp mẹ con chị, thế nào Xã Đạo cũng tỏ tình với chị cho mà coi.”

-“Chuyện nầy dễ thôi mà,” Hoành nói. “Ba ngày nữa là đám giỗ của má em, Xã Đạo có hứa đến dự. Em sẽ sắp xếp cho hắn ngồi gần bên mẹ con chị.”

-“Được lắm! Ba hôm nữa, chị Hạnh và hai mẹ con chị sẽ có mặt ở đó.”

Thế rồi, hai ngày trôi qua thật nhanh. Sáng mai là đám giỗ, Xã Đạo được Hoành cho biết có mời được Thắm đến dự , nên suốt đêm canh me tại đồn công an biên phòng, hắn không hề chợp mắt, trong lòng háo hức, trông cho mau sáng để được diện kiến người đẹp. Mới có hừng đông sáng, hắn đã giục bọn tên công an lái giang tốc đỉnh, đưa hắn về trụ sở xã. Xã Đạo là con người năng nổ, lúc nào cũng phấn đấu vượt chỉ tiêu, tích cực làm giàu cho nhà nước, còn dân đói mặc dân, hắn cóc cần biết. Vừa về đến trụ sở xã, Xã Đạo bỏ ra mấy tiếng đồng tân trang lại bộ mặc của hắn, trau chuốt mái tóc kiểu “xù đinh” để cho mặt cô hồn các đảng đở phần hắc ám. Trong lúc cao hứng, bổng đồng chí cần vụ bước vào, báo cáo:

-“Đêm qua, kho lúa của hợp tác xã ấp Xóm Lớn xảy ra chuyện.”

-“Chuyện gì vậy?”

-“Bị hai tên trộm đạo khoét vách, lấy đi cả chục giạ lúa. Đội bảo vệ bắt được một tên, còn tên kia tẩu thoát được. Báo cáo đồng chí nắm.”

-“Lấy khẩu cung chưa?”

-“Chờ đồng chí xử lý!”

-“Được, dẫn nó vào trụ sở chờ tao.”

Can phạm là một thiếu niên chừng 15, 16 tuổi, gương mặt tái mét, người gầy đét chỉ còn da bọc xương. Đối diện với Xã Đạo, nó chẳng có vẻ gì nao núng cả. Xã Đạo hỏi:

-“Đồng lõa của mầy, vóc dáng của nó ra làm sao: cao hay thấp?”

-“Không cao, không thấp: vừa vừa!”

-“Đồng lõa của mầy mập hay ốm?”

-“Không mập, không ốm: vừa vừa!”

-“Nước da của nó đen hay trắng?”

-“Không đen cũng không trắng: vừa vừa!”

-“Trai hay gái?”

-“Không phải trai, không phải gái: vừa vừa!”

-“Trai hay gái?”

-“Không phải trai, không phải gái: vừa vừa!”

Đến nước nầy, Xã Đạo dằn hết nỗi, xô ghế đứng dậy, nhào tới túm lấy cổ nó, hét tướng lên:

-“Muốn giỡn mặt với chánh quyền hả nhóc con! Tao nện cho mầy một trận vừa vừa thôi, cũng đủ bỏ mẹ mầy rồi!”

Thằng nhóc gân cổ cãi:

-“Ông đừng ỷ làm Bí Thư Xã, rồi muốn đánh ai thì thì đánh nghe. Tui thành thật khai báo, sao ông lại đánh tui chứ? Nó là thằng bê đê đó, cha nội!”

Xã Đạo nghe nó đối đáp, cũng phì cười, nói:

-“Hôm nay là ngày tao vui vẻ nên tao phá lệ tha cho mầy lần nầy. Nếu còn tái phạm sẽ đi tù cải tạo mút chỉ cà na nghe con!”

[giavui]

Đúng 10 giờ sáng, Hoành lái xe Honda ra trụ sở, đón Xã Đạo về nhà. Gia đình của Hoành ở trong xóm Ông Trang, gần đầu vàm. Nhưng, đợi mãi đến 12 giờ trưa, Hạnh và mẹ con Thắm đi bằng tắc ráng tới. Thắm hôm nay chưng diện thật lộng lẫy, làm như đi ăn cưới không bằng, tha thướt trong chiếc áo dài màu thiên thanh bằng lụa Thái Lan. Không biết ai mà may cái áo dài cho Thắm khéo quá trời! Cái áo không kín mà cũng không quá hở hang lộ liễu, chỉ hở mỏng cái cổ tròn lẳn, dài như cổ hạc và đôi bờ vai đầy đặn, trắng như bông bưởi, tìm một vết tàn nhang không phải là chuyện dễ dàng.

