Trung Quốc né thuế xuất cảng qua Mỹ từ Việt Nam và Mexico




WASHINGTON, DC (NV) – Mỹ tăng thuế quan nhập trực tiếp từ Trung Quốc nhưng Hoa Lục gia tăng đầu tư sản xuất ở Việt Nam và Mexico rồi xuất cảng qua Mỹ.

Các viên chức chính phủ Mỹ cũng như giới chuyên viên mậu dịch nói rằng nếu chính phủ không có những biện pháp mạnh nhằm ngăn chặn hoạt động hàng hóa Trung Quốc sản xuất ở Mexico, Việt Nam và nhiều nước khác, các loại hàng giá rẻ (hơn hàng sản xuất ở Mỹ) vẫn tràn ngập thị trường, hãng tin Reuters tường thuật.



Các thùng hàng chuẩn bị xuống tàu xuất cảng từ Hải Phòng, Việt Nam. (Hình: Nhac Nguyen/AFP/Getty Images)

Các biện pháp thuế quan mới đánh vào hàng trực tiếp sản xuất ở Trung Quốc khiến cho hàng nhập cảng vào Mỹ từ Trung Quốc giảm xuống. Nhưng cũng chính những thứ hàng đó lại đi đường vòng đến Mỹ qua các ngả khác mà không bị áp đặt thuế quan trừng phạt. Ông Eswar Prasad, giáo sư về chính sách thương mại tại đại học Cornell University, đồng thời từng là giám đốc về Trung Quốc của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF), phát biểu.

Mới hôm Thứ Ba, 14 Tháng Năm, Tổng Thống Joe Biden loan báo một số biện pháp rất mạnh nhắm vào nhiều loại hàng quan trọng sản xuất ở Hoa Lục rồi nhập cảng vào Mỹ. Bình điện xe hơi điện nhập từ Trung Quốc bị tăng thuế lên gấp bốn lần trong khi mạch điện bán dẫn bị tăng thuế gấp đôi, tức tới 50%.

Các loại thuế quan vừa kể ảnh hưởng đến $18 tỷ hàng hóa nhập từ Trung Quốc, trong đó gồm cả sắt thép, nhôm, xe điện, pin điện mặt trời v.v… theo Tòa Bạch Ốc cho biết. Xe điện Trung Quốc, tuy chuyện tăng thuế gây chú ý trong dư luận, nhưng trên thực tế, không có gì đáng nói về mặt thương mại vì chúng chẳng được nhập cảng bao nhiêu vào đây.

Việt Nam cũng như Mexico là những nước được mô tả là hưởng lợi hàng đầu khi Washington gia tăng thương chiến với Bắc Kinh. Mexico thì sát cạnh nước Mỹ trong khi hàng từ Việt Nam sang đây lại rẻ, theo ông Prasad. Ông cho rằng cả hai nước vừa kể đừng làm cho Washington tức giận khi nhận những khoản đầu tư lớn lao từ Bắc Kinh.

Hồi tháng trước, tạp chí Kinh Tế Sài Gòn cho hay các doanh nghiệp Trung Quốc “dồn dập” đến Việt Nam mở hãng xưởng sản xuất. Tính từ đầu năm đến ngày 20 Tháng Tư, Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư Việt Nam cho hay đầu tư từ Trung Quốc (gồm cả Hồng Kông) vào Việt Nam lên gần $2 tỷ. Phần lớn số tiền này đổ vào các loại động chế biến, chế tạo.

Không những Trung Quốc bán xe hơi điện tại Việt Nam, nhiều hãng sản xuất bình điện và xe hơi điện tại Hoa Lục đang có những kế hoạch lớn, sản xuất tại Việt Nam trong khi thị trường này tại nước này không lớn.



Đoàn xe vận tải nối đuôi nhau chuyển hàng từ Mexico sang Mỹ qua chiếc cầu nối liền hai nước ở khu vực El Paso, Texas. (Hình: Herika Martinez/AFP/Getty Images)

Theo tin Reuters, Mexico đã vượt qua Trung Quốc khi xuất cảng sang Mỹ tới $115 tỷ hàng hóa chỉ trong ba tháng đầu năm 2024, so với $100 tỷ từ Hoa Lục. Với những con số vừa kể, hiện đang có những chỉ dấu báo động Mexico trở thành xứ trung chuyển cho các loại hàng Trung Quốc thâm nhập thị trường Mỹ mà không bị áp đặt thuế quan rất nặng.

Nguồn tin nói rằng hãng xe hơi điện BYD của Trung Quốc đang tìm kiếm địa điểm để sản xuất xe hơi điện bán cho thị trường Mỹ. Tháng trước, Washington đã áp lực với Mexico, thúc họ đừng cho các công ty chế tạo xe hơi Trung Quốc hưởng những biện pháp ưu đãi đầu tư.

Mexico hưởng lợi ích lớn lao từ hiệp định quan thuế Bắc Mỹ giữa ba nước Canada, Hoa Kỳ và Mexico với thuế suất bằng không. Bà Katherine Tai, Đại Diện Thương Mại Mỹ, cho hay khuynh hướng thương mại đang diễn tiến rất đáng lo ngại nên chính phủ sẽ phải dùng các biện pháp mình có trong tay để đối phó với vấn đề.

Hiện Washington đang cân nhắc công nhận cho Việt Nam là một nước có “kinh tế thị trường.” Với quy chế này, hàng vào Mỹ sẽ được hưởng thuế quan ưu đãi. (TN)