SƠ LƯỢC VỀ NGHI TÌNH GIÁO
Nghi tình tử, đời người là một cuộc dạo chơi giữa lòng thực tại.
I. Vị Trí Nào Cho Em
Một cái gì đó xuất hiện trên cõi đời này đều có ý nghĩa riêng của nó. Dù được phô bày hay lặng lẽ, nó vẫn xuất hiện như vậy, như một bông hoa nở ra rồi tàn lụi. Nó có khát vọng tồn sinh, nhưng nó không cần phải chứng minh sự hiện hữu của nó. Tuy nhiên, loài người sẽ định danh nó, phân loại nó, ... chỉ như vậy con người mới cảm thấy an tâm và thoải mái. Con người khó có thể chấp nhận nó không là gì cả, và điều vô nghĩa không cần phải tồn tại. Có mấy ai hiểu được nó không là gì cả và nó vẫn tồn tại một cách âm thầm.
Sự phân loại không cần thiết cũng là sự phân loại cần thiết, một sự định vị tạm bợ để tạo ra chỗ đứng trong cộng đồng. Thể Hoa Nghi Tình Giáo là một trường phái tôn-triết học, là sự phối hợp tuyệt vời giữa triết học và tôn giáo. Nghi tình tử khởi đầu như một triết gia để rồi trải qua con đường dài vô định hướng sẽ trở thành một đạo gia. Chữ tôn ở đây có ý nghĩa là tôn quý, không phải tôn trong từ tôn giáo; mà có hiểu theo nghĩa nào cũng chẳng sao. Nghi Tình Giáo, chữ giáo trong từ tôn giáo, nhưng lại mang ý nghĩa sect trong anh ngữ. Bao nhiêu thôi cũng đủ nói lên vị trí của Nghi Tình Giáo trên sự phân loại không cần thiết: tôn giáo, triết học, khoa học, ...
Lập trường tôn giáo. Nghi Tình Giáo không phải là một sect háo chiến; nhưng sẽ khảo sát những tôn giáo nào có tính chất hoài nghi, đặc biết là phe độc thần giáo. Nghi Tình Giáo không bác bỏ một Thượng Đế toàn năng hay bôi bác niềm tin của kẻ khác. Tuy nhiên, sự phê phán mang tính chất tích cực đôi khi cũng có, cho bất cứ tôn giáo nào có cơ duyên hội ngộ.
Lập trường triết học. Nghi tình tử không phải là triết gia! Dù có khởi đầu bằng triết học hay khoa học, Nghi tình tử sẽ phá vỡ những kiến thức trường lớp để siêu việt lên tri thức trực nhận qua con đường thể nghiệm thể nhập pháp giới. Như tôn giáo, những hệ thống triết học vẫn bị khảo sát và phê phán theo chiều hướng tích cực.
Lập trường chính trị. Nghi tình giáo không chủ trương cải thiện con người; nhưng dù sao tình người vẫn không sao quên được. Nghi Tình Giáo sẽ chỉ trích phe đảng nào làm hại quê hương và đất nước, như cộng sản việt nam chẳng hạn. Nhưng đó không phải là đề tài chính.
Nghi Tình Giáo xuất hiện như một đoá hoa tâm thức giữa cơn mộng cuộc đời, và theo luật tắt của dòng đời, rồi nó cũng sẽ tàn đi trong lặng lẽ. Nhưng hình ảnh của nó vẫn là hình ảnh của một bông hoa! Khi những dao động cuộc đời từ từ lắng dịu, con người sẽ thưởng thức được đóa hoa vô danh này!
II. The Apology
Thế gian này vốn có nhiều bông hoa tuyệt đẹp, loài hoa Nghi Tình có xuất hiện hay không thì cũng bằng thừa? Xin thưa, vườn hoa tâm thức có thêm một loài hoa lạ cũng là một điều thú vị; nếu màu sắc và hình dáng của nó quá thô tục thì lúc đó ta hãy vức bỏ nó qua một bên. Ngược lại, nó vẫn có ý nghĩa tồn tại của nó, dù không biết nó tồn tại để làm gì. Sự biện hộ cho Nghi Tình Giáo có lẽ phải bắt đầu từ sự hoài nghi trên bình diện thế tục.
Có thể thấy hoài nghi là bản chất của con người. Một đứa trẻ được quăng ra giữa cuộc đời xa lạ, nó sẽ tìm tòi học hỏi những quy luật của cuộc chơi trong xã hội này. Hoặc một đứa trẻ nhà quê lên tỉnh, nó muốn biết tất cả những con đường sẽ dẫn về đâu. Có lẽ người đọc vẫn chưa đồng ý với quan điểm này. Thử trở ngược dòng lịch sử về ngàn năm về trước, loài người vẫn phải tò mò và hiếu kỳ trước quy luật tự nhiên. Nếu niềm tin vào những vị thần linh là đủ thì văn minh con người sẽ phải dặm chân tại chỗ. Loài người đã cúng tế thần linh, nhưng rồi loài người đã hoài nghi đến thần linh; sự nghi ngờ xuất phát một cách tự nhiên không cần gò ép. Ngược lại tin tưởng vào thần linh là sự gò ép; người ta đặt ra những hình phạt cho những kẻ không tin, sợ rằng kẻ đó sẽ làm cho thần linh phẫn nộ. Không cần phải nói chi xa xôi, người đọc những dòng này cũng là người tò mò về tri thức. Người đọc sao không lo ngồi thiền hay cầu nguyện mà lại vào đây?
Khởi đầu của Nghi Tình Giáo là tuân theo sự hoài nghi tự nhiên của lòng người thế tục. Nhưng rồi sự hoài nghi chỉ đem lại tri thức mà thôi, mà tri thức không làm sao xoa diệu nỗi nghi tình sâu kín hơn, một nỗi nghi tình quay ngược dòng xoáy của cuộc đời. Đó là nỗi nghi tình về tự tính của cuộc đời; nó đã làm cho biết bao người ăn không ngon, ngũ không yên. Con người bất chợt cảm thấy cuộc đời dường như vô nghĩa và quyết định ra đi. Nghi Tình Giáo đã xuất hiện như một con đường vô định; người ra đi có đôi lúc khắc khổ nhưng cũng có đôi lúc mỉm cười. Để rồi ý nghĩa của cuộc đời chính là những bước chân đi. Nghi tình tử, hãy lắng lòng thể nghiệm những gì đang thể nghiệm; người sẽ mỉm cười từ những gì bình dị nhất!
III. Ai Là Nghi Tình Tử?
...