Theo lời yêu cầu của Xã Đạo, Hoành sắp chỗ ngồi của hắn gần kế bên Thắm để dễ bề tâm tình thoải mái, còn thằng Hiếu cũng đòi ngồi kế bên Xã Đạo. Hạnh cũng lấy làm lạ, lên tiếng rầy cháu:

-“Hiếu qua đây ngồi bên cạnh dì Hạnh nè! Để người lớn nói chuyện!”

-“Con không chịu ngồi gần dì Hạnh đâu!” Hiếu nắm tay Xã Đạo, nói. “Con muốn ngồi bên chú Đạo của con thôi!”

-“Thôi, mặc kệ nó đi,” Thắm quay qua Xã Đạo, nói. “Hồi nào tới giờ, nó ghét bất cứ người đàn ông nào ngồi cạnh má nó. Thắm không hiểu sao, nó lại thích ông Xã đây mới là lạ. Không chừng em và ông Xã có duyên, có nợ gì đây cũng không chừng?”

Thắm nói đến đây, biết mình nói lỡ lời. Nàng e thẹn, nheo cặp mắt bồ câu đen láy, liếc xéo Xã Đạo một cái, làm hắn líu lưỡi, bủn rủn tay chân...

Mâm cỗ đã dọn ra bàn, dĩa gỏi gà xé phai trộn rau râm với bắp chuối xắt mỏng cho bà con nhậu lai rai trước. Thằng Hiếu cầm đũa, gắp một cái đùi gà bỏ vào chén của Xã Đạo, rồi gắp đùi gà kia bỏ vào chén của Thắm. Nó nói:

-“Chú Đạo và má “ui cái đằng” cho đủ cặp!”

Xã Đạo nghe thằng nhóc nói, thích chí lắm, cười hềnh hệch...Thế mới biết Xã Đạo đâu phải là tay vừa. Hắn cũng bài bản cực kỳ chớ bộ! Hắn đã động não từ khi mới gặp thằng Hiếu lần đầu tại đây: Muốn quan hệ giữa nàng và hắn có chuyển biến tốt đẹp là phải tìm đủ mọi cách xoáy mạnh vào tình cảm của thằng nhóc trước, rồi mới tiến hành kế hoạch đột phá cự ly gián cách giữa hắn và Thắm.

Đến 2 giờ chiều thì tiệc tàn, lần lượt ai về nhà nấy. Xã Đạo đích thân đưa mẹ con Thắm và Hạnh ra tận bờ sông Cửa Lớn đón tắc ráng. Xã Đạo mượn hơi men, đánh bạo tỏ tình với Thắm. Hắn hỏi nhỏ:

-“Đêm nay, qua đến nhà thăm em, được không vậy, Thắm?”

Thắm nhìn đôi mắt đỏ ngầu, đầy dục vọng của Xã Đạo, nàng đã rõ ý đồ đen tối của hắn. Nhưng, Thắm vui vẻ gật đầu, ưng thuận ngay, không một chút do dự:

-“Được, tối nay em cho thằng Hiếu lên nhà trên ngủ với dì Tư. Còn em ngủ dưới chái nhà bếp, để hai đứa mình tâm tình thoải mái!”

Xã Đạo cũng không ngờ, mọi việc tiến hành một cách trơn tru, quá dễ dàng như thế. Tâm hồn hắn phơi phới như được chấp đôi cấp thời đại, bay cao vào thế kỷ 21...

Về đến trụ sở UBND xã, Xã Đạo chơi ngay một lúc 10 viên “Tam tinh hải cẩu bổ thận hoàn” để có đủ sức bật cùng người đẹp, tưng bừng lãng mạn đêm nay. Đến 11 giờ đêm, Xã Đạo rời trụ sở xã, âm thầm xuống xuồng có gắn máy đuôi tôm Kohler, phóng đến nhà dì Tư Lụi. Cột xuồng vào chân cầu xong, hắn phóng lên bờ. Thấy chái nhà phía sau còn sáng ánh đèn, bèn men tới, gọi:

-“Thắm ơi, mau mở cửa cho qua vô!”

-“Ai gọi đó?” Thắm hỏi.

-“Qua là Xã Đạo đây nè!”

-“Dữ ác hôn, sao đến bây giờ mới tới, làm người ta chờ gần hụt hơi,” Thắm nói, giọng lẳng lơ. “Anh đứng ngay trước cửa, giúp em một tay, đẩy cái phên cửa lên coi, cái phên cửa gì nặng thấy mồ tổ, một mình Thắm kéo lên không nổi.”

-“Được rồi, em kéo phên cửa lên đi,” hắn hỏi. “Xong chưa, qua nâng nó lên nghe.”