Tương lai bất định của "người Rơm" làm nail ở Anh?






Nhiều người Việt nhập cư lậu làm nghề móng tay ở Anh

Phần một "Bi hài nghề làm móng tay ở Anh" đã cung cấp các nét chính về người Việt nhập cư lậu (người Rơm) với nghề làm móng ở Anh, phần này sẽ bàn về giải pháp tổng thể cho nan đề này.

Truy quét và dẫn độ

Số lượng người Rơm tại Anh hiện nay ước tính theo các số liệu khác nhau đều chạm số lượng nhiều chục ngàn người. Mặc dù giữa Anh và Việt nam đã có một số thủ tục cho phép dẫn độ công dân trong một số trường hợp nhất định, nhưng việc xác định xem một cá nhân cụ thể có phải là người Việt "lưu lạc" từ Việt nam hay không, vì một số lý do, thường khó thực hiện nếu chỉ xuất phát từ yêu cầu của một phía.

Ngay cả trong trường hợp, khi cơ sở pháp lý đã sẵn sàng, với số lượng khổng lồ người di cư bất hợp pháp của các sắc tộc khác nhau đã tích lũy hàng chục năm nay, không một hệ thống tập trung nào đủ lớn để có thể chứa giữ, chưa kể một ngân sách khổng lồ phải tiêu tốn nếu muốn dẫn độ họ về bản quán.

Mặt khác nếu các chiến dịch truy quét của chính quyền thực sự làm mất nguồn sống của những người di cư bất hợp pháp trong lúc dẫn độ hàng loạt khó khả thi, tệ nạn xã hội chắc chắn sẽ tăng mạnh khi nhiều chục ngàn người bị đẩy vào bước đường cùng, xã hội Anh sẽ chính là nơi gánh chịu tệ nạn.

Mặc dù cuộc sống tại Anh không là "màu hồng" nhưng mức thu nhập thực tế tại đây của các lao động trái phép so với cái mà họ có thể kiếm được tại quê hương họ, nhiều nơi chỉ khoảng trên dưới một đô la một ngày, hầu như chắc chắn sẽ làm thất bại mọi nỗ lực hồi hương tự nguyện của chính quyền.

Đối với ngành làm móng tay và các dịch vụ có sử dụng người bất hợp pháp khác, vì nhu cầu của xã hội là lớn trong khi lực lượng chế tài quá mỏng và chỉ hoạt động theo chiến dịch từng đợt, mọi việc có thể sẽ lại đâu lại vào đó sau những xáo trộn ngắn hạn.

Nguy hiểm là thực trạng này có thể gửi một tín hiệu sai đến cộng đồng di dân bất hợp pháp và kể cả những người đang dự định vượt biên vào Anh rằng chính quyền bất lực và vô tình khuyến khích các đường dây đưa người.



Nhiều các chủ tiệm làm móng tay mới có xu hướng tìm kiếm thân nhân hay họ hàng từ Việt Nam

Những lựa chọn tốt hơn

Từ các phân tích trên, rõ ràng các chiến dịch truy quét tại các tiệm làm móng tay không gửi được những tín hiệu đủ rõ và mạnh cho những đối tượng đang chuẩn bị lên đường từ Việt nam. Có lẽ một giải pháp mang tính chất cơ chế hơn cần được nghiên cứu và áp dụng.
Trên thị trường lao động của ngành làm móng tay, vì khan hiếm nguồn thợ, rất nhiều các chủ tiệm mới có xu hướng tìm kiếm thân nhân hay họ hàng, người đang có ý định vượt sang Anh để tuyển dụng cho doanh nghiệp của mình. Như vậy ý định vượt biên vào Anh xuất phát từ chính những đòi hỏi hay hậu thuẫn của thân nhân là những người đã có quốc tịch Anh. Chừng nào các địa phương tại Anh còn cho phép mở các doanh nghiệp móng tay một cách hoàn toàn tự do như hiện nay, khi đó số người Việt vào Anh sẽ vẫn tăng lên theo thời gian.

Một chính sách ngừng cấp phép cho các tiệm làm móng mới trong vòng mười năm hoặc chỉ cấp phép thành lập cơ sở mới nếu đệ trình được danh sách xác định của một số thợ hợp pháp sẽ ngay lập tức chặn đứng nhu cầu mang người đang có ý định vượt vào Anh để tham gia chuỗi dịch vụ trên.

Hiện nay các doanh nghiệp làm móng tay của các sắc tộc khác nhau, trong đó người Việt là đông nhất, đã có mặt tại hầu hết các khu dân cư (town) lớn và trung bình của nước Anh. Mặc dù nhu cầu làm móng đang tăng lên theo thời gian nhưng sự hiện diện của số lượng doanh nghiệp như trên cũng là tạm đủ trong lúc cần cân nhắc các bất lợi từ nhập cư lậu.

Những người đã đến

Qua lời phát biểu của một số quan chức, nước Anh có vẻ đã xóa bỏ chính sách cho phép những người nhập cư bất hợp pháp được nhập quốc tịch Anh sau mười năm lưu trú không phạm pháp và có trình độ tiếng Anh tối thiểu cũng như một số hiểu biết về đất nước và con người ở đây.

Đây thực sự là một thiệt thòi cho những người đã đến. Họ cũng có cùng giấc mơ như nhiều chục ngàn người từ các nước Đông Âu đã phục sẵn hàng chục năm để rồi sau một đêm trở thành hợp pháp khi EU mở rộng. Những người Rơm sau một đêm, nay không còn hy vọng tương tự.

Một Brexit quyết liệt đang thành hình. Khủng hoảng người tị nạn đang gây sợ hãi và phản đối ở nhiều nước châu Âu bao gồm cả Anh Quốc. Chắc chắn vấn đề người nhập cư bất hợp pháp sẽ còn là tâm điểm chú ý cho tới khi chính phủ tìm được giải pháp ngăn chặn hữu hiệu hơn các dòng người bất tận này. Câu trả lời cho số phận của những người Rơm đã đến, vì thế càng trở nên bất định.

Bài viết thể hiện văn phong và quan niệm riêng của tác giả, một người làm kinh doanh về thị trường Bất động sản dân dụng và Dịch vụ làm Nails tại Anh Quốc.



BBC
David Hoàng